Объединение юридических лиц в форме ассоциации
Түйін сөз:бағалау, критерий, оқу жетістіктері, білім алушылар, тестілеу
жүктеу/скачать 3.95 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL « GLOBAL SCIENCE AND INNOVATIONS 2020: CENTRAL ASIA » NUR-SULTAN, KAZAKHSTAN, FEB-MARCH 2020
| Түйін сөз:бағалау, критерий, оқу жетістіктері, білім алушылар, тестілеу.
Қазіргі тарихи кезеңде өз проблемалары мен міндеттері бар. Проблемалардың мәніне ерекше енбей және оларды талдаусыз, елімізде білім беру өзгеруді қажет ететіні түсінікті. Көптеген зерттеушілердің жұмыстары көрсеткендей, білім беру жүйесін өзгерту макро - және микродеңгейлерде проблемаларды шешуді талап етеді. Білім беруді ізгілендіру, жеке тұлғаға бағдарлану және жеке ерекшеліктерін өлшеу, құндылық бағдарлану талап етіледі. Қазіргі уақытта біздің еліміз үшін мамандарды сапалы даярлау мәселесі басым болып табылады. Осыған байланысты білім беру сапасын бағалау критерийлерін әзірлеу мәселесі өзекті болып отыр. "Мамандарды даярлау сапасы" ұғымын талдай отырып, біз мұны оқып жатқан сала бойынша қажетті білім, білік, дағды деңгейімен, кәсіби қызметті меңгерудің уәжімен, шығармашылық қызмет тәсілдерімен, пәнді оқу барысында студент меңгеретін арнайы және жалпы құзыреттіліктерді қалыптастырумен байланыстырамыз, бұл студенттердің кәсіби құзыреттілігін қалыптастырудың құрамдас бөлігі болып табылады. Студенттерге білім, білік және дағдылардың кең көлемін жоғары білікті оқытушы бере алатыны түсінікті, сондықтан кәсіби дайындықтың әртүрлі аспектілерінің проблемасы өткір тұр. Әр мамандықтың маңызды компоненті мамандардың таңдаған кәсіби қызметін орындауға дайындығы болып табылады. Дайындық түсінігі психологиялық мағынада INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL «GLOBAL SCIENCE AND INNOVATIONS 2020: CENTRAL ASIA» NUR-SULTAN, KAZAKHSTAN, FEB-MARCH 2020 95 әртүрлі: "психикалық жағдай" ретінде, "жеке тұлға" ретінде, "жеке тұлға" ретінде, "қасиеті" ретінде және т. б. анықталуы мүмкін. Кәсіби қызметке дайындық критерийі құзыреттілік тәсілмен анықталады,онда дайындық жағдайы мен болашақ қызметтің тиімділігі арасындағы байланыс пен тәуелділік сипаты, маманның қалыптасуын қамтамасыз ететін факторлар мен жағдайлар, дидактикалық және тәрбие құралдары көрсетіледі. Болашақ маманның дайындық жағдайына мамандықты дұрыс таңдауына сенімділік, оған оң көзқарас, осы кәсіби салада маман рөлінде өзін көру, тұлғаның кәсіби-маңызды қасиеттерінің болуы, айналасындағылармен қарым-қатынас жасау және қызмет ету үшін қажетті психологиялық-педагогикалық білім мен іскерлікті меңгеру кіреді. Болашақ мамандарды кәсіби қызметке даярлау процесінің тиімділігі әр түрлі факторлар мен жағдайлармен қамтамасыз етіледі: студенттің бастапқы кәсіптік өзін-өзі анықтауы, оқытушы өзінің пәні мен педагогикалық қызметіне қалай жататынына байланысты қалыптасатын мотивациялық компонент, және, әрине, оқыту және оқу жетістіктерінің нәтижелерін бағалау әдістері мен тәсілдері. Сондықтан болашақ мамандарды даярлаудың пәрменді жүйесінің қажеттілігі оларды бағалаудың тиісті критерийлерін әзірлеу негізінде студенттердің дайындық деңгейін анықтау қажеттілігін негіздейді [3]. Осылайша, оқу процесінің табыстылығы оқыту процесін ұйымдастырудың тиімділігімен және оқушылардың қажетті құзыреттерін қалыптастыру, білімді меңгеруді бақылаумен анықталады. Демек, бағалау процесінің әдістерін, нысандары мен құралдарын жетілдіру мәселесі болашақ мамандарды даярлау мен оқытуда маңызды рөл атқарады. Яғни оқытушының түнгі қызметі білім беру мазмұны мен білім беру жүйесін жаңғыртуға байланысты ерекше маңызға ие. Оқушылардың оқу жетістіктерін бағалаудың шынайылығы мен объективтілігі проблемасы жалпы білім беру жүйесі үшін және әрбір студент үшін аса маңызды. Жоғары білім беру саласындағы студенттердің оқу жетістіктерін бағалаудың мәні мен принциптері, олар кредиттік жүйеге енгізілген, қазір модульдік білім беру жүйесі бәсекеге қабілетті мамандарды қалыптастыруға бағытталған. Бағалау жүйесі, дәлірек айтқанда, оқу жетістіктерін тестілеу репрезентативті және шынайы болуы тиіс. Алайда, оқу жетістіктерінің нәтижелерін бағалау жүйесі көрсеткендей, шын мәнінде ол жетілмеген,өйткені студенттердің оқу материалдарын игеруінің шынайы көрінісін және кәсіби саладағы құзыреттілікті көрсетпейді. Мұның себептері мұқият талдау мен ұғынуды, ең алдымен, микродеңгейлі жүйедегі макродеңгейде ұғынуды талап ететін көптеген өрілген факторлар болып табылады. Макродеңгейде нақты қоғамның әлеуметтік- мәдени ерекшеліктерін белгілеуге болады, ал микродеңгейде бағалаушы құралдарды құрудың принциптері мен дәстүрлерін, оқытушылар мен студенттердің санасы мен сана- сезімінің мазмұнын және т. б. түсінуге болады. Бұл мақалада біз оқу жетістіктерін бағалау жүйесі құрылуы тиіс негізгі принциптерді көрсетуге тырысамыз. Бағалаудың басты мақсаты пәрменді және маманның алдында нақты және практикалық қызметті қоятын талаптар жүйесіне барабар болуы тиіс. Еуропада, соның ішінде Англияда да оқу жетістіктерін бағалау жүйесі пәрменді және барабар, өйткені практика сұраныстарына сәйкес келетін критерийлерге сәйкес нақты құрылған. Тони Ханзада, The East Anglia University оқытушысы студенттердің жетістіктерін бағалау мәселесі бойынша студенттердің әрбір балы "пайда болады" және бұл бағалау жүйесі ашық, өйткені барлық талаптар сабақ басталғанға дейін келісіледі. ТМД, соның ішінде Қазақстан студенттері үшін негізгі сабақтарға дейін бейімделу және ағартушылық дәрістер курстары өткізіледі. Сонымен, студенттің оқу жетістіктерін бағалау-оқытушы қызметінің негізгі және маңызды функцияларының бірі. Студенттердің белгілі бір құзыреттілігін меңгеру деңгейін |