Кодексіне түсіндірме жалпы және Ерекше бөліктер алматы «жеті жарғЫ» 2015
- 6 а п. Қазақстан Республикасы Президентінің өміріне қолсүғушылық
жүктеу/скачать 7.26 Mb. Pdf көрінісі
|
| 178-
6 а п. Қазақстан Республикасы Президентінің өміріне қолсүғушылық Қазақстан Республикасы Президентінің өміріне оның мемлекеттік қызметін тоқтату не осындай қызметі үшін кек алу мақсатында жасалган қолсугушылық- он бес жылдан жиырма жылга дейінгі мерзімге бас бостандыгынан айыруга не өмір бойына бас бостандыгынан айыруга не өлім жазасына жазаланады. Қылмыстық кодекстің 178-бабында Қазақстан Республикасы Президентінің өміріне қолсүғушылық жасаганы үшін жауаптылық белгіленген. Осы бапта: Қазақстан Республикасы Президентінің өміріне оның мемлекеттік қызметін тоқтату не осындай қызметі үшін кек алу максатында кастандық жасау - он бес жылдан жиырма жылга дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға не өлім жазасына немесе өмір бойы бас бостандығынан айыруға жазаланады делінген. Қылмыстың тікелей объектісі Қазақстан Республикасы Президентінің қызметін реттейтін коғамдық қатынастар, қосымша тікелей объектісі Қазақстан Республика- сы Президентінің өмірі болып табылады. Қылмыстың жэбірленушісі - Қазакстан Республикасының Президенті. Қазакстан Республикасы Президентінің өміріне мемлекет- тік кызметін тоқтату үшін немесе осындай кызметі үшін кек алу максатында қастандык жасаудың өзі, мемлекеттің саяси жүйесіне, оның ең жоғарғы мемлекеттік лауазым иесі адамының қауіпсіздігі мен занды өкілетті билігіне қылмысты қол сүғуды білдіреді. Қазақстан Республикасы Президентінің мемлекеттік қызметі Қазақстан Республика- сы 352 Конституциясында, Конституциялық заңдарда, баскадай нормативтік-кұқыктык ак- тілерімен белгіленген. Қылмыстық қүқық бұзушылық объективтік жағынан Қазақстан Республикасы Президентінің өміріне қастандық жасау, яғнн белсенді эрекет аркылы жүзеге асырылады. Қастандык дегеніміз Республика Президентінің өмірін жою мақсатымен түрлі тэсілдерді қолдана отырып істелген оқталғандык әрекеттер. Қылмыстык кұкык бұзушылықты істеу тэсілдері мен кылмыстық кұқык бұзушылык істегенде пайдаланылған кұралдар іс- әрекетті саралауға эсер етпейді. Бұлар жаза тағайындаганда есепке алынады. Қылмыстык кодекстіц 178-бабы келте кылмыстык күқық бұзушылық қүрамына жатады. Қылмыстык құкық бүзушылыктын жэбірленушінің өмірін жоюға багытталған қастандық эрекетін жасаған сәттен бастап аякталған деп есептелінеді. Осы бапта көрсетілген кылмыстык кұкык бұзушылыкты істеуге даярланғандык үшін жауаптылық қылмыстык кодекстің 24-бабы 1-тармағында көрсетілген ережелерге сай жүзеге асырылады. Қылмыстық кұқық бұзушылык субъек- тивтік жағынан тек қана тікелей касақаналықпен істеледі. Субъективтік жактың міндетті белгісі болып Қазақстан Республикасы Президентінің мемлекеттік қызметін токтату не- месе аталған қызметі үшін кек алу ниеті болып табылады. Қылмыстык құқық бұзушылыктың субъектісі бол ып 14-ке толған азаматтар танылады. Осы қылмысқа байланысты 14-ке толған адамдар қылмыстык кодекстің 15-бабынын ере- желеріне сэйкес адам өлтіруге (99-бап) адам өлтіруге дайындаганы және окталғаны (24, 99-баптар) бойынша ғана кылмыстық жауапқа тартылады. Яғни қылмыстык кодекстің 178-бабындағы эрекеттер тікелей адам өлтіруге бағытталған болса, онда мұндай іс- әрекеттер қылмыстардың жиынтығы (ҚК-тің 178, 24, 99-бабының 2-бөлігі «2» тармағы немесе ҚК-тің 178, 99-бабы бойынша 2-бөлігі «2» тармағы саралануға жатады). Егер қастандық эрекет мемлекет немесе қоғамдық кайраткерлердің өміріне олардың мемлекеттік немесе өзге саяси-коғамдық қызметіне байланысты болса, онда мұндай іс-әрекет қылмыстың аяқталмау немесе аяқталу сэтіне карай Қылмыстық кодекстің 24, 99-бабы 2-бөлігі «2» тармағымен немесе 99-баптың 2-бөлігі «2» тармағымен саралануга жатады. Мемлекеттік немесе қоғамдык қайраткерлердің қатарына жатпайтын мемлекеттік қызметшілердің, қоғамдык ұйымдардың өкілдерінің өміріне қастандық жасалғанда да кінәлінің іс- әрекеті адам өлтіру (99-бап) немесе сот төрелігін немесе сотқа дейінгі тер- геп тексеруді жүзеге асырушы адамның өміріне қол сұғу (408-бап), сот төрелігін неме- се сотқа дейінгі тергеп тексеруді жүргізуге байланысты коркыту немесе күш көрсету әрекеттері (409-бап) бойынша саралануы мүмкін. жүктеу/скачать 7.26 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|