Үлы Отан соғысының батыр- лары Талғат Бегелдинов пен Сағадат н үрмағамбетовке, Ба- уыржан Момыиіүлы мен Ра- хымжан Қошқарбаевңа, ңаһар- ман партазандар Әди Шәріпов пен Тоңтағали Жәнгелдинге
дыңғы шепке келсем, Проценко ауыр жараланыпты да, Крячек жүресінен отыра қалып оның жарасын бай- лап жатыр екен
жүктеу/скачать 0.57 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Шпиталь, берік бол! — деп бар даусыммен ай- қайладым. Дереу Крячекті, сонан соң Проценконы кө- теріп лагерьге әкеліп, бір дәрігерге табыс еттім де қай- та оралдым.
- Үш сагатқа созылған кескілескен ұрысты жеңіспен аяқтадық...
- ЖИЫРМА ЕКІ ЖЬІЛ ӨТКЕН СОҢ
- Әрине, мен асығып келемін. Ертең соғыс ветеранда рының салтанатты жиыны ашылмақ. Сол мәжіліске
- Орнымнан тұрып самолет ішінде арлы-берлі жүре- мін. Жұрт орындарында отыр. Бұлар — недеген сабыр- лы, недеген байсалды адамдар. Осылардың осы бір жақсы қасиетін табиғат менен несін аяды екен!
| дыңғы шепке келсем, Проценко ауыр жараланыпты да, Крячек жүресінен отыра қалып оның жарасын бай- лап жатыр екен.
Гриша ауыр жаралы, ротаны Шпиталь қабыл- дады,— деді Крячек. Дәрігерсің ғой, Гришаның жарасын көр, мүмкін операция жасау керек болар. Лагерьге қарай оны тез алып кет,— дей бергенімде, Крячекке де оқ тиді. Ол бірдзн есінен танып, шалқасынан түсті де, ашық кеу- десінен қан бұрқ ете қалды. Шпиталь, берік бол! — деп бар даусыммен ай- қайладым. Дереу Крячекті, сонан соң Проценконы кө- теріп лагерьге әкеліп, бір дәрігерге табыс еттім де қай- та оралдым. Үш сагатқа созылған кескілескен ұрысты жеңіспен аяқтадық... Туысқан Украинаның қырық жыл ішіндегі зардап шеккен бір белесі — ¥лы Отан соғысы. Сол сұрапыл ¥лы Отан соғысының, қиын-қыстау жылдарында қар тосеніп, мұз жастанып ауыр жолдан өттік. Туысқан украин патриоттарымен бірге тізе қосып фашистік жендеттерге қарсы аяусыз соғыстық. Қан кешіп жүріп халқымыз аңсап күткен ұлы жеңіске үлес қостық. Украин халқымен қан майданда достасып, біте қай нап, туысып кеттік. Украинаны өз Отаным деп есеп- теймін. Украинадан Ңазақстан шалғай жатса да укра- индық достармен күнбе-күн хат алысып, телефонмен сөйлесіп тұрамын. Жыл сайын Днепр бойында, қасиет- ті Украина жерінде бұрынғы партизандарға қонақ бо- лып, олармен бірге жүру қандай көңілді десеңізші! ЖИЫРМА ЕКІ ЖЬІЛ ӨТКЕН СОҢ Теңізде жүзген су алыбы жайындай ИЛ-18 қалың бұлтты қақ жарып келе жатыр. Терезеден үңіліп тө менге көз жіберемін. Илдың қаһарлы қанатына душар болған ақ бұлт түйдек-түйдегімен жүнше түтегіліп, жан-жаққа сиырылып бізге жол бергендей болды Төменгі жақ тұңғиық терең теңіз, ал мына кесек-кесек бұлт болса теңіз бетінде жылжып ағып бара жатқак сең сияқты. Әрине, мен асығып келемін. Ертең соғыс ветеранда рының салтанатты жиыны ашылмақ. Сол мәжіліске қатысу үшін менен бұрын кеткен жолдастарыма тезі- рек барып қосылсам деймін. Олар — көзсіз батыр гене- рал Нұрмағамбетов Сағадат бастаған соғыс ветеранда- ры. Панфиловшы — Дмитрий Снегин, Абилғожин, жауынгер дәрігер — Қарсыбековалар. Ия, мен асықңанмен, мына самолет асығатын сияқ- ты көрінбейді. Маған самолет бір орында, аспанға асы- лып тұрған сияқты да, бұлт шығысқа қарай ығысып біздің тұсымыздан өтіп жатқанга ұқсайды. Енді алып ұшқан көңілім самолетті тастай салып алға қарай сам- ғайды... Москва, Москваға келемін. Совет ветерандары комитетіне кірем. Бірінші болып Сидор Артемьевич жолығады. Оның мығым денесін қапсыра ңұшақтай- мын. Оның қасында Алексей Федорович тұр, онымен де ңұшақтасып амандасам. Міне, үлкендерге жол бе- ріп, кезек күтіп батыр Тканко тұр. Оны барып басса- лып құшақтаймын. Ол қысңа да жуан саусақтарымен мені баласындай басымнан сипайды. Әдеттегісіндей мені ңысып, қысып бетімнен сүйеді. Әне, неміс халқы- ның батыр перзенті Роберт Клейн тұр. Онымен де қол алысып амандасамын. Бір сәтте самолет толқып, ойым- ды бұзып жіберді. Әлі Москваға жеткенім жоң: Само- летте отырмын. Ия, табиғат мені сабырсыз етіп жарат- қан. Сабырсыздығыммен мен сабырлы әкеме де, мар- құм шешем байғұсқа да тартпағанмын. Орнымнан тұрып самолет ішінде арлы-берлі жүре- мін. Жұрт орындарында отыр. Бұлар — недеген сабыр- лы, недеген байсалды адамдар. Осылардың осы бір жақсы қасиетін табиғат менен несін аяды екен! Орныма келіп қайта отырамын. Тағы да терезеден қараймын. Алашабыр бұлт арасынан жер көрінеді. Бір таулы жердің үстінен өтіп, орманды жерге іліктік. Енді, неге екенін өзім де сезбей қалдым, ойым ойысып барып 20 жылға шегініп кетті... Дәл осы сияқты самолет моторы гүрілдеп ұшып келеді. Ия, ол самолет мұндай емес! Оның гүрілі де бә- сең болатын. Ол самолеттің атын сол кезде жігіттер «Дуглас» дейтін. Оның аты шын солай ма, жоқ жігіт- тер өздері солай деп атап кетті ме білмеймін. Оның іші- не 10—15 адам сиятын. Отыратын орны мынадай жұм- сақ емес. Алға түзу қарап та отырмайсың. Самолеттің ішінде бірімізге-біріміз қарап екіге бөлініп отырдық. Үстіміздегі жүгіміз ауыр-ақ. Иығымыз талады. Арқа- мыздағы парашют қабы, қол пулеметі, автомат, алдық- ғы кеудемізге таңып алған азық-түлік, оның үстіне мина салган жүгіміз тағы бар. Самолет қабырғасына сүйеніп жүгімізді жеңілдетпек болып шалқаямыз. Бі- рімізге біріміз бажырая қарағанымыз болмаса тіл қат- паймыз. Тіл қатқанмен, біріміздің сөзімізді біріміз ес- тіп те жатқанымыз жоқ. Ңара түнді қақ жарып ұшып келеміз. Міне, терезеден жарқ-жұрқ еткен от көрінеді. Самолет жан-жағына от шашып келе жатқанға ұқсай- ды, Кабинадан ұшқыштардың бірі шығып «Бізді жау атқылап жатыр» деп ымдайды. Біздің парашюттеріміз- дің карабиндерін самолут арқалығына іледі. «Карабин- дерді неге іледі?» деп ойлаймын. «Жау самолетімізді атып түсіреді» деген хауіппен іліп жатқан болар. «Ал самолетімізді атып түсірсе, бұл сақтықтың қанша пай- дасы бар? Самолетпен бірге құлап түссек те — өлім, парашютпен қираған самолеттен қарғып, жау шебіне түссек те — өлім ғой» деген ой келеді маған. Бірақ са- молетпен бірге жансыз — дәрменсіз затша түскенше, жерге парашютпен түсіп жаумен айқасып өлген — өкі- нішсіз өлім шығар! Ұшқыштар да осыны ойлайтын бо- лар. Осылай тұңғыш рет самолетпен жау тылына ұштым. Черкасс орманына, Молдавия станциясы, Ру- мыния мұнайына, Карпат тауына ұштым. Жауға қар- сы, жау тылына ұштым. Парашютпен түстім олардың арасына! — Сегіз мың метр биіктікте ұшып келеміз,— деп саңқ ете түскен самолет жолаушыларын шығарып са- лушы қыздың дауысы ойымды тағы бөліп жіберді. Та- ғы терезеден жерге қараймын. Ия, биікте ұшып келе- міз. Жер көрініп тұр. Әжептәуір селолар көз ұшында қар үстіндегі шиырлап тастаған мал ізіндей ғана бо- лып көрінеді. «Ал, Қасьхм, қазір парашют ки, осы самолеттен қарғы десе қайтер едің? Қарғыр ма едің? Жоқ, жоқ! Қарғыгым келмейді! Неге қарғығым келмейді! Соғыс уақытында талай рет қарғыдым ғой. Сонда басқа біреу емес, осы Қасым едім ғой! Немене, өзгеріп кеттім бе? Қорқақ болып кеткенім бе? Жоқ, олай емес шығар! «Қырық жыл қырғын болса да ажалды өледі» деген- дей, қаншалықты қырғын соғыстан аман қалып, жан олжа болды. 20 жыл бойы бейбіт өмір сенің нервіңді жайбарақатқа салды. Сенің белбеуіңді босатты. Сон- жүктеу/скачать 0.57 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|