Онтуганова шынар шералиевна
жүктеу/скачать 6.99 Mb. Pdf көрінісі
|
|
Бағалау критерийлері: жоғары деңгей - 9-10 балл орташа деңгей – 5 - 8 ұпай төменгі деңгей - 4 баллдан төмен Бастауыш сынып оқушыларына оқытылатын пәндердің мазмұны бойынша, логикалық амал-тәсілдерді қолдану арқылы ойы мен тілін жетілдіретін тапсырмаларды орындату іске асырылды. Оқушылардың топтық, жұптық, жеке жұмыстары бойынша орындаған тапсырмалары олардың тілі және ойлау қабілеттерін арттырады деген тұжырым жасаймыз. Сабақта жинақтағы тапсырмаларды жүйелі түрде пайдалану нәтижесінде балалар тұрақты ізденіс әрекетіне тартылады, балалардың танымдық қызығушылықтарын дамытуға жағдай жасалады, баланың рефлексияға, ізденуге деген құштарлығы қалыптасады, өзіне деген сенімділік олардың қабілеттерінен, ақыл-ой мүмкіндіктерінен көрінеді, балалар өзін-өзі тану мен өзін-өзі бақылаудың дамыған формаларына айналады, олардың қате қадамдардан қорқуы жоғалады және негізсіз алаңдаушылық деңгейі төмендейді. Оқытудың бастапқы кезеңінде мәселені шешудің ұжымдық талдауы жүргізілді. Аптасына 1 рет «Логикалық сауаттылықпен» жұмыс жасадық. Біздің арнайы әзірленген тапсырмалармыз балалардың қызығушылығын тудырды - олар сабақтарда белсендірек жұмыс жасады, мұғалімнің тапсырмаларын тез орындады, дұрыс нәтижеге келуге және мәселені шешуге тырысты. Іс-әрекет барысында балалардың зейінін жинақтау, өз бетімен ойлау әдеті дамып, білімге деген құштарлықтары артты. Тапсырмаларды орындап жатқан оқушылар өздерінің үйреніп жатқанын, жаңа нәрселерді есте сақтағанын, әдеттен тыс жағдайларда бағдарланғанын, ойы мен тілінің дамып, сөздік қорының молайып жатқанын байқамады. Жалпы алғанда, логикалық тапсырмалар математика курсында оларды шешудің нақты бағдарламасын анықтайтын жалпы ережелері жоқ есептер. Оны шешудің негізгі жолы логикалық қалыптар, демек, пайымдау және тұжырымдау 160 болып табылады. Тұжырымдарда пайымдаулардың біртұтас логикалық тізбегі болуы шарт, себебі, әрбір алдыңғы пайымдау келесі үшін негіз болып табылады және міндетті түрде алдыңғысынан туындайды. Логикалық есепті шешудегі басты мәселе – қатысатын барлық объектілер арасындағы шартты дұрыс түсіну, олардың арасындағы байланыстарды ашу. Демек, логика ең алдымен логикалық ойларды ретке келтіруге жауап береді. Логикалық есептердің үлкен маңызы – олардың балалардың ақыл-ой әрекетін белсендіруде, оқу үдерісін жандандыруда, олардың танымдық қызығушылығын, дербестігін қалыптастыруда болып табылады. Расында да, 3 сынып оқушыларына арналған логикалық тапсырмалармен жұмыс істей отырып, балалардың математика сабағында белсенділігі, зейіні арта түсті, логикалық және шығармашылық ойлауға үйренді, сөздік қоры молайды және математикалық академиялық тілмен сөйлеуге үйренді. Бастауыш сыныптағы математикалық академиялық тіл балалардың математикадан ойлау жүйесіне, тапсырмаларды шешудегі білімінің толығуына әсерін тигізді. Тұжырымдай келгенде, қалыптастырушы эксперименті кезеңінде мұғалімдерге ұйымдастырылған: - ғылыми-әдістемелік семинар барысында бастауыш мектеп мұғалімдерінің оқушыларға білім беру үдерісінде оқушылардың ойы мен сөйлеу іс-әрекетін дамытудың логикалық амал-тәсілдері, оқушылардың логикалық білімін қалыптастыратын сабақтарды ұйымдастырудың құрылымы, кезеңдері, әдістемесі туралы білімі мен біліктері қалыптасты; - «Логикалық сауаттылық» факультативтік курсы барысында бастауыш мектеп оқушыларында логиканың негізгі қалыптары ұғым, пайым және ой қорытынды жасау дағдыларын қалыптастыруға басты назар аударылды. Ол біздің әдістемелік жүйемізде көрсетілген логикалық амалдар (талдау, жіктеу, нақтылау, салыстыру, абстракциялау) арқылы жүзеге асырылды. Сабақ барысында: зейінді топтауды дамыту, назар аударуды дамыту, зейінділікті жаттықтыру, есту арқылы есте сақтауды дамыту, көру арқылы есте сақтау қабілетін дамыту және жетілдіру, логикалық ойлауды дамыту, заңдылықты іздеуге үйрету, қиялды жетілдіру, ойша көз алдына елестету, кеңістікте қиялды дамытуға арналған тапсырмалар пайдаланылды; - Логикалық тапсырмалар балалардың қызығушылығын тудырды - олар сабақтарда белсендірек жұмыс жасады, мұғалімнің тапсырмаларын тез орындады, дұрыс нәтижеге келуге және мәселені шешуге тырысты. Іс-әрекет барысында балалардың зейінін жинақтау, өз бетімен ойлау әдеті дамып, балалардың зейіні, білімге деген құштарлығы артты. Себебі, тапсырмалар арнайы логикалық амал-тәсілдер арқылы оқушылардың ойы мен тілін дамытуға негізделіп құрастырылды. Бұл айтылғандарға келесі бөлімдегі жүргізілген талдау жұмыстарының нәтижелері дәлел. |