Материалдық-өндірістік қорларды есептеу жəне бағалау əдістері

Материалдық-өндірістік қорларды есептеу жəне бағалау əдістері

Материалдық-өндірістік қорлар (МӨҚ) есебі бухгалтерлік есепке нақты өзіндік құн бойынша қабылданады.

1. 
   Келісімшартқа сəйкес жеткізушіге (сатып алушыға) тө- ленген сома.
   
2. 
   МӨҚ сатып алумен байланысты ақпараттық жəне кеңес беру қызметтері үшін ұйымдарға төленетін сома.
   
3. 
   Кедендік баж салықтары.
   
4. 
   МӨҚ бірлігін сатып алуға байланысты төленбейтін са- лықтар.
   
5. 
   МӨҚ сатып алуға көмектескен делдалдық ұйымға төлене- тін сыйақылар.
   
6. 
   МӨҚ дайындау жəне оларды жеріне жеткізу бойынша шығындар, сақтандыру шығындарын қоса алғанда. Бұл шығын- дардың құрамына мыналар кіреді:
   

• 
  МӨҚ-ды дайындау жəне жеткізу шығындары;
  
• 
  ұйымның дайындық-қоймалық бөлімшесін ұстау шығын- дары, көлік қызметіне пайдалану жеріне МӨҚ-ды жеткізу бо- йынша шығындар (егер келісіммен бекітілген МӨҚ бағасына олар кіргізілмеген болса);
  
• 
  жеткізушілер ұсынған несие (коммерциялық несие) бойынша есептелінген пайыздар;
  
• 
  МӨҚ-ды бухгалтерлік есепке алуға дейінгі есептелген пайыздар, қарыз қаражаттар бойынша, егер олар осы запастарды сатып алуға тартылған болса;
  

7. 
   МӨҚ-ды жоспарланған мақсатта пайдалануға жарамды жағдайға жеткізу шығындары. Бұл шығындар құрамына ұйым- ның өнімді өндіру, жұмыстарды жасау жəне қызмет көрсетумен байланысты емес, қорларды қосымша өңдеу, сұрыптау, орау жə- не олардың техникалық сипаттамаларын жақсарту бойынша ұйымның шығындары кіреді.
   
8. 
   МӨҚ-ды сатып алумен тікелей байланысты басқа да шы- ғындар.
   

• 
  əр бірліктің өзіндік құны бойынша;
  
• 
  орташа өзіндік құн бойынша;
  
• 
  сатып алу уақыты бойынша, біріншілердің өзіндік құны бойынша (ФИФО).