Қостанай 019 ж. ӘОж 75/76 ббж 85. 15

51 
2
. Аңдар мен құстардың тұлыптарын салу 
Аңдар мен құстардың суреттерін салу (анималистік суреттер) өте 
қызық бейнелеу жанры. Бұндай суреттер балалар кітаптарында көптеп 
пайдаланылады. 
Бұл суреттер әртүрлі сурет материалдарымен (мысалы: түрлі-түсті 
қарындаштар, фломастер, көмір, сангина, соус, акварель, гуашь 
бояулары) салынады.
Үлкен форматқа кіріспей тұрып, бірнеше жылдам суреттер салу 
пайдалы. Бұл жерде әр тұлыпты жан жағынан қарап салған суреттер, 
затты толық түсінуге мүмкіндік береді, денелердің анатомиялық құрылы-
сын сауатты бейнелеудің жолдарын көрсетеді.
Аңдар үнемі қозңалыста болатындықтан, қағаз бетіне бірнеше си-
паттық қималдарды белгілеп қойып, аңдардың қимыл қайталауын 
ұтымды пайдалана отырып, суреттерді пысықтай беру керек. Бұны се-
риялық сурет деп атауға болады. Суретке қоныр, сарғыш түстерге 
алдын-ала боялған қағаздарды пайдалануға болады. Қылқаламмен, 
қалам ұшпен салынған суреттер бұл тапсырмада кеңінен қолданылады. 
Бұл жерде студентке таңдау еркіндігі беріледі. Ұнаған материалдармен – 
ұнаған жануарлардың суреттерін салу!
 
3. Розетканың суреті 
Гипсті ою-өрнек салу жаттығуында сіз көлемді формадағы бейненің 
негіздерін іс жүзінде зерделеуді жалғастырдыңыз және пішін жарық 
арқылы материалдық қасиеттеріңізді анықтайтындығына тағы бір рет көз 
жеткіздіңіз. 
Розетканы салу жұмыстарын бастағанда, гипс моделінің конструк-
тивтік негізін құру нұсқасын іздеген эскиз жасаңыз. Эскизді пайдалана 
отырып, суретті бастаңыз. 
Розетканың жалпы пішіні ыдысқа ұқсайды. Қиылысатын қосалқы 
түзу – тік және горизонтқа көлбеу сызып, акантты жапырақтардың шетте-
рін шартты түрде шектейтін перспективалық заңдылықтарға басылатын 
шеңберді оңай сызыңыз. Содан кейін жапырақтар арасында төрт диаго-
нальды орналасқан өсімдік пішіндерін қараңыз – олар шаршы бұры-
шында қалай тұрғанын көресіз.
Енді сіздің көзқарасыңыз розетканың ортасында шар тәрізді ұрыққа 
ұмтылады. Оның көлемі бойынша диаметрі «алтын қима» 
пропорциясындағы розетканың сыртқы диаметріне жатады, олар розет-
каның пішінінде бірнеше рет кездеседі. Мүсінші осы пропорцияларды 
білсе, бұл үлгінің мысалында еңбек болмайды, бірақ егер мұндай ойды, 
өзге де өлшемдерді, өзге де арақатынастарды лақтырып тастаса да, 
өзге де арақатынастар мүлдем болмайды деп болжауға болады (сурет 
24). 

52 
Сурет 24. Розетканың суреті 
Форманы «кесу» кезеңінде суреттің көлемділігін алып, бұл әсерді 
розетканың суретінің соңына дейін сақтауға тырысыңыз. Сіз қарындаш-
тың «іздеу» іздерінің көптеген суретін ластамай, сызықтарды оңай және 
еркін салу қажет. Сурет қазір оған ұзақ уақыт жұмыс істей алатындай 
болуы керек. 
Розетка формасының конструктивтік негізін салғаннан кейін, сіз та-
биғаттың тондық күйіне назар аударасыз. 
Сурет салудың соңғы кезеңінде розетканы біреуден ұзақ кідіртуге 
жол бермей, барлық пішіндегі бөлшектерді өңдеңіз. Мұндай біртіндеп 
тонмен модельдеу барлық уақытта бүкіл суретті көруге көмектеседі, яғни 
суретті штриховка тығыздығымен дәйекті толтыру қажетті шекараларда 
суреттің жалпы тоналығын сақтайды. 

жүктеу/скачать 4.33 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: