Математиканы оқытудың теориясы
жүктеу/скачать 5.94 Mb. Pdf көрінісі
|
| н ө лін ш і кезең — логи калы қ-м атем ати калы қ талдауды
орындау. Б ірін ш і кезең — дайы нды қ сатысы: • білімді ти ян ақтау; • м әлім етті оқыту ңаж еттілігіне ы нталанды ру; • теориялы қ м әлім етке келтіру. Е кінш і (негізгі) кезеңге м ы налар кіреді: • теореманың түж ы ры м ы ; • түжырыммен жүмыс ж асау: қаж ет ж ағдайда наңтыдан им пли кативті түрге көш іру, қай та түж ы ры м дау, ш арты мен ңоры ты ндыны бөлу; • дәлелдеудің қаж еттігін ің себебін көрсету; • ш арты мен қоры ты нды ны талдау, дәлелдеу тәсілдерін іздестіру; дәлелдеу сызбасын немесе дәлелдеу үлгісін ңүр- астыру; • дәлелдеуді ж ү р гізу : н егізгі м аңсатты , дәлелдеудің ж ал п ы қ ү р ы л ы м ы мен ж о л д ар ы н , аргум енттерді ж әне дәлелдеуді көрсету; • ң о р ы ты н д ы ш ы ға р у (д әл е л д еу д ің н е г ізі болаты н негізгі ойлар мен теориялы ң ф актілер). Ү ш ін ш і кезец — қоры ты нды , яғни теореманы қолдану (аргумент ретінде меңгерілетін теорема гана қолданылады ж әне дәлелдеу 1-2 ж олдан түрады). 143 А лд ағы у а ң ы тт а есептер ш ы ғар у б ары сы н да ңарас- т ы р ы л ғ а н тео р ем ад ан басңа т е о р и я л ы қ м әл ім еттер де қолданы латы н болады (4). Теореманы игеру кезінде басты кезең дәлелдеу процесі болып табы лады . Теореманы ң қоры ты нды сы н дәлелдеу үш ін ңоры ты нды ны ң силлогизм тізбегі қүрасты ры лады . Теореманы дәлелдеудегі силлогизмдер тізбегінің әрқай- сысы цлкен ж әне кіш і сілтемелер, цорытынды сияқты үш бөлімнен түрады: 1) әрбір қадам н ы ң ңоры ты ндысы н негіздейтін сөйлем. Б үл сөй лем дер ак си о м а, теорем а нем есе ан ы ң там ал ар болуы м үмкін. Ол сөйлем осы қадамны ң негіздемесі немесе сілтемесі делінеді; 2) ң ад ам н ы ң сілтем есіне сүйеніп негізделетін теоре- м аны ң ш арты ндағы берілгендер немесе алды ңғы қадам- дарды ң салдарлары ; 3) қ а д а м н ы ң н егіздем есін теорем ан ы ң ш ар ты н а н е месе бүрын ал ы н ган сал д ар л ар ға қолданудан ш ы ғаты н қоры ты нды . « Ү ш бүры ш ты ң медианасы оның биіктігі де болса, онда ол үш бүры ш теңбүйірлі үш бүры ш болады» теоремасының дәлелдеуін карасты рай ы ң . Б е р і л г е н і : АВС — үш бүры ш . СО — медиана ж әне б и іктік. Д ә л е л д е у к е р е к : АВ С — теңбүйірлі үш бүры ш (7-сурет). Д әлелдеуі: I силлогизм,. а) Ү лкен сілтеме (ҮС). Ү ш бүры ш ты ң медианасы оның ңабы рғасы н ң ақ бөледі. ә) К іш і сілтеме (КС). СІ) кесіндісі АВС үш бүры ш ы ны ң м едианасы. б) Қ оры ты нды (Қ). А В — ЭВ. II силлогизм . а) ҮС. Ү ш б ү р ы ш ты ң б и ік т іг і өзі түсірілген қабы рғаға перпендикуляр. ә) КС. АВС үш бүры ш ы нда С Ъ 1 А В . б) Қ. /А В С = А В В С . III силлогизм . а) ҮС. Егер бір ү ш б ү р ы ш ты ң ек і қабы рғасы ж әне олардың арасы ндағы жүктеу/скачать 5.94 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|