Кодексіне түсіндірме жалпы және Ерекше бөліктер алматы «жеті жарғЫ» 2015



Pdf көрінісі
бет600/678
Дата21.02.2024
өлшемі7.26 Mb.
#492628
түріКодекс
1   ...   596   597   598   599   600   601   602   603   ...   678
Ағыбаев қылмыстық

 
429- 
6 а п. Қоғамнан оқшаулауды қамтамасыз ететін мекеменің қызметкеріне не оның 
жақындарына, сондай-ақ сотталган адамға қатысты күш қолдану қатерін төндіру 
немесе олардың денсаулыгына немесе өміріне қол сугу 
1. 
Қогамнан оқшаулауды қамтамасыз ететін мекеменің қызметкеріне не оныңжұбайына 
(зайыбына) немесе жақын туыстарына қатысты оның қызметтік жумысын жузеге асы- 
руына байланысты, сондай-ақ сотталған адамга қатысты оның түзелуіне кедергі жасау 
немесе оның мекеме әкімшілігіне көрсеткен жәрдемі үшін кек алу мақсатында күш қолдану 
қатерін төндіру - 
екі жылдан бес жылга дейінгі мерзімге бас бостандыгынан айыруга жазаланады. 
2. 
Осы баптың бірінші бөлігінде аталган адамдарга, өміріне немесе денсаулыгына қауіпті 
емес күш қолдану - 
үш жылдан жеті жылга дейінгі мерзімге бас бостандыгынан айыруга жазаланады. 
3. 
Осы баптың бірінші және екінші бөліктерінде көзделген, адамдар тобының алдын ала 
сөз байласуымен не өмірге немесе денсаулыққа қауіпті күш қолданып жасалган іс- әрекеттер - 
жеті жылдан он жылга дейінгі мерзімге бас бостандыгынан айыруга жазаланады. 
4. 
Қогамнан оқшаулауды қамтамасыз ететін мекеме қызметкерінің не оның жубайының 
(зайыбының) немесе жақын туыстарының өміріне оның қызметтік жумысын жүзеге асы- 
руына байланысты, сондай-ақ сотталган адамга қатысты оның түзелуіне кедергі жасау 
немесе оның мекеме әкімшілігіне керсеткен жәрдемі үшін кек алу мақсатында қол сугу - 
он жылдан жиырма жылга дейінгі мерзімге бас бостандыгынан айыруга не өмір бойына 
бас бостандыгынан айыруга жазаланады. 
Қылмыстық кұқық бұзушылықтың тікелей объектісі қоғамнан оқшаулауды қамтамасыз ететін 
мекемелердін заңды кызметі. 
Қосымша тікелей объект - бас бостандығынан айыру орнының немесе камауда ұстау орнының 
қызметкерлерінің, сондай-ақ түзелу жолына түскен сотталған адамның қауіпсіздігі. Көрсетілген 
адамдар кылмыстык кұкык бұзушылыктың жәбірленушісі бо- лып табылады. 
Объективтік жағынан қылмыстық кұқық бұзушылық когамнан оқшаулауды қамтамасыз ететін 
мекеменің қызметкеріне не оның жұбайына (зайыбына) немесе жакын туыстарына қатысты оның 
кызметтік жұмысын жүзеге асыруына байланысты, сондай-ак сотталған адамга қатысты оның 
түзелуіне кедергі жасау немесе оның мекеме әкімшілігіне көрсеткен жәрдемі үшін кек алу 
мақсатында күш қолдану қатерін төндіру - (ҚК-тің 429-бабының І-тармағы) арқылы жүзеге 
асырылады. 
Қылмыстық құқықбұзушылық құрамы материалдық- қогамнан оқшауланған адамдар тобы 
құрамындағы адамдардың біреуі болса да өз дене мүшелеріне зақым келтіреді. 
Қыл мыстык ісұкық бузушылыкгыңобъективтік жагының міндетті белгісі - кылмыстык 
кұкык бүзушылык істелу орны - когамнан окшаулауды камтамасыз ететін мекеме болып габылады. 
Субъекгнвтік жагынан кылмыстык кұкык бүзушылық - тікелей қасақаналыкпен, үйымдасып, 
когамнан оқшаулауды қамтамасыз ететін мекемелердің калыпты тәртібін түраксыздандыру немесе 
мекемелер кызметкерлерінің заңды кызметіне кедергі жасау максатымен жүзеге асырылады. 
Қылмыстык құкык бұзушылыктың субъектісі - топка кіріп, дене мүшелеріне закым келтірген 
соіталган немесе қамаудагы адам. 
Осы күрамның ауырлататын түріне - мекеменің қызметкеріне не оның жүбайына (заііыбына) 
немесе жакын туыстарына катысты оның жүмыстагы қызметін жүзеге асы- руына байланысты, 
сондай-ак сотталган адамның түзелуіне кедергі жасау немесе оның мекеменің әкімшілігіне 
жэрдемдескені үшін кек алу максатында оған катысты күш колдану мен коркытулар жатады. 
Қылмыстык күкык бұзушылык кұрамы формальдык. 
Қылмыстык кұкык бұзушылықтың объективтік жагының міндетті белгісі заңда корсетілген 
адамдарды күш қолданамын деп корқыту болып табылады. Заңда қоркытудың мазмұны ашып 
айтылмаган, сондыктан да корқытудың аумагы кең. Кінәлі адам кез келген күш қолдану аркылы 
жаракат саламын, өртеймін, өлтіремін деп коркытуы мүмкін жэне бұл коркытулардың накты жүзеге 


694
 
асырылатынына жәбірленушінің жеткілікті негіздері болуы шарт. Қылмыстық кұкық бұзушылық 
кұрамы формальдық, ал қоркыту орын алган сәттен аяқталган деп танылады. 
Субъективтік жагынан алганда қылмыстык кұкык бұзушылык тек қана тікелей касақаналыкпен 
істеледі. Кінәлі адам бас бостандыгынан айыру орнының немесе камауда ұстау орнының 
кызметкеріне, сондай-ақ түзелу жолына түскен сотталган адамға күш колданумен қоркытканын 
сезеді жэне соны істеуді тілейді. 
Қылмыстык кұкык бұзушылыктың субъектісі - 16-га толган адам. Олар сот үкімі бойынша бас 
бостандыгынан айырылып, жазасын өтеп жүрген адам немесе камаудағы адам немесе басқа адам 
болуы мүмкін. 
Қылмыстық кодекстін 429-бабының 2-тармағында осы қылмыстың ауырлататын түрі - 
осыбаптыңбірінші бөлігінде көрсетілген адамдардыңөмірінежәнеденсаулыгынақауіпсіз күш 
қолданганы үшін жауаптылык белгіленген. Қауіпсіз күш колданудың түсінігіне Қылмыстык 
кодекстің 380-бабының 1-тармағына талдау жасағанда тоқталганбыз. 
Қылмыстык кодекстің 429-бабының 3-тармагында осы кылмыстың өте ауырлататын түрі - осы 
баптың бірінші, екінші бөліктерінде көзделген, адамдар тобының алдын ала сөз байласуы бойынша 
не өмірге немесе денсаулыкқа кауіпті күш қолданып жасалган әрекеттер үшін жауаптылық 
белгіленген. Адамдар тобының алдын ала сөз байласуының ұғымын ҚК-тің 31-бабының 2-
тармагында, ал қауіпті күш колданып қорқытудың түсінігі Қылмыстық кодекстің 380-бабының 2-
тармағында берілген. Қогамнан окшаулауды камтамасыз ететін мекеме кызметкерінің не оның 
жұбайының (зайыбының) немесе жакын туыстарының өміріне оның қызметтік жұмысын жүзеге 
асыруына байланысты, сондай-ак сотталган адамға катысты оның түзелуіне кедергі жасау немесе 
оның меке- ме әкімшілігіне жәрдемдескені үшін кек алу максатында қол сұкканы үшін жауаптылык 
(ҚК-тің 429-бабының 4-тармагында арнайы көрсетілген). 
Қылмыстык кұкык бұзушылык субъективтік жағынан тікелей касақаналықпен кек алу 
максатында жүзеге асырылады. Қылмыстык кұкык бұзушылык құралы материалдык. Қасакана кол 
сұғу нәтижесінде жэбірленушіге зардап келеді. Келтірілген зардаптың көлеміне карай істелген іс-
эрекет кылмыстардын жиынтыгы бойынша саралануы мүмкін. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   596   597   598   599   600   601   602   603   ...   678




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет