Îльга Õабижановна Àéìаганбåòова



Pdf көрінісі
бет47/97
Дата09.10.2023
өлшемі4.35 Mb.
#480176
түріОқулық
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   97
Психология негіздері

«ой ригидтігі» деп аталады.
Ойлау қызметінің ригидтігі – бұл икемсіз құбылыс мәнін жіті зертте-
мей, бұрыннан не өзімшілдікпен «пішілген» көзқарас тезіне салу, сезімдік 
ықпалды әсірелеу, үлгіден шыға алмай, «көзсіз» бағалауға дағдылану.
Сәби не ересек өзінің қаћарман, өнертапқыш не әйгілі адам болғанын 
армандайды. Біздің психикамыздың тұңғиық үдерістерін бейнелеуші 
ішкі қияли дүние кей адамдардың ойлау жүйесінде жетекші жағдаятқа 
айналады. Бұл «аутистикалық ойлау» деп аталады.
Аутистикалық ойлау негізі – адамның жеке басы толғаныстары 
дүниесіне тереңдей шомып, шындықтан ажырау; болмыс байланыста-
рынан айрылып, төңірегіндегілермен қарым-қатынастан қалуы.
Ой бұзылысының асқынған түрі – сандырақ немесе ақыл-ес моно-
маниясыСандырақ – бұл болмыс шындығына жанаспайтын, тіпті оған 
қайшы келетін ойлар, идеялар, пікірлер.
Сырттай қарағанға, кәдімгідей –ақ адам, ал сөйлеп бастаса
айтқандарының бәрі тыңдағанның миына қонбайды. Мұндай ойлау 
қызметінің бұзылысына ұшыраған адамдар тобының келесідей түрлері 
бар: «ойлап тапқыш сандырақты», «реформатор сандырақты», 
«қызғаныш сандырақты», «эротикалық сандырақты», «күмәншіл 
сандырақты». 
Сандырақты идеялардың «шынайылылық» дәрежесі мен интел-
лектуалды сапасы олардың «илеуіне түскен» тыңдармандардың ойлау 
мүмкіндіктеріне тәуелді. Көп алдында құлпырта төгіп, баяндалып 
жатқан идеялардың «сандырақтық» сипатын сезу оңай емес, кейде тіпті 
мүмкін болмайды да. Сондықтан мұндай сандырақты түсіндірмелер мен 
тұжырымдар кей адамдар тобын жеңіл еліктіреді, ал фанатик не параной-
дты тұлғалардың қолында бұл «сырқатты» ойлар аса қауіпті әлеуметтік 


9
қаруға айналуы мүмкін (кешегі дағдарыс жылдары қаптап кеткен «ақ 
әулие» - «сары әулиелер», т.с.с. есіңізде болар).


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   97




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет