Неке (ерлі-зайыптылыќ) жјне отбасы туралы

ќамќорлыєынсыз ќалєан балаларды орналастыру

жүктеу/скачать 1.78 Mb.

бет	6/11
Дата	19.06.2016
өлшемі	1.78 Mb.
	#147062

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

ќамќорлыєынсыз ќалєан балаларды орналастыру

1. Баланыѕ мїддесіне сай асырап алуєа, ќорєаншылыќќа немесе ќамќоршылыќќа немесе баланы патронаттыќ тјрбиелеуге беру туралы шарт бойынша отбасы тјрбиесіне, ал мўндай мїмкіндік болмаєан кезде, барлыќ їлгідегі (білім беру, медициналыќ жјне басќа да) ўйымдарєа берілген жетім балаларды, ата-аналарыныѕ ќамќорлыєынсыз ќалєан балаларды орналастыру кезінде оныѕ ўлты, белгілі бір дінге жјне мјдениетке ќатыстылыєы, ана тілі, тјрбиелеу мен оќытуда сабаќтастыќты ќамтамасыз ету мїмкіндігі ескерілуі мїмкін.

2. Жетім балалар, ата-аналарыныѕ ќамќорлыєынсыз ќалєан балалар, отбасы тјрбиесіне немесе осы баптыѕ 1-тармаєында кґрсетілген ўйымдарєа орналастырылєанєа дейін балаларєа ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ міндеттерін атќару баланыѕ тўрєан жері бойынша уаќытша ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын органдарєа жїктеледі.

16-тарау. ЌОРЄАНШЫЛЫЌТЫ НЕМЕСЕ ЌАМЌОРШЫЛЫЌТЫ БЕЛГІЛЕУ ТЈРТІБІ

119-бап. Ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ белгіленетін

адамдар

1. Жетім балаларды, ата-анасыныѕ ќамќорлыєынсыз ќалєан балаларды кїтіп-баєу, тјрбиелеу жјне оќыту маќсатында, сондай-аќ олардыѕ мїлiктiк жјне жеке мїлiктiк емес ќўќыќтары мен мїдделерiн ќорєау їшiн оларєа ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ белгiленедi.

2. Сондай-аќ, јрекетке ќабiлетсiз немесе јрекет ќабiлетi шектеулі кјмелетке толєан адамдардыѕ мїлiктiк жјне жеке мїлiктiк емес ќўќыќтары мен мїдделерiн ќорєау їшiн ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ белгiленедi.
3. Бўл мјн-жайлар балалардыѕ мїдделеріне сай келетін жаєдайларды ќоспаєанда, бір отбасында тјрбиеленген бірге туєан аєалы-інілер мен апалы-сіѕлілерді јртїрлі адамдардыѕ ќорєаншылыќќа немесе ќамќоршылыќќа алуына жол берілмейді.

120-бап. Мемлекеттіѕ ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ

жґніндегі функциялары

1. Мемлекет кјмелетке толмаєандарєа жјне јрекетке ќабілетсіз немесе јрекетке ќабілеті шектеулі кјмелетке толєан адамдарєа ќатысты ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі ґз функцияларын жергілікті атќарушы органдар арќылы жїзеге асырады.

      2. Мемлекеттік органдардыѕ жјне ўйымдардыѕ кјмелетке толмаєандарєа ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі ќызметін їйлестіруді жјне ґзара іс-ќимылын ўйымдастыруды Ќазаќстан Республикасыныѕ балалардыѕ ќўќыќтарын ќорєау саласындаєы ујкілетті органы жїзеге асырады.
      3. Мемлекеттіѕ ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функциялары Ќазаќстан Республикасыныѕ Їкіметі айќындайтын тјртіппен жїзеге асырылады.
     Ескерту. 120-бапќа ґзгеріс енгізілді - ЌР 13.06.2013 N 102-V (алєашќы ресми жарияланєанынан кейін кїнтізбелік он кїн ґткен соѕ ќолданысќа енгізіледі) Заѕымен.

121-бап. Ќорєаншылыќты немесе ќамќоршылыќты белгілеу

      1. Ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын органдар ќорєаншылыќќа немесе ќамќоршылыќќа мўќтаж адамныѕ тўрєылыќты жерi бойынша не ќамќорлыќќа жататын мїліктіѕ орналасќан жері бойынша ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ белгiлейдi. Жекелеген жаєдайларда ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ ќорєаншыныѕ немесе ќамќоршыныѕ тўрєылыќты жерi бойынша белгiленуi мїмкiн.
      2. Адамды јрекетке ќабiлетсiз немесе јрекет ќабiлетi шектеулі деп тану туралы шешiм заѕды кїшiне енген кезден бастап їш кїн iшiнде сот оєан ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ белгiлеу їшiн бўл туралы сол адамныѕ тўрєылыќты жерi бойынша ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын органєа хабарлауєа мiндеттi.
      3. Адамєа ќорєаншылыќты немесе ќамќоршылыќты немесе мїлікке ќорєаншылыќты белгiлеу ќажеттiгi туралы тиiстi органдарєа белгiлi болєан кезден бастап бiр ай iшiнде ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ белгiленедi.
      4. Ќорєаншы немесе ќамќоршы таєайындауєа мїдделi адамдар сот тјртiбiмен шаєым жасауы мїмкiн.

122-бап. Ќорєаншылар немесе ќамќоршылар

      1. Мыналарды:
      1) сот јрекетке ќабiлетсiз немесе јрекет ќабiлетi шектеулі деп таныєан адамдарды;
      2) сот ата-ана ќўќыќтарынан айырєан немесе сот ата-ана ќўќыќтарын шектеген адамдарды;
      3) ґзiне Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕында жїктелген мiндеттердi тиiсiнше орындамаєаны їшiн ќорєаншы немесе ќамќоршы мiндеттерінен шеттетiлген адамдарды;
      4) егер сот олардыѕ кiнјсi бойынша бала асырап алудыѕ кїшiн жойса, бўрынєы бала асырап алушыларды;
      5) денсаулыќ жаєдайына байланысты ќорєаншы немесе ќамќоршы мiндеттерін жїзеге асыра алмайтын адамдарды ќоспаєанда, тек ќана кјмелетке толєан адамдар ќорєаншылар немесе ќамќоршылар бола алады.
      2. Ќорєаншы немесе ќамќоршы тек ќана оныѕ келiсiмiмен таєайындалуы мїмкiн. Егер бўл ќамќорлыќќа алынушыныѕ мїдделерiне ќайшы келмесе, жўбайы, ата-аналары, туыстары немесе ќамќорлыќќа алынушыєа жаќын басќа да адамдар ќорєаншы немесе ќамќоршы болып таєайындалуда басым ќўќыќќа ие болады.
      Егер ќамќорлыќќа алынушылардыѕ мїдделерiнiѕ арасында ќайшылыќтар болмаса, бiрнеше адам їшін бiр ќорєаншы немесе ќамќоршы таєайындауєа жол берiледi.
      3. Јрекетке ќабiлеттi жјне ата-ана ќўќыќтарынан айрылмаєан, бiраќ олардыѕ тјрбиесін жїзеге асыра алмайтын ата-аналардыѕ кјмелетке толмаєан балаларына ќорєаншы немесе ќамќоршы таєайындау кезінде, ќорєаншылар немесе ќамќоршылар ата-аналардыѕ тiлегi ескерiле отырып таєайындалады.
      Балаєа ќорєаншы немесе ќамќоршы таєайындау кезiнде ќорєаншыныѕ немесе ќамќоршыныѕ адамгершiлiк жјне ґзге де жеке ќасиеттерi, оныѕ ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ мiндеттерiн орындауєа ќабiлетi, ќорєаншы немесе ќамќоршы мен баланыѕ арасындаєы ќатынастар, ќорєаншыныѕ немесе ќамќоршыныѕ отбасы мїшелерiнiѕ балаєа кґзќарасы, сондай-аќ, егер бўл мїмкiн болса, баланыѕ ґз тiлегi ескерiледi.
      Егер кјмелетке толмаєан балаєа ќорєаншы немесе ќамќоршы болып таєайындалатын адам некеде тўрса (ерлі-зайыпты болса), оныѕ жўбайыныѕ келiсiмi талап етiледi.
      4. Ќорєаншылыќќа немесе ќамќоршылыќќа мўќтаж жјне тиiстi білім беру, медициналыќ ўйымдардаєы, халыќты јлеуметтiк ќорєау ўйымдарындаєы адамдардыѕ ќорєаншылары немесе ќамќоршылары осы ўйымдардыѕ јкiмшiлiктері болып табылады.
      Ќорєаншыныѕ немесе ќамќоршыныѕ мўндай ўйымєа баланы уаќытша орналастыруы ќорєаншыныѕ немесе ќамќоршыныѕ осы балаєа ќатысты ќўќыќтары мен мiндеттерiн тоќтатпайды.
      5. Ќорєаншылар немесе ќамќоршылар кез келген адамдарєа ќатысты, оныѕ iшiнде сотта ґкiлеттiктерін арнайы растамастан, ґз ќамќорлыєына алынєандардыѕ ќўќыќтары мен мїдделерiн ќорєайды.

17-тарау. ЌОРЄАНШЫЛАРДЫЅ НЕМЕСЕ ЌАМЌОРШЫЛАРДЫЅ ЖЈНЕ
ЌАМЌОРЛЫЌЌА АЛЫНЄАНДАРДЫЅ ЌЎЌЫЌТЫЌ ЖАЄДАЙЫ

123-бап. Ќорєаншылыќтаєы немесе ќамќоршылыќтаєы

адамдардыѕ ќўќыќтары

Осы Кодекстіѕ 60-62 жјне 67-баптарында кґзделген ќўќыќтармен ќатар, ќорєаншылыќтаєы немесе ќамќоршылыќтаєы адамдардыѕ сондай-аќ:

      1) ґздерініѕ адамдыќ ќадыр-ќасиеттерініѕ ќўрметтелуіне;
      2) ќорєаншы немесе ќамќоршы тарапынан ќамќорлыќ жасалуына;
      3) осы Кодекстіѕ 126-бабыныѕ 4-тармаєында кґзделген жаєдайларды ќоспаєанда, онымен бірге тўруєа;
      4) ґздеріне тиесілі алиментке, жјрдемаќыєа жјне басќа да јлеуметтік тґлемдерге;
      5) тўрєын їйге меншік ќўќыєын немесе тўрєын їйді пайдалану ќўќыєын саќтауєа;
      6) ќорєаншы немесе ќамќоршы тарапынан жасалатын ќиянаттан ќорєалуєа;
      7) ќорєаншыныѕ немесе ќамќоршыныѕ отбасында тјрбиеленуге;
      8) ґздеріне кїтіп-баєу, тјрбиелеу, білім алу жјне жан-жаќты даму їшін жаєдайлардыѕ ќамтамасыз етілуіне;
      9) тўрєын їйі болмаєан жаєдайда оны Ќазаќстан Республикасыныѕ тўрєын їй заѕнамасына сјйкес алуєа ќўќыќтары бар.

124-бап. Жетім балалардыѕ, ата-аналарыныѕ

               ќамќорлыєынсыз ќалєан жјне білім беру,
               медициналыќ ўйымдардаєы жјне басќа да
               ўйымдардаєы балалардыѕ ќўќыќтары

1. Осы Кодекстіѕ 60-62 жјне 67-баптарында кґзделген ќўќыќтармен ќатар, жетім балалардыѕ, ата-аналарыныѕ ќамќорлыєынсыз ќалєан жјне білім беру, медициналыќ ўйымдардаєы жјне басќа да ўйымдардаєы балалардыѕ сондай-аќ:

      1) кїтіп-баєуєа, тјрбиеленуге, білім алуєа, жан-жаќты дамуєа, ґздерініѕ адамгершілік ќадыр-ќасиеттерініѕ ќўрметтелуіне, ґз мїдделерініѕ ќамтамасыз етілуіне;
      2) ґздеріне тиесілі алиментке, жјрдемаќыєа жјне басќа да јлеуметтік тґлемдерге;
      3) тўрєын їйге меншік ќўќыєын немесе оны пайдалану ќўќыєын саќтауєа, ал тўрєын їйі болмаєан жаєдайда, оны Ќазаќстан Республикасыныѕ тўрєын їй заѕнамасына сјйкес алуєа;
      4) жергілікті атќарушы органдар жїзеге асыратын жўмысќа орналасуда жјрдем кґрсетілуіне ќўќыќтары бар.
      2. Осы ўйымдар тїлектерініѕ ќўќыќтарын ќорєау ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын органдарєа жїктеледі.

125-бап. Ќорєаншылардыѕ немесе ќамќоршылардыѕ ґз

міндеттерін атќаруы

1. Ќорєаншылар заѕ жїзiнде ќамќорлыќќа алынушылардыѕ ґкiлдерi болып табылады жјне олардыѕ атынан жјне олардыѕ мїддесінде барлыќ ќажеттi мјмiлелердi жасайды.

      2. Ќамќоршылар ґздерiнiѕ ќамќоршылыєындаєы адамдардыѕ ґз бетiнше жасауєа ќўќыєы жоќ мјмiлелердi жасауєа келiсiм бередi, ќамќорлыќќа алынушыларєа ґз ќўќыќтарын жїзеге асыруына жјне мiндеттерiн атќаруына жјрдем кґрсетедi, сондай-аќ оларды їшiншi тўлєалардыѕ тарапынан жасалатын ќиянаттардан ќорєайды.
      Ќорєаншы немесе ќамќоршы ќамќорлыќќа алынушыларды ґз есебiнен кїтіп-баєуєа мiндеттi емес. Ќамќорлыќќа алынушыны кїтіп-баєу ќамќорлыќќа алынушыныѕ алатын жалаќысы, алиментi жјне басќа да јлеуметтiк тґлемдерi есебiнен, сондай-аќ оєан тиесiлi мїлiктіѕ есебiнен жїзеге асырылады.
      Ќамќорлыќќа алынушыны кїтіп-баєуєа жеткiлiктi ќаражат болмаєан кезде, ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын органдар оны кїтіп-баєуєа жјрдемаќы таєайындайды.
      Ќорєаншыларєа немесе ќамќоршыларєа жетім баланы (жетім балаларды) жјне ата-аналарыныѕ ќамќорлыєынсыз ќалєан баланы (балаларды) кїтіп-баєуєа жјрдемаќы таєайындау тјртібін жјне тґлеу мґлшерін Ќазаќстан Республикасыныѕ Їкіметі айќындайды.
      3. Ќорєаншылар немесе ќамќоршылар ґздерiнiѕ ќамќорлыєына алынєандарды кїтіп-баєу, олардыѕ кїтімі мен емделуiн ќамтамасыз ету, олардыѕ ќўќыќтары мен мїдделерiн ќорєау жґнінде ќамќорлыќ жасауєа мiндеттi. Кґрсетілген мiндеттер сот јрекет ќабiлетi шектеулі деп таныєан кјмелетке толєан адамдардыѕ жјне јрекетке толыќ ќабілетті деп жарияланєан кјмелетке толмаєандардыѕ ќамќоршыларына жїктелмейдi.
      4. Егер адам јрекетке ќабілетсіз немесе јрекет ќабілеті шектеулі деп танылєан негіздер жойылса, ќорєаншы немесе ќамќоршы ќамќорлыќќа алынушыны јрекетке ќабілетті деп тану туралы сотќа ґтініш беруге міндетті.

126-бап. Баланыѕ ќорєаншысыныѕ немесе ќамќоршысыныѕ

ќўќыќтары мен міндеттері

1. Баланыѕ ќорєаншысы немесе ќамќоршысы ќорєаншылыќтаєы немесе ќамќоршылыќтаєы баланы тјрбиелеуге, оныѕ денсаулыєына, дене бітімі, психикалыќ, адамгершiлiк жјне рухани жаєынан дамуына ќамќорлыќ жасауєа мiндеттi.

      Кґрсетілген міндеттер сот тјртібімен јрекет ќабілеті шектелген кјмелетке толєан адамдардыѕ ќамќоршыларына жїктелмейді.
      Ќорєаншы немесе ќамќоршы баланыѕ пiкiрi мен ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын органныѕ ўсынымдарын ескере отырып, сондай-аќ осы Кодекстіѕ 72-бабында кґзделген талаптар саќталєан жаєдайда, ќорєаншылыќтаєы немесе ќамќоршылыќтаєы баланы тјрбиелеудiѕ тјсілдерін ґз бетінше айќындауєа ќўќылы.
      Ќорєаншы немесе ќамќоршы баланыѕ пiкiрiн ескере отырып, баланыѕ бiлiм алу ўйымын жјне оќу нысанын таѕдауєа ќўќыєы бар жјне баланыѕ міндетті орта бiлiм алуын ќамтамасыз етуге мiндеттi.
      2. Ќорєаншы немесе ќамќоршы ќорєаншылыќтаєы немесе ќамќоршылыќтаєы баланы ґздерiнде заѕды негiздерсiз ўстап отырєан кез келген адамдардан, оныѕ iшiнде баланыѕ жаќын туыстарынан ќайтарып алуды сот арќылы талап етуге ќўќылы.
      3. Мўндай араласу баланыѕ мїдделерiне сай келмейтін жаєдайларды ќоспаєанда, ќорєаншы немесе ќамќоршы баланыѕ ґз ата-аналарымен жјне басќа да жаќын туыстарымен араласуына кедергі келтіруге ќўќылы емес.
      4. Ќамќорлыќќа алынушылар білім беру ўйымында немесе медициналыќ ўйымда тјрбиеленуде немесе емделуде болєан жаєдайларды ќоспаєанда, кјмелетке толмаєандардыѕ ќорєаншылары немесе ќамќоршылары ґздерiніѕ ќамќорлыєына алєандармен бiрге тўруєа мiндеттi. Бўл ќамќорлыќќа алынушыныѕ тјрбиесiне жјне оныѕ ќўќыќтары мен мїдделерiн ќорєауєа ќолайсыздыќ туєызбайтын болса, ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын органныѕ рўќсатымен ќамќоршыныѕ он алты жасќа толєан ќамќорлыќќа алынушыдан бґлек тўруына жол берiледi.
      Ќорєаншылар немесе ќамќоршылар ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын органдарєа тўрєылыќты жерiнiѕ ґзгергенi туралы хабарлауєа мiндеттi.
      5. Ќорєаншы кемiнде алты айда бiр рет ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын органєа ќамќорлыќќа алынушыныѕ денсаулыќ жаєдайы туралы жјне оны тјрбиелеу жґнiндегi, сондай-аќ оныѕ мїлкiн басќару жґнiндегi жўмыс туралы есептер беруге мiндеттi.

127-бап. Јрекетке ќабілетті азаматтарды

ќамќоршылыќќа алу

1. Денсаулыќ жаєдайына байланысты ґз ќўќыєын жїзеге асыра алмайтын жјне ќорєай алмайтын жјне мiндеттерiн орындай алмайтын јрекетке ќабiлеттi кјмелетке толєан адамныѕ ґтiнiшi бойынша оєан ќамќоршылыќ белгiленуi мїмкiн.

      2. Ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын орган јрекетке ќабiлеттi кјмелетке толєан адамныѕ келiсiмiмен єана оєан ќамќоршы таєайындауы мїмкiн.
      3. Јрекетке ќабiлеттi кјмелетке толєан ќамќорлыќќа алынушыєа тиесiлi мїлiкке билiк етудi ќамќоршы ќамќорлыќќа алынушымен жасалєан тапсырма шарты немесе мїлiктi сенiмгерлікпен басќару негiзiнде жїзеге асырады.
      Ќамќоршы ќамќорлыќќа алынушыны кїтіп-баєуєа жјне оныѕ тўрмыстыќ ќажеттерiн ќанаєаттандыруєа баєытталєан тўрмыстыќ жјне ґзге де мјмiлелердi жасасуды ќамќорлыќќа алынушыныѕ келiсiмiмен жїзеге асырады.
      4. Јрекетке ќабiлеттi кјмелетке толєан адамныѕ талап етуі бойынша оны ќамќоршылыќќа алу тоќтатылуы мїмкiн.
      Ќамќоршылыќќа алынєан адамныѕ ќамќоршысы осы Кодекстіѕ 129-бабында кґзделген жаєдайларда ґзiне жїктелген мiндеттердi орындаудан босатылады.

128-бап. Ќамќорлыќќа алынушыныѕ мїлкіне билік ету

      1. Ќамќорлыќќа алынушыныѕ ґз бетінше билiк етуге ќўќыєы бар табыстарын ќоспаєанда, ќамќорлыќќа алынєан адамныѕ табыстарын, оныѕ iшiнде ќамќорлыќќа алынушыныѕ мїлкiн басќарудан тїскен оєан тиесілі табыстарды тек ќана ќамќорлыќќа алынушыныѕ мїддесінде жјне ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын органныѕ алдын ала рўќсатымен ќорєаншы немесе ќамќоршы жўмсайды.
      Ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын органныѕ алдын ала рўќсатынсыз, ќорєаншы немесе ќамќоршы ќамќорлыќќа алынушыныѕ табысы ретiнде оєан тиесiлi, ќамќорлыќќа алынушыны кїтіп-баєу їшiн ќажеттi сома есебiнен еѕ тґмен кїнкґріс шегінде шыєыстар шыєаруєа ќўќылы.
      Жетім балалар, ата-анасыныѕ ќамќорлыєынсыз ќалєан балалар ўйымдарыныѕ басшылары тјрбиеленушілердіѕ алименттен, жјрдемаќылардан тїскен ќаражаттарын жјне басќа да јлеуметтік тґлемдерін банк шоттарынан алуєа ќўќыєы жоќ.
      2. Ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын органныѕ алдын ала рўќсатынсыз ќорєаншы ќамќорлыќќа алынушыныѕ мїлкін иеліктен шыєару, оныѕ ішінде айырбастау немесе сыйєа тарту жґніндегі мјмілелерді жасасуєа немесе оныѕ атынан кепілгерлік, осы мїлікті жалєа (жалдауєа), ґтеусіз пайдалануєа беру немесе кепілге салу шартын, ќамќорлыќќа алынушыныѕ заѕ бойынша жјне ґсиет бойынша мўрагерлікпен тиесілі ќўќыќтарынан бас тартуына, оныѕ мїлкін бґлуге немесе одан їлесті бґліп алуєа јкеп соєатын мјмілелерді жасасуєа, сондай-аќ ќамќорлыќќа алынушыныѕ мїлкін азайтуєа јкеп соєатын кез келген мјмілелерді жасасуєа, ал ќамќоршы оларды жасасуєа келісім беруге ќўќылы емес. Ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын орган кґрсетілген мјмiлелердіѕ нјтижесiнде ќорєаншы алєан ќаражаттыѕ ќалай жўмсалуєа тиiс екенiн айќындайды.
      Ќамќорлыќќа алынушыныѕ мїлкiн басќару тјртiбi Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕнамасында айќындалады.
      3. Мїлiктi ќамќорлыќќа алынушыєа сый ретiнде немесе ґтеусіз пайдалануєа берудi ќоспаєанда, ќорєаншыныѕ немесе ќамќоршыныѕ, олардыѕ жўбайлары мен жаќын туыстарыныѕ ќамќорлыќќа алынушымен мјмiлелер жасасуєа, сондай-аќ мјмiлелер жасасу немесе ќамќорлыќќа алынушы мен ќорєаншы немесе ќамќоршыныѕ жўбайы жјне олардыѕ жаќын туыстары арасында сот iстерiн жїргiзу кезінде ќамќорлыќќа алынушыныѕ атынан ґкiлдiк етуге ќўќылы емес.
      Ќамќорлыќќа алынушыныѕ ќорєаншыєа немесе ќамќоршыєа, оныѕ жўбайына немесе туыстарына осы адам ќорєаншы немесе ќамќоршы болып таєайындалєанєа дейін туындаєан борыштары ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын органныѕ рўќсатымен тґленедi.

129-бап. Ќорєаншыларды немесе ќамќоршыларды ґз

міндеттерін атќарудан босату жјне шеттету

1. Кјмелетке толмаєан ќамќорлыќќа алынушы оныѕ ата-аналарына немесе оны асырап алушыларєа ќайтарылєан жаєдайларда, ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын орган ќорєаншыны немесе ќамќоршыны ґз мiндеттерiн атќарудан босатады.

      Ќамќорлыќќа алынушы тиісті білім беру ўйымына, медициналыќ жјне медициналыќ-јлеуметтік ўйымєа немесе басќа да арнайы ўйымєа орналастырылєан кезде, егер бўл ќамќорлыќќа алынушыныѕ мїдделерiне ќайшы келмесе, ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын орган бўрын таєайындалєан ќорєаншыны немесе ќамќоршыны ґз мiндеттерiн атќарудан босатады.
      2. Ќорєаншы немесе ќамќоршы дјлелдi себептер болєан кезде (науќастануы, мїлiктiк жаєдайыныѕ ґзгеруi, ќамќорлыќќа алынушымен ґзара тїсiнiстіктіѕ болмауы жјне басќалары) ґз ґтiнiшi бойынша немесе ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын органныѕ бастамасы бойынша ґз мiндеттерiн атќарудан босатылады.
      3. Ќорєаншыныѕ немесе ќамќоршыныѕ ґз міндеттерін тиісінше атќармауына, оныѕ ішінде ќорєаншылыќты немесе ќамќоршылыќты жеке басыныѕ маќсаттарына пайдалануына не ќамќорлыќќа алынушыны ќадаєалаусыз жјне ќажетті кґмексіз ќалдыруына тыйым салынады.
      Осы тармаќтыѕ бірінші бґлігінде кґзделген жаєдайларда, ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын орган ќорєаншыны немесе ќамќоршыны осы міндеттерді атќарудан шеттетуге жјне ќажетті шаралар ќолдануєа міндетті.

130-бап. Ќорєаншылыќты немесе ќамќоршылыќты тоќтату

      1. Ќамќорлыќќа алынушыны јрекетке ќабiлеттi деп тану немесе ќорєаншыныѕ немесе ќамќоршыныѕ не ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын органныѕ ґтініші бойынша оныѕ јрекет ќабiлетi шектелуiнiѕ кїшiн жою туралы сот шешiм шыєарєан жаєдайларда кјмелетке толєан адамдарєа ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ тоќтатылады.
      2. Ќамќорлыќќа алынєан жас бала он тґрт жасќа толєан соѕ оєан ќорєаншылыќ тоќтатылады, ал ќорєаншылыќ мiндетiн жїзеге асырєан адам бўл туралы ќосымша шешiмсiз кјмелетке толмаєан баланыѕ ќамќоршысы болады.
      3. Ќамќорлыќќа алынушы он сегiз жасќа толєан соѕ, сондай-аќ ол некеге отырєан (ерлі-зайыпты болєан) кезде кјмелетке толмаєан балаєа ќамќоршылыќ ерекше рўќсатсыз-аќ тоќтатылады.

131-бап. Ќорєаншылардыѕ немесе ќамќоршылардыѕ

іс-јрекеттеріне шаєым жасау

Ќамќорлыќќа алынушыныѕ мїддесінде оныѕ тўрєылыќты жері бойынша ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын органда не сотта ќорєаншылардыѕ немесе ќамќоршылардыѕ іс-јрекеттеріне шаєым жасалуы мїмкін.

     132-бап. Ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі
               функцияларды жїзеге асыратын органныѕ
               шешімдеріне шаєым жасау

Мїдделі тўлєалар барлыќ мјселелер бойынша ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын органдардыѕ шешімдеріне сот тјртібімен шаєым жасауы мїмкін.

18-тарау. ПАТРОНАТ

133-бап. Патронат

      1. Патронат нысанындаєы ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ кјмелетке толмаєан жетім балаларєа, ата-анасыныѕ ќамќорлыєынсыз ќалєан, оныѕ ішінде білім беру ўйымдарындаєы, медициналыќ немесе басќа да ўйымдардаєы балаларєа белгіленеді.
      2. Баланы тјрбиелеуге алуєа тілек білдірген адам мен ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын орган арасында жасалєан баланы патронаттыќ тјрбиелеуге беру туралы шарт патронаттыѕ туындауына негіз болып табылады.
      3. Патронаттыќ тјрбие туралы ережені Ќазаќстан Республикасыныѕ Їкіметі бекітеді.

134-бап. Баланы патронаттыќ тјрбиелеуге беру

туралы шарт

1. Баланы патронаттыќ тјрбиелеуге беру туралы шарт баланы кїтіп-баєу, тјрбиелеу жјне білім беру жаєдайларын, патронат тјрбиешілердіѕ ќўќыќтары мен міндеттерін, патронат тјрбиешілерге ќатысты ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын органныѕ міндеттерін, сондай-аќ мўндай шарттыѕ тоќтатылу негіздері мен салдарларын кґздеуге тиіс.

      Бала патронат тјрбиешіге кґрсетілген шартта кґзделген мерзімге тјрбиелеуге беріледі.
      Патронаттыќ тјрбиелеуге берілген јрбір балаєа жеке шарт жасалады.
      Баланы патронаттыќ тјрбиелеуге беру туралы шарттыѕ мерзімі аяќталєан жаєдайда, оныѕ отбасында болу мерзімін ўзарту жаѕа шарттыѕ негізінде жїргізіледі.
      2. Патронат тјрбиешілердіѕ еѕбегіне аќы жјне оларєа аќшалай тґлем тґлеу тјртібі мен мґлшері Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕнамасымен айќындалады.
      3. Баланы патронаттыќ тјрбиелеуге беру туралы шарт:
      1) дјлелді себептері (науќастануы, отбасылыќ немесе материалдыќ жаєдайыныѕ ґзгеруі, баламен ґзара тїсіністіктіѕ болмауы, балалар арасындаєы жанжалдар жјне басќалар) болєан кезде патронат тјрбиешілердіѕ бастамасы бойынша;
      2) баланы кїтіп-баєу, тјрбиелеу жјне білім беру їшін ќолайсыз жаєдайлар туындаєан кезде ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын органныѕ бастамасы бойынша;
      3) бала ата-анасына ќайтарылєан, туыстарына берілген немесе бала асырап алынєан жаєдайларда мерзімінен бўрын бўзылуы мїмкін.

135-бап. Патронат тјрбиешілер

1. Патронат тјрбиешілердіѕ тјрбиелеуге ќабылдап алынєан балаєа ќатысы бойынша ќорєаншылар мен ќамќоршылар сияќты ќўќыќтары мен міндеттері болады. Оларєа осы Кодекстіѕ 122-бабында кґзделген талаптар ќойылады.
2. Патронат тјрбиешілерді іріктеуді ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын органдар Ќазаќстан Республикасыныѕ балалардыѕ ќўќыќтарын ќорєау саласындаєы ујкілетті орган бекіткен патронат тјрбиешілерге ќойылатын талаптар туралы ќаєидаларєа сјйкес жїргізеді.

136-бап. Патронат белгіленетін бала

      1. Баланы патронаттыќ тјрбиелеуге беру туралы шарт бойынша беру їшін оны алдын ала таѕдауды ќорєаншылыќ немесе ќамќоршылыќ жґніндегі функцияларды жїзеге асыратын органмен жјне баланы кїтіп-баєатын ўйым јкімшілігініѕ келісімі бойынша баланы отбасына ќабылдауєа тілек білдірген адамдар жїзеге асырады.
      Аєалы-інілерді, апалы-сіѕлілерді ажыратуєа, бўл балалардыѕ мїдделеріне сай келетін жјне балалар ґздерініѕ туыстыєы туралы білмеген, бірге тўрмаєан жјне бірге тјрбиеленбеген жаєдайларды ќоспаєанда, жол берілмейді.
      2. Баланы патронат тјрбиешілерге беру оныѕ пікірі ескеріле отырып, жїзеге асырылады. Он жасќа толєан бала оныѕ келісімімен єана берілуі мїмкін.
      3. Патронат тјрбиешілерге берілген бала ґзіне тиесілі алименттерге, бірыѕєай жинаќтаушы зейнетаќы ќорынан жјне ерікті жинаќтаушы зейнетаќы ќорларынан тґленетін ата-аналарыныѕ зейнетаќы тґлемдеріне, жјрдемаќыларєа жјне басќа да јлеуметтік тґлемдерге ќўќыєын, сондай-аќ тўрєын жайєа меншік ќўќыєын немесе тўрєын жайды пайдалану ќўќыєын саќтайды. Патронат тјрбиешілерге берілген баланыѕ тўрєын жайы болмаєан кезде Ќазаќстан Республикасыныѕ тўрєын їй заѕнамасына сјйкес оєан тўрєын жай берілуіне ќўќыєы бар.
      Тјрбиеленушіге тиесілі аќшалай ќаражатты жјне басќа да мїлікті саќтау баланы патронаттыќ тјрбиелеуге беру туралы шарттыѕ ќолданылу уаќытына патронат тјрбиешіге жїктеледі.
      Патронат тјрбиешілерге берілген бала осы Кодекстіѕ 60-62 жјне 67-баптарында кґзделген ќўќыќтарєа да ие болады.
     Ескерту. 136-бапќа ґзгеріс енгізілді - ЌР 21.06.2013 N 106-V (алєашќы ресми жарияланєанынан кейін кїнтізбелік он кїн ґткен соѕ ќолданысќа енгізіледі) Заѕымен.

137-бап. Патронат тјрбиешілерге берілген

жүктеу/скачать 1.78 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11