- Нақты уақыт ішінде стандартты ПТР жүргізу алдында ДНҚ синтезі үшін кері транскрипция реакциясын жүргізу керек. Кері транскрипция реакциясы кері-транскриптазатпен ферментіменорындалады. Реакцияны праймерді қоспай, жүзеге асыруға болады, алайда, праймер қосылған кезде ең үлкен тиімділікке қол жеткізіледі. Праймерлердің үш негізгі түрі бар:
1
2
- Кездейсоқ жүйе. Әдетте, немесегексамернемесенонамерпайдаланылады.
3
- Ген-спецификалық праймер, мРНК зерттеу үшін қолданылады.
ПТР қолдану аясы
Қазіргі таңда ПТР-ны :
ПТР-диагностика сонымен қатар әмбебап әдіс, себебі бөтен ДНК- ны әр түрлі биологиялық материалдардан – шырыш, зәр, қан, қақырық, эпителиалді жасушалар қырындысынан анықтауға мүмкіндік береді. ПТР диагностика жыныстық жолмен таралатын аурулар, әсіресе, жасырын немесе созылмалы –хламидиоз, уреплазмоз, гонорея, гарднереллез, микоплазматикалық инфекцияларды анықтауда кеңінен орын алған. Себебі, аталған аурулардың қоздырғыштарын зертхана жағдайында қарапайым жолмен өсіріп бөліп алу өте қиын және серологиялық реакцияларда антиденелер аз анықталады. Сондай-ақ, ПТР
диагностиканың көмегімен папиллома вирусын, вирусты гепатиттерді анықтауға болады.ПТР диагностика сонымен қатар генетикалық дактилоскопия, пренаталдық диагностика және т.б. жүргізуге зор мүмкіндік береді.
Қорытынды - Қорытындылай келе, ПТР-белгілі бір нуклеотидті тізбектің миллиондаған көшірмесін тез арада (бірнеше сағат ішінде) in vitro көбейтіп алуға мүмкіндік беретін,нуклеин қышқылдары фрагментін амплификациялау әдісі. 1985ж.қараша айында Science журналында ПТР әдісіне байланысты алғашқы мақала жарияланған.Амплификация-ДНҚ-ның белгілі бір аймағының қосымша көшірмелері түзілу үрдісі. ДНҚ-ны амплификациялаудан басқа ПТР нуклеин қышқылдарына әр түрлі әсер етуге мүмкіндік береді(мутация,ДНҚ фрагменттерін тұтастыру).Сонымен қатар,ПТР биологиялық және медициналық практикада кеңінен пайдаланылады,мысалы тұқым қуалайтын немесе инфекциялық ауруларды анықтау,әкелікті орнату,гендерді клондау,жаңа гендерді бөліп шығару,т.б.Әдіс нуклеин қышқылының белгілі бір үлескісінің қайталанып отыратын таңдаулы көшірмеленуіне негізделген
- Сазыкин Ю.О., Орехов С.Н., Чакалева И.И. Биотехнология. М.,
2006. - 2. Әлмагамбетов К.Х. Биотехнология негіздері. Астана, 2007.
- 3. Бабьева И.П., Чернов И.Ю. Биология дрожжей. Москва:, 2004
- 4. Жұбанова А.А., Абдиева Г.Ж., Шупшибаев К.К. Биотехнология негіздері. Алматы, Қазақ университеті. 2006.
- 5. Егорова Т.А., Клунова С.М., Живухина Е.А. Основы биотехнологии. М. 2006.
- 6.https://ru.m.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%82%D1%80%D0%BE%D1%84%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%B7
Достарыңызбен бөлісу: |
