Біз машинадан түсіп, Николайдың соңына ердік. Өркеш-өркеш болып созылып жатқан шымқай қара шымды байқап басып келеміз.
Алда келе жатқан бригадир артына бұрылып:
Міне, дәл біздің Украинаның мол өнім беретін қара топырагы. Күтуін білсек астықтың астында қала- мыз,— деді оң қолымен жерді нұсқап.
Әрине, әрине,— деді Төлеутай оның сөзін қостап.
Бұрын өз басым, Ңазақстан деген тек қақырап тұрған ыссы, құмды өлке деп ойлаушы едім. Партия ның шақыруымен осы бригаданы бастап шығарда жас тардың алдьгна шөлді жерлерде кездесетін қиындық тардың бәрін де көз алдарына елестетіп айтқан да болатынмын. Бірақ мына тұрған жігіттердің бәрі де қиындықтан қорқа қоятын жігіттер емес. Бәрі де «Сен тұр, мен агайынның» өздері. Бұларды еш нәрсе қорқы та алмайды. Ой, Вася, айтпақшы, бұлардың бәрі де партизандар, сен танисың,— деді Николай алдымызда тұрған жігіттерді бізге таныстырып жатып.
Өңдерінен ешқайсысын танитын емеспін. Бәрі де еңгезердей-еңгезердей жігіттер. Бірақ олар бәрі де мені
танып жан-жағымнан келіп құшақтап жатыр. Аманда- сыіі болған соң. бәріміз жайғасып отырдық. Бірімізге біріміз қуанышты сезіммен қараймыз. «Вася, Белое озеродағы құс фермасы есіңде ме?» — деді Николай менің анық есіме түсіре алмай отырғанымды байқап. Сонда гана барлығы менің есіме түсті.
Бұл жастар партизан отрядына былай келіп еді.
Ңызыл Армия 1941 жылы асығыс шегінгенде Хоц- кий селосындағы балалар үйі сол күйінде жаудың қо- лында қалып қойыпты. Жау селоны алганнан кейін балалар үйіне жаралы солдаттарын орналастырып, мал-мүлкін иеленіп, балаларды сол селодағы бір сарай- ға қамаған-ды.
Панасыз балалардың көбін сол төңіректің адамда- ры таратып алып кетеді де, кейбіреулері немістің қо- лында қалып қояды. Кейіннен бұларды Хоцкий орма- ны ішіндегі Белое озеро құс фермасына алып келіп, ңұс бақтырып қояды. Балалар ауыр азап, аяусыз таяқ- тың астында аш-жалаңаш фашистер жейтін құстарды бағып жүре береді.
Бір күні сол аймаққа отрядтан барлауға барған кішкентай Илько мен Власенко қарт екеуі құс жайып жүрген әлгі балаларға кездеседі. Олардың хал-жайы туралы Илько бізге егіліп отырып әңгіме айтып, сол панасыз жасөспірімдерге қамқорлық жасауды өтінген- дей көзіне жас алған-ды.
Бес-алты күннен кейін фашистер ферманы басқа жаққа көшіргелі жатқанын естідік. Ферманы көшіре- тін күні отрядтан бір взводты алып, ферманы, ондағы жасөспірім бақташыларды «партизан өлкееіне» көші- ріп алып келген едік. Сондағы баңташы балалар осы- лар болатын. Ол кезде бәрі де жүдеу, кішкентай ғана еді. Оларды партизандар «балапандар» деп атап кет- кен-ді. Олар фашизмге қарсы күресте үлкен сыннан өтті, есейді. Міне, енді сол «балапандар» үлкен жігіт болып кетіпті.
Достарыңызбен бөлісу: |
