Лексикология билетт


Сөздердің эмоционалды мағынасы



Pdf көрінісі
бет17/26
Дата25.12.2023
өлшемі2.91 Mb.
#487905
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   26
лексикология билетт

7.Сөздердің эмоционалды мағынасы 
Эмоционалдық » - (лат. Emovere – еліктіру, толқыту) фр. emokon – 
қоршаған болмысқа деген адамның әртүрлі көңіл-күйі, сезімі, әсері. 
Эмоциялық өң беретін лексика ұнату мен ұялту, үрей мен қуаныш, 
масаттану мен жек көру, қорқыныш пен батылдық, сенім мен сенімсіздік, 
қайғы, уайым, зарығу т.б. көптеген мағыналардың қолданылуы. Эмоция 
дегеніміз – адамның органикалық мұқтаждықтарын қанағаттандыруғы не 
қатағаттандырмауға байланысты туатын психикалық күй. Олай болса 
эмоция – қоршаған ортадағы әсер тудырушы ақпараттарды сезімге 


апаратын саты.
Ондай сөздерге одағайлар жатады.Мысалы көңіл күй 
одағайы:Алақай! Керемет! Өкінішті! Қап! Жекіру одағайы:Тәйт! Жә! Жетер! 
8.Фразеологизмдерге ұйытқы болып жұмсалатын 
фитонимдерге мысал келтіріңіз 
Фитоним -(гректің phyton - өсімдік ) өсімдіктерге байланысты қойылған 
атауларды зерттейтін топонимиканың бір саласы. Қарағандысу, Жиде, 
Жыңғылдыкөл, Миялыкөл, Итжуалыкөл, Талдықұдық. 
9.Халықтық этимологияға жататын атауларға мысал келтіріңіз 
Халықтық этимология " сөздердің дыбыстық ұқсастығына қарай шығу тегін 
анықтауға байланысты пайда болған атау . Халықтық этимология - да 
халықтың дамуындағы тарихи факторлар , тілдің фонетикалық , 
морфологиялық жәнеморфонологиялық заңдылықтары ескеріле бермейді 
қазақ тілінде " бухгалтер " сөзін " бұқ " , " ал " , " тұр " сөздерінің бірігуінен 
жасалған деп түсіндіру де Халықтық этимологияға жатады Халықтық 
этимология халықтың дүниетанымын , менталитетін ( ділін ) түсінуге 
мүмкіндік береді .
Мысалы 
« Қарт бауырлар, өгей қыздар және тағы 
басқалар қадамдан шығуды ұсынады, алайда өгей бала - табиғи ата-
анасынан бір қадам шықпайды , - деген сөздер» қайтыс болған «деген 
сөзге оралады. Көптеген адамдар Сэмюэль Джонсонның пікірінше, 
алауыздық француз бонынан «жақсы от», алайда бұл «бүйрек» дегенді 
білдіреді. Ескі сүйектер 1800 жылдарға дейін жанармай ретінде 
қолданылған, дауысты ол бұрын- nf (екі үнсіздікке дейінгі тұрақты өзгеріс) 
дейін қысқарған, ал ағылшын тілінің жартысы француз тілін көре бастады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   26




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет