Лекция Ықтималдықтар теориясының негізі
Кездейсоқ өсімшелер мен корреляционды тәуелділіктің арасы
жүктеу/скачать 2.4 Mb.
|
| Кездейсоқ өсімшелер мен корреляционды тәуелділіктің арасы
Математикалық статистикада құбылыстардың өзара құбылыстарын корреляция тәсілімен зерттейді. Құбылыстар арасындағы байланыс пен белгілердің статистикалық өлшеулер кезінде байқалатын бір белгінің таралуы үшін басқасын өлшейміз, оны статистикалық деп атайды. Осы байланыстардағы нәтижелі белгілер факториалды белгілер ықпалымен анықталмайды. Бұл ықпал тек орнатылған байланыстардағы жеке нәтижелердің ортасы болады. Бұдан ерекшелер функционалды байланыстарда бақыланады, факториалды белгі толығымен дерлік нәтижелі белгінің өсімшесімен анықталады. Кездейсоқ жүйе үшін ерекше рөлді математикалық күтімнің орталық өсімшесінің корреляционды сәті деп аталатын туындысы көрсетеді. Корреляционды сәт тек қана өсімшелердің сиректелуін ғана еместолардың өзара байланысын сипаттайды. Өсімшелер арасындағы сипаттамада қолданылатын мөлшерсіз корреляционды қатынас деп аталатын шамасын сипаттайды. Корреляционды қатынастың сызықтық байланысын корреляция коэфициенті деп атап, rx/y белгілейді. Коррелция коэффицинтінің мәні төмендегі интервал аралығында ғана кездеседі -1 < rх/у < +1. Корреляция коэфициенті нөлден төмен болған жағдайда, корреляция жағымсыз болып, корреляция коэфициенті нөлден көп болған жағдайда, корреляция жағымды болады. Корреляция коэффициентінің өсімшесі кездейсоқ өсімшелер арасындағы тұрақтылықты анықтайды. Корреляция коэффициентінің мәні бірге жақын болған сайын, статистикалық байланыс тығыз болады. Корреляция коэфициентінің нөлге жақын мәні түзусызықты статистикалық байланыстың жоқ екенін растайды. Жағымды корреляция мен кездейсоқ өсімше арасындағы сипаттама олардың арасындағы ықтимал байланысты білдіреді, өсу кезінде олардың біреуі екіншісіне қатысты орташа өсетін болады. Жағымсыз корреляция байланысының сипаттамасы, бір кездейсоқ өсімшенің өсуіне байланысты екіншісі орташа төмендейтін болады. Корреляция коэффициенті сызықтық байланыс дәрежесіне байланысты кездейсоқ өсімшелердің сипаттамасымен орындалады. Статистикалық байланысты математикалық функцияның көмегімен орындайды. Мұндай функцияның теңдеуі факториалды белгілер нәтижесінің арасындағы байланыспен сипатталады. Байланыс теңдеуін біле тұра, алдын ала нәтиженің орташа мәнін есептеуге болады, егер факториалды белгілер мәні белгілі болса. Байланыстар теңдеуі, немесе оны регрессия теңдеуі деп атайды, ол жалпылау тәсілі және зерттелетін статистикалы байланыстар болады. Байланыстар теңдеуі сызықты және қисықсызықты (параболалық, гиперболалық, дәрежелі) болады. Байланыстар теңдеуін ең кіші еселіктер көмегімен табады. жүктеу/скачать 2.4 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|