Лайпанов б. А

ИТ БОЛГЪАН ШАЙЫРЛАГЪА

Хакъдан башхагъа къуллукъ этген шайыр,

Болаллыкъ тюлдю къайыр.

Хатагъа хайыр боллукъду сёзю,

Дуния малгъа къарарыкъды кёзю,

Ёре турукъгъа ушарыкъды ёзю.

Джыр, назму этиуню къоймаз дагъыда.

Алай а, сёзю ушарыкъды аны

Сынджырда итни юргенине, чабханына.

Хакъ джолда баргъанланы къабаргъа кюрешир ол,

Зардан кюе, ётюрюк сёлешир ол.

Фахмуларын, адамлыкъларын да сатханланы,

Артда сыйсыз болуб атылгъанланы.

Акъ сёз да, джийиргениб къачады аладан – къараладан –

Ит болгъан джырчыладан, шайырладан.
Джанлары саудан ёледиле ала,

Ичлеринден чирийдиле ала –

Хакъдан башхагъа къуллукъ этген шайырла,

Ит болгъан, къул болгъан шайырла.

Джюреги къара эсе аны?

Джюреги тар, зар, къара болгъан

Керти сёзню, иги сёзню, акъ сёзню –

Хакъ сёзню тюлдю айталлыкъ.
Ибилис джорукъгъа къул болур ючюн,

Адамлыгъын, ёзденлигин, фахмусун да сатханды ол.

Къара къул къабакъгъа ушагъан «Акъ» юйде

Къуллукъчу болуб, бойнундан тагъылгъанды ол.

Джийиргеншли болурму дунияда сенден?

Огъесе,

Ёзден тукъумну джюрютген къул болурмуса сен?

Ибилисни арбасына миннген джырчы –

Сени джазыуунг боллукъду сыйсыз эмда ачы:

Урлукъду сени Сёзню къачы.

Хакъгъа къуллукъ этмеген шайырны,

Акъ сёзге къуллукъ этмеген шайырны.

ДИН, ИЙМАН БАРМЫДЫ ХАЛКЪДА?

Ичкери чакъыра ийнаннганланы,

Зынгырдайла къонгураулары клисаланы:

Джууукълашады туугъан кюню Иссаны.

Келелле, табыналла. Тынгылайды КЪАЧ.

Башланнганды къыш. Тауусулгъанды къач.
Ангылашынмагъан зат да кёбдю дунияда.

Мурдар мурдарлыкъгъа джюрюйдю къач тагъыб бойнуна.

Къахме да айланады къач тагъыб бойнуна.

Бабас да кёб гюнах этеди, къачын тюшюрмесе да бойнундан.

Аллахха ийнана болурламы ала?
Амантиш да, мурдар да, саякъ да, ичкичи да,

Джигит да, алим да, шыйых да

Джаталла хоншу болуб къабырлада.

Бабас барына бирча къылдыргъанды джаназы.

Тыйыншлы багъа берилмей эсе,

Игиге, аманнга да бир дууа окъула эсе –

Сора, дин, иман бармыды халкъда?

УШАЙ, ДЖУУУКЪЛАША БАРАСА КИМГЕ, НЕГЕ?

Джюрек да эте тюрлюле,

Халкъ не айтыр, Хакъ не айтыр дей,

Джашайма къоркъа, илгене,

Джашайма ёле, тириле.

Джашаймамы?

Ташлагъа да къарайма сынташлыкъ излегенча,

Джулдузгъа да къарайма учарын сакълагъанча,

Терек да кёзюме кёрюнеди мычхыны сакълагъанча,

Шошлукъ да кёрюнеди къычырыкъны сакълагъанча

(Огъесе, сын болгъан къычырыкъмыды шошлукъ?)

Джашаудан къарайды ёлюм.

Суу саркъады ёлюрге къоркъгъандан

(Тохтагъан суу – джукълагъан адам).

Къулакъ – сангырау болмаз ючюн – эшитирге кюрешеди,

Кёз – сокъур болмаз ючюн – кёрюрге кюрешеди,

Джюрек да урады ёлмез ючюн,

Джер да бурулады ёлмез ючюн,

Кюн да джанады ёлмез ючюн.

Къымылдамагъаннга келеди ёлюм

(Сууугъан, къатхан – ёлюкдю, ёлюк).
Ана тилимде сагъыш этеме, сёлешеме, окъуйма, джазама.

Не ючюн –

Ана тилим, туугъан халкъым ёлмез ючюн.

Хакъгъа этеме къуллукъ. Не ючюн?

Адамлыгъымы тас этмез ючюн,

Джашау магъанасын тас этмез ючюн.

Кимге, неге къуллукъ эте эсе,

Анга ушай барады адам.

Нени кёбюрек сагъына эсенг,

Неге кёбюрек термиле эсенг,

Неге бегирек къуллукъ эте эсенг,

Кимни бегирек разы эте эсенг –

Ушай, джууукълаша бараса анга.
Неди сени сагъышынг-фикиринг?

Неди сени сёзюнг-ишинг?

Неди сени иннетинг-муратынг?

Къуллукъ этесе кимге, неге?

Ушай, джууукълаша бараса кимге, неге?

ГОШАЯХ БИЙЧЕНИ КЪАЙЫТЫУУ

Кеси дуниядан кетсе да

Къабыл болгъунчу дууасы,

Бюгюн да турады къая башында

Гошаях бийчени къаласы.
«Къаншаубийге тюбетмей,

Аллах, ёлтюрме мени».

Къабыл болмады тилеги,

Ёлюм къоратды бийчени.

Кеси дуниядан кетсе да,

Тауусулуб кюнлери –

Къалгъанды халкъны эсинде

Сейир джырлары, кюулери.

Къул, къарауаш кибикле бюгюн

Зардан ёле, сёлешелле:

Гошаях бизники тюлдю деб,

Бизде бий, бийче болмагъанды деб,

Халкъны да кеслерича,

Сыйсыз этерге кюрешелле.

Къаласын кёре Гошаях бийчени,

Къызыл-Къалада ёсгенме.

Ёлген бийчеге юрюрге кюрешген

Талай итни да кесгенме.

Къарауашла уа бардыралла

Къазауатларын бийче бла.

Бийче болалмазлыкъ къарауашла

Не этсинле кюрешмей Бийче бла.

Гошаях бийчени сатаргъа кюрешген

Къулла бла къарауашла,

Бюгюн кърал, заман да башха

Болгъанын эслемейле.

Аланы – къулланы – къралы чачылгъанын,

Джол Кертиге ачылгъанын

Кёрюрге излемейле.
Гошаях бийче къарайды бизге,

Къалаларындан, джырларындан.

Ол джангыдан къайытады бизге.

Мен да бу назмуну джазама андан.

жүктеу/скачать 2.02 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: