695
Бұл қылмыстык кұқық бұзушылықтың қоғамға қауіптілігі сол, сот төрелігін жузеге асыруға кез
келген түрде кедергі жасау арқылы судьялардың тәуелсіздігі
және олардың тек қана заңға
бағыныштылық принципі бұзылып, әділетсіз сот актісін қабылдауға жол ашылады.
Қылмыстық құқық бұзушылықтың тікелей объектісі сот төрелігін дұрыс жүзеге асы- ру жэне
прокурордың, алдын ала анықтама жүргізуші адамның, тергеушінің қызметі бо- лып табылады.
Қылмыстык кұқық бұзушылық объективтік жағынан алғанда сот төрелігін жүзеге асыруга
кедергі жасау мақсатында соттың қызметіне кандай да болмасын нысанда ара- ласу арқылы жүзеге
асырылады (407-баптың І-тармағы). Сот төрелігін жүзеге асыруға
араласудың тәсілдері өтініш
жасау, талап ету, кеңестер беру, белгілі бір қызмет көрсетуге уәде беру,
бопсалау, эр түрлі
корқытулар болуы мүмкін. Өлтірумен ұштаскан қорқыту орын алған жағдайда іс-әрекет
қылмыстардың жиынтығы бойынша сараланады.
Бұл қылмыстык құқық бұзушылықты жасаудың басқа бір нысаны істі жан-жақты, толық және
объективті тергеуге кедергі жасау максатында қандай да болмасын нысанда прокурордың, сотқа
дейінгі тергеп-тексеруді жүзеге асыратын адамның қызметіне арала- су болып табылады (407-
баптың 2-тармағы).
Мұнда да араласу тәсілдері осы баптың І-бөлігінде көрсетілген сот ісіне араласу- мен ұксас.
Қылмыстык кодекстің 407-бабының I және 2-тармағында қылмыс кұрылысы жөнінен формальдык
құрамға жатады жэне олар сот төрелігін жүзеге асыруға немесе прокурордың, сотқа дейінгі тергеп-
тексеруді жүзеге асыратын адамның қызметіне заңсыз араласқан
кезден бастап аяқталған деп
табылады.
Қылмыстық кұкық бұзушылық субъективтік жағынан алғанда тікелей қасақаналықпен істеледі.
Кінәлі адам сот төрелігін жүзеге асыруға, прокурордың, сотқа дейінгі тергеп- тексеруді жүзеге
асыратын адамның қызметіне араласқанын сезеді жэне оған кедергі жасауды тілейді. Қылмыстық
кұқық бұзушылыктың субъективтік жағының қажетті бел- гісі - мақсаі соі төреліі ін жүзеге асыруға,
жан-жақты, толык және объективті тексеруге кедергі жасау болып табылады.
Қылмыстык ниег әр түрлі (пайдакүнемдік, кек алу, кінәліге байланысты деректерді жарнялауга
жол бермеу т.с.с.) болуы мүмкін.
Қылмыстык күқық бүзушылықтын субъектісі - (ҚК-тің 407-бабының 1 жэне
2-
тармактары бойынша) 16-гатолган кез келген адам болады.
Осы күрамның ауырлататын түрі ҚК-тің 407-бабының 3-тармагында көзделген. Онда осы
баптың бірінші жэне екінші бөлік-терінде көзделген, адам өзінің қызмет бабын пайдалана отырын
жасаган эрекеттер үшін жауаптылық белгіленген. Бұл жерде кызмет өкілеттігін теріс пайдаланудың
ерекше түрі туралы сөз болып отыр. Қызмет бабын пай- далану субъектісінің түсінігі Қылмыстык
кодекстің 3-бабының тармақтарында берілген. Адам кызмег бабын пайдаланганда өзіне багынышты
лауазымды адамга
немесе басқа адамга беделін, қызметін пайдалану арқылы өз мүддесіне сәйкес
келетін іс-әрекеттер жа- сауды баскалар аркылы жүзеге асырады.
Достарыңызбен бөлісу: