Құнанбаева Д.Ə



бет55/69
Дата20.05.2022
өлшемі1.06 Mb.
#458312
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   69
шб кытап ()

Материалдық шығындардың өзгеруін талдау



Материалдық шығындар түрі

Алдыңғы кезең

Есеп беру кезеңі

Үлестің өзгерісі, % (+,-)

мың теңге

қорытын- дыға %-пен

мың теңге

қорытын- дыға %-пен

1. Шикізат жəне
негізгі материалдар
















2. Қосымша
материалдар
















3. Отын жəне
электрэнергия
















4. Сатып алынған жартылай фабрикаттар жəне
құрамалар
















5. Басқа
ұйымдардың қызметі
















Қорытынды
















Егер 10.2-кестенің мəліметтері бойынша, материалдық шы- ғындардың сомасы есептік жылда өткен жылмен салыстырғанда


өсетін болса, онда өнімнің материалсыйымдылығы артқаны туралы ақпарат алғанымыз. Бұл жағдайдың себебі келесілер бо- луы мүмкін: өнімнің номенклатурасы мен ассортименті өзгеруі, сонымен қатар шикізат пен материалдардың құны, электрэнер- гия тарифы жəне сыртқы ұйымдардың қызмет көрсету бағасы- ның өсуі.
10.2-кестенің мəліметтері негізінде материалдық шығындар- дың жалпы сомасының өзгеруіне бөлек шығындар түрлерінің
əсерін анықтауға болады.
Сонымен, кəсіпорынның жалпы шығындарын экономика- лық элементтер бойынша талдау элементтер жəне құрылым бө- лісінде шығындар сомасының өзгеруінің нақты себептерін айқындауға мүмкіндік береді.


    1. Калькуляциялық баптар бойынша өнімнің (жұмыстың, қызмет көрсетудің) өзіндік құнын талдау


Калькуляциялық баптар бойынша өнімнің (жұмыстың, қыз- мет көрсетудің) өзіндік құнын талдаудың нысаны – кəсіпорын- ның (немесе өндірістік бөлімшелердің) дайын өнімінің өзіндік құны. Калькуляциялық баптар бойынша шығындар қандай мақ- сатқа жұмсалғанын жəне өндірістің спецификалық ерекшелікте- рін көрсетеді.


Талдауды жүргізу үшін 10.3-кесте құрылады. Калькуля- циялық баптар бойынша өзіндік құнды талдау есептік жылда алдыңғы жылмен салыстырғанда қандай шығын баптарында үнемдеу орын алғанын, ал қандайда артық шығын жұмсалғанын анықтауға мүмкіндік береді. Ең көп өзгерістер болған шығын баптары айқындалып жəне олардың себептері анықталады.
Тікелей шығын баптары бойынша шығындардың өзгеру се- бебінің бірі болып өнім (жұмыс, қызмет көрсету) көлемінің өсуі (немесе төмендеуі) мен оның құрылымының өзгеруі болып табылады.
Тікелей материалдық шығындардың (қайтарылма қалдықтар шегерілген шикізат пен материалдар; технологиялық мақсатқа арналған отын мен энергия) өзгеру себебі: сондай-ақ материал- дың, отын жəне энергияның шығын нормасы мен бағаның (та- рифтің) өзгеруі болып табылады.
10.3-кесте


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   69




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет