Л. Я. Гуревич Халықаралық Бизнес академиясының жоғары оқудан кейінгі ғылыми- методологиялық орталығының директоры, т.ғ. д., социология ғылымының профессоры
Өз құқығын қорғауға арналған құқық
жүктеу/скачать 2.37 Mb. Pdf көрінісі
|
| Өз құқығын қорғауға арналған құқық
Заңның 58-бабында осы акционердің және қоғамның заңды мүддесі мен құқығы бұзылса, қоғамның жарғысы мен осы Заңның талаптары бұзылып қабылдансы, акционер қоғамның директорлар кеңесінің шешімін сотта даулауына құқылы деп көрсетеді. 1. Әкімшілік заң бұзушылық туралы 2001 жылдың 30 қаңтарындағы № 155-II Қазақстан Республикасы Кодексінің 194-бабында істерді басқарудағы акционерлердің құқығын бұзған лауазымдық тұлғаларды жазалауды анықтайды: «1.Қоғамның қызметі туралы ақпаратты алуға, құнды қағаздардың көпшілігін сатып алуға, кіріс бөлігін бөлісу тәртібін (дивидендтерді төлеуге) акционерлік қоғамның лауазымдық тұлғаларының акционерлік қоғамның істерін басқаруда акционердің құқығын бұзған жағдайда, сонымен қатар, акционерлердің жалпы жиналысын өткізуде және шақыру тәртібін бұзған жағдайда – елуден-екі жүзге дейінгі айлық есеп көрсеткішінен айыппұл төлеуге міндеттейді». 2. Облигация бойынша заңнамамен белгіленген сыйақы төлеу тәртібін және (немесе) оны өтеуді эмитенттің лауазымды тұлғаларының бұзуы - елуден екі жүзге дейінгі айлық есеп көрсеткішінен айыппұл төлеуге ұшыратады». Акционерлердің құқығын шектеу Акционерлердің құқығын шектеуге болмайды деп жоғарыда айтылды, дегенмен, осы талаптардың ішінде ерекшелік бар, мысалы, Қазақстан Республикасы Заңының 1997 жылғы 20 маусымындағы № 136-I «Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамтамасыз ету туралы», 42-4 бабы, «Консервация жасалуы басталысымен және оның мерзiмiнде: 1) эмитенті аталған қор болып табылатын жинақтаушы зейнетақы қоры акционерлерінің акцияларды пайдалану және оған билік ету бойынша құқығы тоқтатыла тұрады; 2) жинақтаушы зейнетақы қорын басқару жөніндегі жинақтаушы зейнетақы қоры акционерлерінің барлық құқықтары, сондай-ақ эмитенті аталған қор болып табылатын акцияларды пайдалану құқығы уақытша әкімшілікке (жинақтаушы зейнетақы қорының уақытша меңгерушісіне) өтеді. Сонымен бірге, акционерлердің құқығына шектеуге мысал болып Қазақстан Республикасының 1995 жылғы 31 тамыздағы № 2444 «Қазақстан Республикасындағы банктар мен банкілік қызметтер туралы» Заңының 65-бабының «Консервация жасалуы басталысымен және оның мерзiмiнде: а) осы банк эмитеті болып табылатын акцияларға акционердің иелік ету және пайдалану құқығы тоқтатылады; б) банк органдарының өкілеттілігі мен оның басшы қызметкерлері жұмыстан қысқартылады; в) банкті басқарудың барлық өкілеттілігі, сонымен бірге осы банктің эмитенті болып табылатын акционерлердің акцияларды пайдалану құқығы уақытша әкімшілікке ауысады (уақытша басқармаға); 57 г) уақытша әкімшіліктің жазбаша келісімі мен рұқсатынсыз банк есебімен және оның атынан жасалған барлық келісімдер жарамсыз деп танылады. 2. уақытша әкімшілік (банктің уақытша басқармасы) құқылы: а) осы Заңның 66-бабы талап ететін банктің қызметі туралы барлық мәселені өз бетінше шешуге; б) қабылданған депозит бойынша банктің міндеттемелерін тоқтатылған мерзімге қажетті жағдайда толық немесе жартылай тоқтатуға; в) қажет болса банк қаржысын салуды қарастыратын банктің жасаған шарттарын бұзуға немесе оларға бір жақты тәртіппен төлемін, тарифін және қызмет жасау мерзімін өзгертуді қоса отырып, қосымшалар мен өзгерістер енгізуге; г) банктің атынан кез келген келісімдер мен құжаттарға қол қоюға; д) банктің мүддесі мен атынан талап іс беруге; е) жұмыстан шығару, лауазымын төмендету немесе уақытша лауазымынан шығару туралы бұйрықтарды қоса, банктің қызметкерлері арасында міндеттерді бөлістіру туралы бұйрық шығаруға; ж) несие алушы мен борышкер сай келуіне орай өзара талаптардың есебін жүргізуге; з) банктің активтері мен міндеттерін басқа банкке (банктарға) немесе осы Заңның 61-3 және 61-2 бабына сәйкес тұрақтантанған банкқа өткізуге; талап бойынша кеміту келісімінен шығатын тоқтатылған мерзімде тұрған банкке несие алушымен өзара талаптар есебін жүргізуге тыйым салынады, себебі тоқтатылған мерзімде тұрған банкке кеміту келісімінен талабы болады. жүктеу/скачать 2.37 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|