347
5 -
т а р а у. МЕМЛЕКЕТТІҢ КОНСТИТУЦИЯЛЫҚ ҚУРЫЛЫСЫНЫҢ
НЕГІЗДЕРІНЕ ЖӘНЕ ҚАУІПСІЗДІГІНЕ ҚАРСЫ ҚЫЛМЫСТЫҚ
ҚУҚЫҚ БУЗУШЫЛЫҚТАР
§1. Мемлекеттің конституциилык кұрылысының иегіздеріне жэне
каушсіздігіне карсы кылмыстык кұкық бұзушылыктарга жалны сииаттама
Қазакстан Республикасының жаңа 2014 жылғы Қылмыстық кодексінде 1997 жылгы ескі
кылмыстык кодекстегі мемлекттің конституциялық кұрылымы мен қауіпсіздігіне карсы қылмыстар
үшін деген ұғым мемлекеттің конституциялык құрылысының негіздері- не және кауіпсіздігіне карсы
кұкык бұзушылыктар деген жаңа ұғыммен алмастырылган. Бұл тұрғыдағы
қылмыстардың топтык
объектісі мемлекеттің конституциялык кұрылысы мен қауіпсіздігіне байланысты қогамдық
катынастарды коргау болып табылады. Қылмыстық кодекстегі жаңартылып,
жетілдіріліп берілген
бұл қылмыстық кұқықтык нормалар Қазакстан Республикасының 1995 жылгы 30 тамызда
кабылдаган Конституци- ясында көрсетілген, баянды етілген конституциялык құрылысты, қогамның
ішкі, сыртқы қауіпсіздігін, саяси, экономикалық жүйесін қорғау болып табылады.
Тікелей объектісіне байланысты бұл тарауға енген кылмыстар мынадай түрлерге бөлінеді:
Қазақстан Республикасының сыртқы қауіпсіздігіне қарсы қылмыстар:
мемлекеттік опасыздық
(175-бап); тыңшылық (176-бап).
Қазакстан Республикасының саяси жүйесіне карсы қылмыстар:
Қазақстан Республикасынын Тұңғыш Президентінің - Елбасының өміріне қолсұгу- шылық (177-
бап). Қазақстан Республикасы Президентінің өміріне қол сұғушылық (178-бап); Билікті басып алуды
немесе ұстап тұруды насихаттау немесе оған жария түрде шақыру, сол сияқты билікті басып алу
немесе ұстап тұру не Қазақстан Республикасының конституциялық құрылысын күштеп өзгерту (179-
бап); карулы бүлік (181-бап).
Қазақстан Республикасының конституциялык кұрылысын күшпен құлатуга немесе бұзуга
шақыру: сепаратистік эрекет (180-бап).
Қазақстан Республикасының экономикалык қауіпсіздігі мен
корганыс қабілетіне қарсы
кылмыстар: диверсия (184-бап); экстремистік топ құру, оган басшылық ету не- месе оның эрекетіне
қатысу (182-бап); бұкаралық ақпарат құралдарында экстремистік материалдарды жариялауга рұқсат
беру (183-бап).
Мемлекет құпияларын сақтауга қол сұғатын кылмыстар: мемлекеттік кұпияларды заңсыз жинау,
тарату, жария ету (185-бап); мемлекеттік құпиясы бар мэліметтер жеткіз- гіштерді жогалту (186-бап).
Достарыңызбен бөлісу: