М т. Ізтілеуова, О. с сангилбаев
Исследование внимания как качество личности
жүктеу/скачать 1.62 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Ключевые слова
| Исследование внимания как качество личности,
развивающее результативность деятельности В данной статье определяются сущность, содержание, особенности, виды и свойств внимания как психологического феномена и конкретные функции и место свойств внимания в жизнедеятельности человека. Было проведено экспериментальное исследование свойств внимания в связи с зависимостью результативности деятельности от внимательности. Цель исследования – выявить детерминанты, определяющие развитие внимания в раннем онтогенезе на основе теоретического анализа научных подходов к пониманию смысла, структуры и экспериментального исследования внимания. Основным направлением и идеей исследования является исследование внимания как качества личности, которое развивает эффективность осознанной деятельности. В качестве методов исследования используются методы комплексных исследований, которые включают в себя: эксперименты, тестирование, наблюдение, интер вьюирование, методы исследования результатов деятельности, методы обработки статистических данных, а также методики Шульте-Горбова, Бурдона и Ландольта. Результаты исследования показали, что на основе теоретического анализа научных подходов к пониманию ценности, структуры и экспериментального исследования внимания можно определить детерминанты, определяющие его развитие в раннем онтогенезе. Полученные данные показали, что развитие устойчивости и концентрации произвольного внимания во многом определяются особенностями формирования человека как субъекта деятельности. Ключевые слова: психология, внимание, произвольное внимание, устойчивость, концен- трация, объем, распределение, познавательные психические процессы. кіріспе Зейіннің дамуын зерттеу мәселесі қазіргі таңда өзекті мәселелердің біріне айналуда. Бұл ең алдымен өмірдің жоғары динамикасымен байланысты, мұнда адамдардың денсаулығын сақтау және оларға қолайлы өмір сүру және жұмыс істеу жағдайлары маңызды болып келеді. Бүгінгі таңда оқуға, жұмыс істеуге деген қызығушылықты жоғалтқан адамдардың саны өсуде, зияткерлік деңгейі, зейіннің шоғырлануы төмендеді, мұның бәрі әлеуетті мүмкіндіктерді арттыру үшін тәжірибелік психологиялық-педа- гогикалық құралдарды жасауды қажет етеді. Адамның бағдарлы зерттеу іс-әрекетінің құбылыстарының бірі оның зейінінде. Ал бұл сурет, ой немесе басқа құбылыстың мазмұнына бағытталған ақыл-ой әрекеті. Зияткерлік қыз- метті реттеуде зейін маңызды рөл атқарады. Ол адамның сана-сезімін белгілі бір нақты немесе идеалды объектіге, құбылысқа, оқиғаға, бейне- ге, ойға, т.с.с. бағыттайды. Таным, сезім және ерік-жігердің ажырамас бөлігі болып табылатын психикалық құбылыстардың арасында ерекше орын алады, ол психиканың осы үш саласының біреуіне саяды. Бұл тұрғыда сарапшылар адамзаттың та- нымдық жұмысына ерекше назар аударады. Концентрация, адам санасының белгілі бір объектілер мен құбылыстарға бағытталуы оның өмірлік қызметінің барлық кезеңдерінде қажет. Көбінесе басқалардың іс-әрекеттерін түсінбеу, тәуелсіз тапсырмаларды орындау кезінде қате- ліктердің пайда болуы, қателіктер бойынша жұмысты бастауға және жүйелі түрде жүргізуге қабілетсіздік, ақыл-парасат немесе есте сақ- тау қабілетінің нашарлауы зейін қоймаумен түсіндіріледі. Табысты әрекетті тұрақтандыру үшін қа- жетті шарт ‒ кез келген әрекетті немесе тап- сырманы орындау үшін қажет үздіксіз ақыл-ой процесі ретінде зейіннің тұрақтылығы, сондай- ақ зейінді бір объектіден екінші объектіге өз еркімен ауыстыру мүмкіндігі және қарсыласу арқылы анықталатын тұрақтылық сияқты үш негізгі компоненттің дамуы, сыртқы тітіркен- діргіштердің назарын аударатын әсерлері. Бұл жағдайда ақыл-ой құрылымындағы ең маңызды жүйелік құраушы зейіннің тұрақтылығы болып табылады (Божович, 2001). жүктеу/скачать 1.62 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|