Ариозо (итал. Arioso) - арияның шағын түрі.
Ария (итал. aria - ауа) - опералық шығармасындағы белгілі бір кейіпкердің бейнесін ашатын жеке ән. Apия - опepaлық мyзыкaдa әpбip кeйiпкepдiң iшкi жaн дүниeciнe бaйлaныcты aйтылaтын әyeн. Оpыcтың клaccиякaлық опepa мyзыкacындa шығapмaның идeяcын aшып, бac кeйiпкepдiң бeйнeciн бepeтiн ұлттық тaмaшaapиялap бap.
Арқау, желі - музыкалық әуен, негізгі ән. Үлкен шығармалардың негізгі ән сарыны (желісі). Негізгі тақырыпты дамыту арқылы үлкен, күрделі шығарма жазылады.
Apтикyляция - cөйлey дыбыcтapын шығapyдaғы, жacayдaғы дыбыcтayшы мүшeлepдiң қызмeтi.
Артикуляциялау (лат. Articulo - мүшелеу) дыбыс шығаруда сөйлеу мүшелерінің әрекеті. Нота жазбасында артикуляциялау «legato», «teuto», «non legato», «marcata» немесе лига, нүкте, т.б. арқылы белгіленеді.
Артикуляциялау аппараты - дауыс желбезектері, тіл, ерін, жұмсақ таңдай, көмей, төменгі жақ (белсенді мүшелер); тіс, қатаң таңдай, жоғары жақ (селсоқ мүшелер).
Атака - хор әншілері орындалатын шығармалардың мән-мағынасына байланысты дыбыстың алғаш пайда болу кезіндегі немесе тыныс алғаннан кейінгі болған дыбыс күші.
Ауфтакт (нем. auftakt - такт алды, затакт) - дирижерлауда шығарманы бастау, әр үлесті көрсету, сөз тізбегін бастау және шығарманы аяқтау үшін алдын ала сақтандыратын дайындық қимыл.
Ауыспалы лад – бір дыбыс қатарының аралығында тоникасы алмасып үлгеретін немесе бір тониканың аралығында дыбыс қатары алмасып үлгеретін ладтарды атайды. Ауыспалы ладтардың бірінші түрін қатарластық (параллельдік) ауыспалы мажор-минор (немесе минор-мажор), ал екінші түрін бір аттас ауыспалы мажор-минор (немесе минор-мажор) деп атайды. Мұндай ладтардың түрлері халық музыкасында, соның ішінде орыстың халық музыкасында, сондай-ақ қазақ әндерінде де жиі кездеседі.
Достарыңызбен бөлісу: |
