«Мәдени МұрА» МеМлекеттік бАғдАрламасының кітАп сериялАры
жүктеу/скачать 1.63 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 130. «Арбиян-қоңыр»
| 129. «Қалажан қашқан»
Ертеде біреудің Қалажан деген келіншегі болады. Қалажан көрікті, сымбатты болса керек. ол тұрмысқа шыққаннан кейін қосағына көңілі толмай, ауыл арасының Кит деген жігітімен күйеуінен жасырын көңілдес болады. Қалажанның күйеуі үйде жоқта Кит келіп-кетіп жүріп, екеуінің көңілі одан әрмен жақындаса береді. Ақыры екеуі қашуға келісіп, келісімді күні Кит келсе, Қалажанның күйеуі тағы да жоқ екен дейді. Киттің жетектей келген атына Қалажан мініп, Кит өз атына мініп қашады. Екеуі ауылдан шыға бере үйге жеткен күйеуі қашып бара жатқан екеуін көреді де, есік алдындағы бақанды ала сап арттарынан қуады. Қашып бара жатқан жолдарында әжеп тәуір терең өзен бар екен. Егер өзеннен аман-есен өтіп кетсе, онда бұларды ұстай алмайды. Екеуі өзенге келеді де, тіреліп қалады. Не де болса өту керек болады. Қалажан атына қамшы басады да, өзенге түсіп кетеді. Аты малтып отырып аман-есен ар жаққа өтіп, артына қараса, Кит әлі тұр екен. «Қуғыншы кеп қалды, тез өт»,—деп дауыстайды. Бірақ Кит өтуге батпайды. өстіп тұрғанда қуғыншы келіп Китті ұстап алады. Жүрексіз Кит Қалажанның күйеуіне де күш көрсетіп, қарсыласа алмайды. Күйеуінен безіп, қолынан ұстап ере қашқаны Киттің әлсіздігін көрген Қалажан іштей күйіп, қайта өтіп келеді де, қолы бай- лаулы жатқан Китке қарап: «Абыройымды айрандай төгіп, 124 125 халық күйлерінің аңыздары жылы орнымды суытып ере қашқаным Кит пе десем, ит екен ғой»,—деп бетіне түкіріпті. Қалажанның күйеуі сыбызғышы екен, менсінбей қашқан әйеліне арнап осы күйді тартып, «Қалажан қашқан» атапты да: «Аңсағаның Кит болса, арам өлерсің, осыңмен-ақ кете бар»,—ауылына қайтқан дейді. 130. «Арбиян-қоңыр» Арбиян қазақ қызына үйленгеннен кейін, бір балалы бо ла- ды. Баласы көз тартарлықтай көріктеніп өсіп келе жатқан ке- зінде, бір күні Арбиян аң аулауға кетеді. осы кезде суға міне құ лап жатқан қарағайдың үстінде жүгіріп ойнап жүрген бала- сы ның аяғы тайып кетіп, суға кетіп өледі. Арбиян аңнан кел- геннен кейін баласының қайтыс болғанын естіп, бүк түсіп отыра қалады да, сыбызғысын алдырып, қоңырлата тарта жөнеледі. Бұл күй әйеліне жұбатуы және ұлының өліміне деген еңіре ген зарын білдіргені екен дейді. жүктеу/скачать 1.63 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|