«Мәдени МұрА» МеМлекеттік бАғдАрламасының кітАп сериялАры
жүктеу/скачать 1.63 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 147. «Ақсақ қаз»
| 146. «Ақсақ қаз»
(ІІ нұсқа) Жазғы жасыл жайлаудың көз құртын тартар сәнінің бірі— көл жағалай, өзенді бойлай жүретін, жайлау төсін думанға бө- леген қаз болса керек. Ақ қанат балапандарын артынан ертіп, өзіне тән үнімен өмір әнін шырқаған бір топ қазға ат мініп, ел қыдырудан басқа шаруасы жоқ мергенсымақ жігіттің көзі түседі. ол бейғам жүрген қаздың шырқын бұзып, шырапатын шығаруды ермек санайды, ерлік көреді. Қазды атып олжалау- ды армандаған жігіт, бір күні мылтығын алады да, көл жағалай бірі ұшып, бірі қонып өз қызығына масаттанып жүрген қаз дар- ға бет түзейді. Қамыс жиегін паналай келген мергенсымақ қаз ға оғым дариды-ау деген межелі жерге тоқтайды да, бір топ бала- панын артынан ерткен ене қазды қарауылға алады. Ба ла пан да- ры ның тәй-тәй жүрісін қызықтап тұрған қаздың тұрысы жігіт дегбірін қоздырады. Мылтық даусы тарс ете түседі де, ойында қуаныштан басқа ештеме жоқ ене қаз қанатын қағып-қағып жіберіп, ұшарға дәрмені жоқ екенін білгеннен кейін көлге түсіп жүзе жөнеледі. Жаңа ғана қанатын қомдап жүрген балапан- дар шулай ұшып аралға өтіп кетеді. Ене қаз да аралға ілінеді. Қазды қанжығасына байламаса да, оғы тигеніне масаттанған жігіт атына мініп, ауылға тартады. Балапандарын ертіп аралды мекендеген, ұшарға дәрмені жоқ ақсақ қаз уайыммен солады. Күн артына күн келіп, күз болады. Құс қайтады. Барлық құс сәнді сап құрып, ән маржанын төгілтіп, оңтүстікке бет алғанда, бейшара болған ақсақ қаз ғана мұң мен зарын төгіп үйірінен айырылып аралда қала береді. Күйші ақсақ қаздың осы мұңын күйге қосқан екен дейді. 134 күй аңыздар 147. «Ақсақ қаз» (ІІІ нұсқа) Баяғы өткен заманда шал мен кемпір болады. олардың ақ сақ қазы бар екен. Мал дегенде жалғыз өгізі болады. Кедей шілік, жоқшылықтан әбден жауыр болады. «ұлынабалы-ысына балы» деген жер екен, жаугершілік кеп қалып көшіп жатқан ел екен. Жау кеп қалып, жалғыз өгізіне қараша үйін, керекті мүлкін ар- тып, шал кетейін десе, кемпірі мен қызы қалады, кемпірі мен қызын алайын десе, баспанасы қалады. Сонымен, жансауғалап, өгізге мініп шал кетіп қалады. Жұртта қалған қызы: «Енді көрген күніміз не болады, беу-беу, құдай-ай?»—деп жылап жатқан кезі... осы кезде бір тылсым күш көк бұқа ретінде келіп, кемпірдің көз алдында тұрады. Кемпір сол зарымен көк бұқаға отырған сәтте жау да төніп қалады. Бірақ көк бұқа ешбір жеткізбес тен кемпірді аман-есен шал мен қызына қосқан екен. жүктеу/скачать 1.63 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|