Мүрәлінов К.Қ., Махмутов А.Қ., Мүрәлінова Ж. К
жүктеу/скачать 4.96 Mb. Pdf көрінісі
|
| Операциялардың жіктелуі
Барлық операциялар негізгі екі топқа бөлінеді: қанды - терінің, кілегейлі қабатардың бүтіндігі бұзылуымен, тамырлардан қан кетумен сипатталады; қансыз - дененің сыртқы жамылғысының бүтіндігі бұзылмайды (шыққан буынды орнына салу, зонд енгізу, эндоскопия, катетеризация, таңғыштарды салу және т.б.). Мақсатына байланысты операциялар бөлінеді: емдік диагноздық экономикалық (пішу) эксперименталдық (тәжірибелік) физиологиялық (тәжірибелік мақсатымен организмнің тіршілік әрекеті немесе оның бөлек ағзаларының қызметін зерттеу үшін) жасалады. Емдік операциялар жылдам, қауырт жағдайларға байланысты бөлінеді: кідірмей шұғыл (экстрендік), жедел және жедел емес. Кідірмей шұғыл (экстрендік) операциялар жануар өміріне қауіпті жағдай туғанда жасалынады (асфиксия, қан кету, мүшелер қысылып қалғанда, іштегі мүшелер түсіп қалғанда немесе олар бұралап тесілгенде, жіті тимпанияда және т.б.). Жедел операциялар жоғарыда айтылғандай жануар өміріне қауіпті жағдай туғанда жағдайларда, бірақ операцияға дайындалып барып жасалады. Егер оларды жасамай ұзақ мезгілге қалдырса, ауру жылдам дамуы мүмкін. Ол операцияларға қатерлі ісіктерді алып тастау жатады, олардың дамуына байланысты метастаздар өршуі мүмкін. Операциялардың көбісі асығыссыз, жедел емес (жоспарлы) болады, оларды алдын-ала жоспарлап, шаруашылық құндылығына және малдың денсаулығына зиян келтірмейтін мезгілде өткізеді. Операциялар бағытына қарай: радикалдық (лат. radix - түбір) болады. Олардың мақсаты – ауру себебін толық жою; паллиативтік (лат. palliatus - плащ киінген, жасырын) олардың мақсаты әр түрлі жолмен аурудың қауіпті және ауыр симптомдарын жеңілдету немесе уақытша жойып, ауру малдың өмірін және оның шаруашылық құндылығын ұзарту. Сондай операцияларға трахеотомия, шеменде жиналған сұйықтықты сыртқа шығару, невректомия, уретротомия, т.б. жатқызуға болады. 8 Егер инфекция түспеген ұлпа немесе ағзаларға операция жасалса оны «таза» немесе асептикалық дейді, басқа жағдайдарда операциялар іріңді деп саналады. Пластикалық операциялар – зақымдалған ұлпаларды немесе күйреген ағзаларды пішінін немесе қызметін қалыптастыру үшін. Косметикалық операциялар қазіргі кезде кең орын алып келе жатқан операциялардың бір түрі – оған иттердің құлағын немесе құйрығын кесу, дененің әр аумағын әшекейлеп сымбаттау т.б. жатады. Операциялардың көпшілігі бір сатыда орындалады. Бірақ мал әлсіз болғанда, қан көп кету қаупі бар кезде, естен тану, шок дамуы мүмкін болғанда және басқа асқынуларда операцияны 2 сатыда (екі кезеңді операция) жасайды. жүктеу/скачать 4.96 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|