Л. Я. Гуревич Халықаралық Бизнес академиясының жоғары оқудан кейінгі ғылыми- методологиялық орталығының директоры, т.ғ. д., социология ғылымының профессоры



Pdf көрінісі
бет160/193
Дата05.10.2022
өлшемі2.37 Mb.
#462018
1   ...   156   157   158   159   160   161   162   163   ...   193
Корпоративті-басқару-Қазақстандық-мазмұн-под-редакцией-С.Филина-книга

«Корпоративті басқару» түсінігінің құқықтық аспектілері туралы мәселе 
кездейсоқ пайда болған жоқ. Қазіргі кезде бұл сөз тіркесі жеткілікті әсерлі деп 
айтуға болады. Оны көптеген конференцияларда, жиналыстарда, теледидар 
хабарларында және т.б. естуге және БАҚ оқуға болады. Осы терминді білу үшін 
құқық нормасы көзқарасынан барлық терминдер мен құбылыстарды көруге 
үйренген біз, осы терминді құқықтық көзқарас бойынша зерттеуге шештік.
23
 
Жағымды хабардан бастайық, Қазақстан Республикасы Президентінің 
«Қазақстанның 2030-жылға дейінгі даму стратегиясын одан әрі іске асыру 
жөніндегі шаралар туралы» 2001 жылғы 4 желтоқсандағы № 735 Жарлығына 
сәйкес «1999 жылы корпоративті басқару мәселесі бойынша Қазақстан 
заңнамасын халықаралық сарапшылар Орталық және Шығыс Еуропа, ТМД және 
Прибалтика елдерінің ішінде ең үздігі болып танылды. 
Заңнама дегеніміз не? Бұл «белгіленген тәртіпте қабылданған нормативтік 
құқықтық актілер жиынтығы» (Қазақстан Республикасының «Нормативтік 
құқықтық актілер туралы» 1998 жылғы 24 наурыздағы № 213-І заңы)
1
Заңнама түсінігіне уәкілетті мемлекеттік органдар қаулысы енгізіледі. 
Бірлесіп басқару түсінігін біз Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен 
қадағалау агенттігінің төмендегі қаулыларынан табамыз (АФН) 
Төмендегі
келтірілген кестені қарайық 
23
2010ж28.06 жағдай бойынша заңнамалық мәліметтерге сілтеме 
251 


Қаулы 
нөмірі 
мен 
қабыл 
данған 
күні 
Қаулы аттары 
«
Корпоративті 
басқару» 
терминіне анықтама беру 
Осы 
қаулыға 
қатысты 
субъек 
тілер 
2010 
жылғы 
1 ақпан 
№ 5 
Орталық 
депозитарийде 
тәуекелдерді 
басқару 
жүйесінің 
болуына 
қойылатын 
талаптар 
жөніндегі нұсқаулықты бекіту 
және Қазақстан Республикасы 
Қаржы нарығын және қаржы 
ұйымдарын 
реттеу 
мен 
қадағалау 
агенттігі 
Басқармасының 
"Орталық 
депозитарий қызметін жүзеге 
асыру 
ережесін 
бекіту 
туралы" 2008 жылғы 29 
желтоқсандағы 

238 
қаулысына өзгерістер мен 
толықтырулар енгізу туралы 
Орталық депозитарийдің тиімді 
жұмыс істеуін қамтамасыз етуге, 
оның 
акционерлерінің 
құқықтары 
мен 
мүдделерін 
қорғауға 
бағытталған 
және 
акционерлерге 
орталық 
депозитарийдің қызметіне тиімді 
бақылау мен мониторинг жасау 
мүмкіндігін беретін, жоғарғы 
орган, басқару органы, атқарушы 
орган арасындағы өзара қарым-
қатынастар 
кешені 
ретінде 
сипатталатын, 
орталық 
депозитарийді 
стратегиялық 
және тактикалық басқару жүйесі; 
Орталық 
депозитар
ийде 
2009
жы
лғы
30 
қараша 
№ 244 
Қор биржасында тәуекелдерді 
басқару жүйесінің болуына 
қойылатын 
талаптар 
жөніндегі нұсқаулықты бекіту 
және Қазақстан Республикасы 
Қаржы нарығын және қаржы 
ұйымдарын 
реттеу 
мен 
қадағалау 
агенттігі 
Басқармасының 
Сауда-
саттықты 
ұйымдастырушының 
ұйымдық құрылымына және 
қор биржасының листингтік 
комиссиясының 
құрамына 
қойылатын талаптар туралы 
және 
Сауда-саттықты 
ұйымдастырушының 
сауда 
жүйесінде 
жасалатын 
мәмілелерге 
қадағалау 
жөніндегі қызметті жүзеге 
асыратын 
сауда-саттықты 
ұйымдастырушының 
ұйымдық 
құрылымының 
қызметін 
жүзеге 
асыру 
ережесін бекіту жөніндегі 
2008 жылғы 28 қарашадағы 
қор биржасының тиімді жұмыс 
істеуін қамтамасыз етуге, оның 
акционерлерінің құқықтары мен 
мүдделерін қорғауға бағытталған 
және 
акционерлерге 
қор 
биржасының қызметіне тиімді 
бақылау 
мен 
мониторинг 
жасауға мүмкіндігін беретін, қор 
биржасының жоғарғы органы, 
басқару 
органы, 
атқарушы 
органы және өзге де органдары 
арасындағы 
өзара 
қарым-
қатынастар 
кешені 
ретінде 
сипатталатын, қор биржасын 
стратегиялық және тактикалық 
басқару жүйесі; 
қор 
биржасы 
252 


№ 195 қаулысына өзгерістер 
мен толықтырулар енгізу 
туралы 
2009
жылғы 
26 
қыркүй
ек
№ 209 
Бағалы қағаздар нарығында 
брокерлік және дилерлік 
қызметті, 
инвестициялық 
портфельді басқару жөніндегі 
қызметті жүзеге асыратын 
ұйымдар үшін тәуекелдерді 
басқару жүйелерінің болуына 
қойылатын талаптар туралы 
нұсқаулықты бекіту және 
Қазақстан Республикасы-ның
Ұлттық Банкі басқармасының 
"Инвестициялық портфельді 
басқару жөнiндегi қызметтi 
жүзеге асыру ережесiн бекiту 
туралы" 2003 жылғы 21 
сәуірдегі N 137 қаулысына 
өзгерістер енгізу туралы 
Брокердің 
және 
(немесе) 
дилердің, 
Басқарушының 
жоғарғы органының, басқару 
органының (қадағалау кеңесінің), 
атқарушы 
органының 
және 
Брокердің 
және 
(немесе) 
дилердің, Басқарушының өзге де 
органдарының арасындағы өзара 
қарым-қатынастар кешені болып 
табылатын, ұйымның тиімді 
жұмыс істеуін қамтамасыз етуге, 
оның 
акционерлерінің 
(қатысушыларының) құқықтары 
мен 
мүдделерін 
қорғауға 
бағытталған және акционерлерге 
(қатысушыларға) Брокердің және 
(немесе) 
дилердің, 
Басқарушының қызметіне тиімді 
бақылау 
мен 
мониторинг 
жасауға 
мүмкіндік 
беретін, 
Брокерді және (немесе) дилерді, 
Басқарушыны 
стратегиялық 
және тактикалық басқару жүйесі; 
Басқаруш
ының, 
брокердің 
және 
(немесе) 
дилердің 
2009 
жылғы 

шілде 
№ 135 
Жинақтаушы 
зейнетақы 
қорлары және зейнетақы 
активтерін 
инвестициялық 
басқаруды жүзеге асыратын 
ұйымдар үшін тәуекелдерді 
басқару жүйелерінің болуына 
қойылатын 
талаптар 
жөніндегі нұсқаулықты бекіту 
туралы 
ұйымның жоғарғы органының, 
басқару органының, атқарушы 
органының 
және 
өзге 
де 
органдарының арасындағы өзара 
қарым-қатынастар кешені болып 
табылатын, ұйымның тиімді 
жұмыс істеуін қамтамасыз етуге, 
оның 
акционерлерінің 
құқықтары 
мен 
мүдделерін 
қорғауға 
бағытталған 
және 
акционерлерге 
ұйымның 
қызметіне тиімді бақылау мен 
мониторинг жасауға мүмкіндік 
беретін, ұйымды стратегиялық 
және тактикалық басқару жүйесі; 
Зейнеткер 
лік 
активтер 
ді 
инвестици
ялық 
басқару 
ды 
іске 
асыратын 
мекеме 
Яғни ҚҚА (АФН) бекітеді, бірлесіп басқару, бұл: 
1. жүйе 
2.Стратегиялық және тактикалық басқару 
3.жоғарғы орган, басқарушы органдармен және атқарушы органдар арасындағы өз-
ара қырым-қатынастың кешенінен тұрады
4.субьектінің тиімді қызмет көрсетуін қамтамасыз етуге бағытталған. 
253 


5. субьекті акционерлерінің құқықтары мен мүдделерін қорғауға бағытталған
6. субьекті қызметіне мониторинг және тиімді қадағалау мүмкіндігін 
акционерлерге беру . 
Осы қаулыларда нақты қаржы нарығының субьектілері туралы сөз болады, 
бірақ бәрі туралы еместігіне көңіл аударыңыз. 
Алайда, заңнама терминіне қайтадан келетін болсақ, жоғарыда айтылған 
анықтамалардан заңнама түсінігіне ҚҚА қаулылары ғана емес, барлық 
нормативтік құқықтық актілер тізімі енгізілген. Заңнамада нормативтік құқықтық
актілер иерархиялық сатының 11 қатарына енгізілсе, ҚҚА қаулылары осы 
иерархияның 10 қатарында ғана орналасқан. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   156   157   158   159   160   161   162   163   ...   193




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет