Лекциялардың қысқаша конспектілері 1 Лекция
жүктеу/скачать 460.17 Kb. Pdf көрінісі
|
| 14 Лекция. Тақырыбы: Нормативтік-техникалық құжаттарды нормабақылау.
Технологиялық құжаттаманың нормативтік қамтамасы. Техникалық құжаттаманы нормабақылау нормативтік-техникалық құжаттардың сапасын жоғарылату жəне кəсіпорынға стандарттар талаптарын енгізуді қамтамасыз ету мақсатында жүргізіледі. Нормабақылауға тыс жерде жəне сол кəсіпорында жасалған, негізгі жəне көмекші өндірістердің бұйымдарына арналған кешенді нормтивтік- техникалық құжаттар жатады. Нормабақылау осы салада тəжірибелі мамандар- нормабақылаушылармен жүргізіледі. Нормабақылаудың мəселелері: - бақылауға жіберілген құжаттардың комплектілігін; - конструктивтік жəне технологиялық орын басушылықтың сақталуын; - арнайы сызулар мен технологиялардың жобалану қажеттілігін; - жобаланған құжаттың конструкторлық құжаттаманың бірыңғай жүйесі(КҚБЖ), технологиялық құжаттаманың бірыңғай жүйесі(ТҚБЖ), құрылыс үшін жоба құжаттамаларының жүйесінің (ҚЖҚЖ) талаптарына сəйкестігін; - мамандандырылған зауыттармен дайындалған стандартты жəне бірыңғайланған конструкциялық элементтердің қолдануын; - мемлекеттік, сала, кəсіпорын стандарттарымен жəне басқа да нормативті- техникалық құжаттармен (НТҚ) бекітілген нормалар мен ережелердің бұйым жасауда сақталуын; - техникалық құжаттарды стандарттармен бекітілген талаптарға сай əзірленуін; - стандартталған бұйымдардың (қатайту бөлшектері, винттер, болттар, гайкалар, шайбалар, бұрандалар, шлицті қосылыстар, шақтамалар мен отырғызулар), материалдар таңбасының, прокат профилінің, көмекші материалдарының бекітілген шектеуші номенклатурасын қолдануын; - класификациялау мен кодтау жүйесінің сақталуын тексеру боп табылады. Нормабақылаудың сапасын көтерудің қажеттілігі нормабақылаушыға анықталған міндеттерді артады жəне оған жеткілікті құқық береді. Нормабақылаушы өндіріске тек қана стандарттаудың барлық талаптарына толық жауап беретін құжаттарды жіберуге міндетті; тексеру кезінде тек қолданыстағы стандарттар мен нормативті-техникалық құжаттарын басшылыққа алу керек; стандарттардың жəне басқа НТҚ-лардың қолдануы туралы кеңес беруі керек; нормабақылау жүйесінің қызметін жақсарту үшін жұмыстар жүргізу керек; тексерудегі құжаттардың сапасы туралы мəліметтерді жүйелі түрде беру керек; өз біліктілігін көтеру керек; кəсіпорынға енген жаңа стандарттарды жəне қолданыс мерзімін білуі керек. Нормабақылаушының құқығы бар: - бекітілген жинақтаудың бұзылуы, міндетті қол қойылмауы, жұмыстың ұқыпсыз орындалуы жағдайларында конструкторлық құжатты жобалаушыға қараусыз қайтаруға; -конструкторлық құжаттарды жобалаушылардан түсіндірулерді жəне тексеру кезінде туған сұрақтарға сəйкес қосымша материалдарды талап етуге; Стандарттар мен НТҚ бұзылуына байланысты нормабақылаушы көрсеткен өзгертулер мен түзетулер конструкторлық құжатқа енгізілуі тиіс. Нормабақылаушы конструкторлық жəне технологиялық құжаттарда қолданыстағы стандартар мен НТҚ талаптарының сақталуына сол құжаттарды жобалаушымен бірдей жауапты. Нормабақылау – өте жауапты жəне қиындығы көп жұмыс. Онымен кəсіпорынның стандарттау қызметіндегі барлық жұмысшыларының 30 % жуығы айналысады. Сондықтан нормабақылауды əрқашан жетілдіру жəне оны жүргізуге кететін шығындарды стандарттар талаптарынан ауытқудың алдын алу жұмыстарын кең ауқымды жүргізу есебінен азайту керек. Технологиялық құжаттаманың нормативтік қамтамасы Өндірісті технологиялық дайындауда үлкен мағына технологиялық құжаттамаға (ТҚ) беріледі. ТҚ технологиялық құжаттаманың бірыңғай жүйесінің(ТҚБЖ) талаптарымен сəйкестікте əзірленеді. ТҚБЖ машинажасау мен аспапжасау (МЕСТ 3.1001-81) бұйымдарын (олардың құрамды бөліктерін) дайындау мен жөндеу кезінде қолданылатын технологиялық құжаттаманы əзірлеу, жинақтау, рəсімдеу мен қолдану тəртібі бойынша өзара байланысқан ережелер мен жағдайларды орнатушы мемлекеттік стандарттардан жəне РФ Мемстандарт ұсыныстарынан тұратын кешенді ұсынады (ары қарай -ТҚБЖ кешені). ТҚБЖ құжаттарының кешені: бұйымға технологиялық құжаттаманың жинақтауыштарын, бұйымдарға келтірілген технологиялық ведомостардың; қолданылатын əдістер мен олардың түрлерін ескеруімен процестер мен операцияларға технологиялық құжаттар жинақтауыштарын; қосалқы технологиялық құжаттардың бөлек түрлерін рəсімдеу ережелерін орнатады. ТҚБЖ құжаттарының кешені тұтас мыналарды қарастырады: -жүйені құру бойынша жалпы ережелерді; -графаларға тексті бөлумен технолгиялық құжаттарды, сондай-ақ текстілік жəне графикалық құжаттарды рəсімдеу бойынша жалпы ережелерді; -қағаз жəне магниттік тасығыштарда технологиялық құжаттарды рəсімдеу ережелерін; -технологиялық құжаттаманы орындау жəне рəсімдеу кезінде қолданылатын негізгі түсініктердің терминдері мен анықтамаларын; -технологиялық құжаттарды жəне олардың жинақтарының белгілеу жүйесін; -технологиялық құжаттарының қалпын құру ережелерін; -технологиялық құжаттардың формалар бланктерін толтыру ережелерін; -тіреуіштер, қысқылар жəне орнату құрылғыларының шартты белгілеу жүйесін; -технологиялық құжаттардың формаларында қолданылатын ақпарат құрамының жіктегішін; -процестерге технологиялық құжаттардың жинақтар түрлерінің жіктегішін; -технологиялық құжаттарда қауіпсіздік талаптарын бекіту ережелерін. Нақты кəсіпорынның жағдайларына қолданбалы ТҚ таңдау келесі факторға байланысты: өндіріс типтері мен түрлеріне; құжаттаманы əзірлеу сатыларына; бұйымды жəне оның құрамды бөліктерін дайындау (жөндеу) кезінде қолданылатын технологиялық əдіске (процестен, операциядан); арнайы жабдықтың бөлек түрлеріне. Технологиялық процестерге технологиялық құжаттар формаларын таңдау қолданылатын жабдыққа байланысты. Технологиялық құжаттарды таңдау кезінде бұйымды дайындаудың (жөндеудің) технологиялық əдісін зейінге алу қажет. Дайындаудың сəйкес келуші əдісін қарастыру кезінде оның орындалуын ұйымдастыру бойынша технологиялық процес (операция) түрін ескеру қажет, өйткені бірлікті, типтік немесе топтық технологиялық процестер технологиялық құжаттардың құрамы мен рəсімделуінің ерекшеліктері бар. Негізгі технологиялық құжат ретінде бұйым жəне оның құрамды бөліктерінің жаңа түсілімі немесе шығарылатындарын (жөнделетін) модернизациялау кезінде өндірісті технологиялық дайындауда қолданылатын бір немесе бірнеше инженерлі-техникалық есептерді шешу үшін арналған құжаттардың тобын түсінген жөн. Негізгі технологиялық жүктеу/скачать 460.17 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|