«Мәдени МұрА» МеМлекеттік бАғдАрламасының кітАп сериялАры
жүктеу/скачать 1.63 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 154. «Жетігеннің жетеуі»
| 153. «Жалқы жігіт»
Қоралы жылқы біткен жалғыз жігіт жылқысын бағып жүр- генде, тосыннан келген жау жылқысымен қоса өзін де қолға түсіреді. Жау қолынан құтылудың амалын таппай, торыққан жігіт жаудан жылқысын аралатуды өтінеді. Жаулар жанына бірнеше бақылаушы ертіп беріп, жылқысын аралауға ұлықсат береді. Қолы байлаулы жаяу жігіт жылқыларын аралап жүріп, өткен өмірін ойлап толғанғандағы толғанысы екен дейді. Бұл күй жалғыз ұлы жау қолына түскенін естігенде шешесі мен келіншегінің зарлауы да бар мұнда. 154. «Жетігеннің жетеуі» Жұрт әртүрлі ауруға, аштыққа жиі-жиі ұшырап отырған өткен заманда қаһарлы қыстың қақаған аязды күндерінің бі- рінде жұттан мал қырылып, ел қатты күйзеледі. Сол заманда өмір сүрген бір қарияның жеті ұлы болыпты. Көп қайғысының бір шеті қарияның шаңырағына да жетеді. Балалары бірінен соң бірі дүние салады, қайғы басқан қария кепкен қу ағашты ойып, аспап жасайды. Әр баласы қайтыс болған сайын аспаптың бе- тіне жылқы қылынан бір ішек тағып, сазды мұңға толы жоқтау әнін салады. осы жеті түрлі әуенді шығарып, әр баласының мінез-құлқын, жүріс-тұрысын суреттегендей болады. үлкен ұлы Қани қайтыс болғанда шал «Қарағым» деген күйін шертеді. Екінші баласы Төреалымға—«Қанат сынар», 138 139 халық күйлерінің аңыздары үшінші баласы Жайкелдіге—«Құмарым», төртінші Бекенге— «от сөнер», бесінші Қауасқа—«Бақыт көшті», алтыншы бала- сы Жұлзарға—«Күн тұтылды» деген күйлерді арнайды. Қарт ең кіші баласы Қияс қайтыс болғанда ақырғы, жетінші ішегін тағып, ұзақ тартылатын соңғы күйін шертеді. Шалдың балала- рына арнап шығарған жеті күйі одан әрі дамытылып, ел арасы- на «Жетігеннің жетеуі» деген атпен тарап кетеді. |