Оқу әдістемелік кешені

Қосымша әдебиеттер

10. 
    З. М. Алиакбарова. Мектеп жасындағы балалардың анатомиясы, физиологиясы және гигиенасының негіздері
    
11. 
    Ж. Д. Демеуов, Б. Я. Байназарова, З. М. Алиакбарова, А. М. Бекетаев - Мектепке дейінгі балалардың анатомиясы, физиологиясы, гигиенасы –Алматы, “Білім”, 1995.
    
12. 
    Ю. А. Ермалаев. Возрастная физиология. М. : Высшая школа, 1985.
    
13. 
    И. М. Төлембеков. Нерв жүйесінің физиологиясы Алматы : Ана тілі 1992.
    
14. 
    Ж. Н. Нурғалиев, С. Т. Төлеуханов, Эндрокриндік жүйелер физиологиясы, Алматы : Қазақ университеті 2000.
    
15. 
    Қ. С. Рымжанов, И.М. Төленбек. Адам мен жануарлар физиологиясы. Алматы : 2000.
    
16. 
    М. В. Антропова Школьная гигиена Москва
    

«Жаратылыстану» факультеті

«Биология» кафедрасы.

Жас өспірімдер физиологиясы мен мектеп гигиенасы пәні бойынша

050102, 050106, 050107, 050109, 050110, 050111, 050112, 050113, 050114, 050117, 050119, 050602, 060116, мамандықтарының студенттері үшін.


Оқытушының басшылығымен студенттердің

өзіндік жұмысының жоспары.

(ОБСӨЖ)

Жетісай 2005ж.

10. 
    . ОБСӨЖ - ТАҚЫРЫПТАРЫ.
    

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі.

«Жаратылыстану» факультеті

«Биология» кафедрасы.
Жас өспірімдер физиологиясы мен мектеп гигиенасы пәні бойынша

050102, 050106, 050107, 050109, 050110, 050111, 050112, 050113, 050114, 050117, 050119, 050602, 060116, мамандықтарының студенттері үшін.

Бақылау сұрақтары

Жетісай 2005ж.

A) Кемелдену

B) Өсу

C) Даму

E) Тоқтау

2. Адам өмірін неше кезеңге бөледі:

A) 5

D) 7

3. Кәмілетке келу немесе дамып жетілу дегеніміз не:

A) Физикалық даму

B) Жастардың жыныстық жетілуі

C) Кенелдену

D) Функциялық даму

E) Ағзаның дамуы

4. Адам баласының, тұла бойы мен аяқтарының ұзындығына қатынасын қалай атайды:

A) Дене пропорциясы

B) Ағза

D) Диспропорция

E) Ағза жетілуі

5. Алғашқы 10 күн өмір:

A) Жаңа туған сәби

B) Алғашқы балалық шақ

C) Бірінші балалық шақ

D) Екінші балалық шақ

E) Он айлық

6. Бірінші балалық шақ неше жас:

A) 10 жас

B) 4--7 жас

C) 1-2 жас

D) 1-3 жас

E) 9 жас

A) 9-10

D) 7-10

8. Жеткіншек жас (ұлдар):

A) 8-10

B) 13 -16

D) 7-10

9. Физиологиялық тыныштық:

A) Клеткалар тітіркенеді

B) Ағзаның демалып денені босатып ояу жатқан қалпы

C) Мұшелер қызметі күшейді

D) Ұлпалардың бөлсенділігі

E) Сыртқы, ішкі әсер

10. Физиологиялық белсенділік кезіндегі өзгеріс:

А)Тікіркенеді

B) Мүшелер босансиды

C) Зат алмасуы кемиді

D) Ағзада зат алмасуы артады

E) Жұрек соғуы төмен

11. Сыртқы және ішкі орталардын түрлі әсерлеріне жауап беру қабілеті қалай аталады:

A) Тітіркену

B) Қозу

D) Тежелу

E) Физикалық

12. Синапс дегеніміз:

A) Нейрондардын бір-бірімен байланысы.

B) Аксонның жуандығы

C) Көбікке толуы

D) Түймешесінің ќабығы

E) Пост синапстыќ мембрана

13. Тармаќталған ќысќа өсімділер:

A) Дендриттер

B) Өсінді

C) Синапс

D) Медиатор

E) Тармаќ

14. Ќозуды орталыќќа өткізетін нервтер:

A) Мияменді

B) Аференттік нерв

C) Потенциал

D) Нерв импульс

E) Жүйке жүйесі

15. Ќозуды орталыќтан жұмысшы мүшеге таситын нервтер:

A) Эференттік нерв

B) Аференттік нерв

C) Мияменді

D) Нерв импульс

E) Потенциал

16. Адамның жүйке жүйесі бөлінеді:

A) Орталыќ, шеткі

B) Тек шеткі

C) Жұлын

D) Ми

17. Орталыќ жүйке жүйесі неден тұрады:

A) Ми, жұлыннан

B) Тек жұлыннан

C) Тек мидан

D) Омыртќа

E) Төменгі ұш

18. Жұлын неше жасқа келгенде неше есе ұзарады:

A) 10 жаска

B) 5 жаска

C) 7 жаска

D) 4 жаска

E) 6 жаска

19. Жұлынның үстіңгі жағында орналасќан ми:

A) Сопаќша ми

B) Аралыќ

C) Мишыќ

D) Ортаңғы

E) Көпір

20. Вароли көпір ќайда орналасќан:

A) Мишыќтың үстінде

B) Ортаңєының үстінде

C) Сопаќша мидың үстінде

D) Аралыќта

E) Көпірде

21. Ортаңғы ми ќайда орналасќан:

A) Вароли көпірінің үстіңгі жағында

B) Аралыќ ми үстінде

C) Аралыќ жұлын

D) Сопаќша мидың үстінде

E) Мишыќ

22. Шеткі жүйке жүйесі бөлінеді:

A) Вегатативтік

B) Соматикалыќ

C) Соматикалыќ

D) Симпатикалыќ

E) Парасимпатикалыќ

23. Организмнің сыртќы мүшелерін және сырт тұлғасын нервтендіреді:

A) Функциялыќ тұраќтылыќ

B) Ішкі мүшелер

C) Соматикалыќ жүйке жүйесі

D) Ќозу мен тежелу

24. Симпатикалыќ шекара бағанасы қандай бөліктерге бөлінеді:

A) Мойын,көкірек,бел, сегізкөз

B) Ќұлаќ, ауыз, көкірек

C) Ауыз, көкірек, тістер

D) Сегізкөз, ауыз, көкірек

E) Мұрын, ауыз, тістер

25. Нерв жүйесінің ќызметі:

A) Эфференттік жол

B) Рефлекс

C) Сезгіш бґлім

D) Нерв орталығы

E) Тура байланыс

26. Рефлекс кезінде ќозудың жүретін жолы:

A) Эффектордың эфференттік жолы

B) Эффектордың рецепторлыќ ќұрылымы

C) Кері байланыс жолы

D) Пресинапстыќ бөлімдегі ќозу

E) Рефлекторлы доға

27. Нейрондар тобы ќалай аталады:

A) Нерв орталыќтары

B) Медиатор азайып ќалады

C) Клеткалыќ мембранада жиналады

D) Постсинапстыќ мембрана әсері

E) Синапс арќылы ќозу

28. Мидың ќызметі рефлекторлы түрде іске асады, -деп кім түсіндірді:

A) И.Крунская

B) И.М.Сеченов

C) И.Павлов

D) А)Хрипкова

E) П.Анохин

29. И.П.Павлов барлыќ рефлекстерді неше топќа бөлді:

A) 2

C) 3

E) 4

A) Шартты

B) Индукция

C) Рефлекторлы

D) Ми

E) Жинақталуы

A) Реверберация

B) Нерв импульсі

C) Пейрондар аралығы

D) Электорн потенциалы

E) Қозу синапсі

32. Сыртқы тежелу қай кезде болады:

A) Орта жаста

B) Туа пайда болады

C) Есейгенде

D) 24 айда

E) 7 жаста

33. Тежелудің неше түрі бар:

A) 2 түрлі

B) 5 түрлі

C) 6 түрлі

D) 7 түрлі

E) 8 түрлі

34. Балалардың шартты рефлекстері ересек адаммен салыстырғанда қандай болады:

A) Күшті,берік

B) Баяу болады

C) Әлсіз болады

D) Кішірек

E) Аралас

35. Ішкі тежелудің маңызы ұстамдылық, шыдамдылық неше жаста артады:

A) 6-7

C) 9-12

E) 7-10

A) Ақ

C) Қызыл

E) Қоңыр

A) 35-40 см

B) 32-33 см

C) 33-34 см

D) 42-43 см

E) 41-42 см

38. Заттың анық дәл көріну қашықтығы нүктесі қалай аталады:

A) Айқын көру

B) Қарашық

C) Қозғалысы

D) Аккомадация

E) Қабық

A) Көру

B) Ес

C) Сезу

E) Сезім

A) Ішкі, сыртқы секреция бездері

B) Ұйқы бездері

C) Тері,құлақ,көз бездері

D) Сілекей қарын бездері

E) Ішек, тері, қарын бездері

41. Ішкі секреция бездерінің өнімдері:

A) Гармон

B) Қуат беру

C) Бойды өсіру

D) Ұзын бұлшық ет

E) Ішкі мүшелер

42. Ішкі секреция бездері:

A) Мұрын

C) Сілекей

D) Тері

E) Жас

A) Қалқанша

C) Гиполфиз

D) Эпифиз

E) Ұйқы безі

44. Сыртқы секреция бездері:

A) Сілекей

B) Гипофиз

C) Жыныс

E) Эпифиз

45. Әр түрлі оқыс қимыл, соқкыдан сүйектердің қозғалуы қалай аталады:

A) Буын шығуы

B) Сүйектің морт сынуы

C) Шеңберлі бұлшық ет

D) Созылу, еттің , шеміршек

E) Бұлшықеттің созылуы

46. Адамда бұлшық еттің дамуы қанша жасқа дейін созылады:

A) 25-30

C) 30-40

E) 50-60

А)Аяқ сүйектері

B) Бет сүйектері

C) Белдеу

D) Бас сүйектері

E) Қол сүйектері

48. Жамбас белдеуі қандай сүйектерден тұрады:

A) Қасаға, мықын, жамбас, сегіз көз

B) Қабырға, төс, бұғана

C) Кәрі жілік

D) Бет, самай, омыртқа, қабырға

E) Омыртқа

49. Саусақ сүйектерінің сүйектенуі қанша жасқа дейін жүреді:

A) 10-16

C) 20-24

E) 20-22

A) Қозғалмалы, қозғалмалы емес

B) Қиғаш, тығыз

C) Қозғалмалы емес

D) Алшақ, тығыз

E) Тек қозғалмалы

51. Эритроциттерінде агглютиногендер жоқ, плазмасында екі агглютининдері & , В бар адамдар қай топқа жатады,неше процент кездеседі:

A) I -топқа 40 %

B) ІІ- топқа 50 %

C) ІV-топқа 55 %

D) ІІІ топқа 70 %

E) V-топқа 45 %

52. Қанының эротроциттеріңде агглютиноген А, плазмасында агглютинин В бар адамдар қай топқа жатады, неше процент:

A) II- топка 39 %

B) I -топқа 40 %

C) ІП-топқа 42 %

D) ІV-топқа 46 %

E) ІV-топқа 44 %

53. Эрогропипсрінде аглютиноген В плазмасында аглютинин a бар адамдар неше %, қай топқа жатады:

A) 15 %, Ш топ

B) 0% , I топ

C) 30 % , Ш топ

D) 10 % , IV топ

E) 40 % , I топ

54. Эротрицитгерінде аглютиноген А және В бар ,плазмасында агглютиниидер жоқ адамдар неше процент олар кай топқа жатады:

A) 6% ІV топ

B) 7%

C) 15 % I топ

E) 19 % 1 топ

55. Талшықтар қозуды жүректе өткізетін болғандықтан оны жүректің қандай жүйесі деп атайды:

A) Жүректің өткізгіш жүйесі

B) Қарынша жүйесі

С)Түйіндер жүйесі

D) Синоатриалдық

E) Атриовентрикулярлық

56. Тыныс жолдары нешеге бөлінеді:

A) 1

C) 3

E) 7

A) Мұрын

C) Өкпе

E) Бронха

58. Өкпенің жалпы көлемі жаңа туған балада:

A) 1,617 см³

B) 1,800 см³

C) 2,000 см¹

D) 2,020 см¹

E) 1,860 см³

59. Өкпенің жалпы көлемі ересек адамда:

A) 67,7 см³

B) 66,60 см³

C) 68.20 см³

D) 68,40 см³

E) 68,60 см³

60. Өкпе қуыстарының ауданы жаңа туған сәбиде:

A) 6 м²

B) 6,9 м²

C) 7,3 м²
D) 7,1 м²
E) 6,7 и²

61. Өкпе куыстарының жалпы ауданы ересек адамда:

A) 50 м²

B) 55 м²

C) 57 м²

D) 59 м²

E) 73 м²

62. Көмейдің жалғасы кеңірдектің ұзындығы балаларда неше болады:

A) 4 см

B) 1,9 см

D) 1 см

63. Көмейдің жалғасы кеңірдектің ұзындығы ересек адамда неше:

B) 7-9 см

C) 5-7 см

D) 13-15 см

E) 13-17 см

64. Адам қалыпты демалғанда өкпеге неше мл ауа кіреді:

A) 300-500 мл

B) 100-200 мл

C) 100-280 мл

D) 100-160 мл

E) 500-560 мл

65. Өкпенің тіршілік сиымдылығы қандай аспаппен өлшейді:

A) Спирометр

B) Метр

D) Куб

66. Тыныс алудың реттелу жолдары қандай:

A) Нервтік және гуморальдық

B) Өкпе керілгенде

C) Нервтық

D) Гуморальдық

E) Рефлекторлы жолмен

67. Сыртқы ауа кұрамында өттегінің мөлшері:

A) 55м^2-13%

B) 50 м² -20,92 %

C) 73м²-11 %

D) 57м ²-9 %

E) 59 м²-15%

68. 1-ші мойын омыртқасы атлант немесе ауыз омыртқа тікелей немен жалғасады:

A) Омыртқамен

B) Жұлынмен

C) Қабырғамен

D) Төспен

E) Бас сүйегімен

69. Көру өткірлігі қай кезде төмендейді:

A) Қажыған кезде

В)Таңертең

C) Кешке

D) Таңертең

E) Түсте

70. Жарық сезгіш немесе фоторецепторлар:

A) Тамырлы қабық

B) Таяқшалар мен колбалар

C) Ақ қабық

D) Қабық

71. Фоторецепторлар көздің қай қабығында орналасқан:

A) Торлы қабықта

B) Қабықта

C) Ақ қабықта

D) Көз қабықта

E) Қасаң

72. Заттардың түсін ажырату неше жаста басталады:

A) 6 айлығынан

B) 11 айлығынан

C) 7 айлығынан

D) 9 айлығынан

E) 1 жаста

73. Рефлекс дегеніміз не:

B) Қозу

D) Босаңсу

E) Тежелу

74. Қозу импульстері қайда пайда болады:

A) Рецепторда

B) Мида

D) Қарында

E) Жұлында

75. Организмнің қызметін өзгертетін факторлар:

A) Дыбыс

B) Тітіркендіргіштер

C) Ауа

D) Жарық

76. Организмге табиғи жағдайда әсер ететін тітіркендіргіштер:

A) Адекватты

B) Афференті емес

C) Адекватты емес

D) Шартты емес

E) Шартсыз емес

77. Мидан қанша жұп нерв тарайды:

A) 15

B) 12

D) 17

78. Жұлыннан қанша жұп нерв тарайды:

A) 31

B) 22

D) 24

A) Әр түрлі жүйелер мен ұлпаларға

B) Көзге

C) Дендритке

D) Тамырға

E) Қан тамырларға

80. Баланың вестибулярлық рефлекстері неше жаста жылдам пайда болады:

A) 7

C) 10

E) 14

A) Мишық

C) Аралық ми

D) Сопақша ми

E) Қыртыс асты

82. Ортаңғы ми мен ми сыңарларының арасында орналасқан ми:

A) Аралық

B) Сопақша ми

C) Қыртыс асты

D) Мишық ми

E) Вароли көпірі

83. Төмпешіктерді таламус, ал төмпешік асты аймағын не деп атайды:

A) Гилоталамус

B) Ретикуляр

C) Эпифиз

D) Торлы

E) Шығыршық

84. Ми бағанасьның ортаңғы бөлігін қалай атайды:

A) Ретикулярлық формация

B) Торлы құрылым емес

C) Ядро қозғалу кезеңі

D) Қыртыс асты ядролар

E) Ми сыңар қыртыс

85. Торлы құрылым орталық жүйке жүйесінің қандай бөліміне әсер етеді:

A) Жұлын, мишық, үлкен ми сыңарлары

B) Гипоталамус пен гипофиз

C) Жұлын, гипоталамус

D) Аралық жұлын, таламус

E) Нейросекреттерге

86. Организмнің сұйық негізгі ішкі ортасы:

A) Денедегі мочевина

B) Денедегі ақуыз

C) Адамның денесіндегі қан, лимфа

D) Адренокортикоидтар

E) Глюкокортикоидтар

87. Қанның жалпы мөлшері ересек адамда неше литр:

A) 5-7 л

B) 5-11 л

C) 4,5-12 л

D) 4,5-6 л

E) 4,5-9 л

88. Ағзада тасымалдау қызметін не атқарады:

A) Сарысу

B) Мочевина
C) Қан

D) Фермент

E) Оттегі

89. Қанның құрамы неден тұрады:

A) Қан клеткаларынан, сұйық плазмадан тұрмайды

B) Қан клеткаларынан, сұйық плазмадан

C) Эритроциттерден ғана тұрады

D) Лейкоциттерден тұрады

E) Плазмадан тұрады

90. Қан кұрамындағы пішінді элементтер:

A) Эритроциттер, плазма

B) Лейкоциттер, плазма

C) Тромбоциттер, плазма

D) Сұйық плазма

E) Эротроциттер, лейкоциттер, тромбоциттер

91. Иіс сезімдері қандай сенсорлық рецепторлар арқылы қабылданады:

A) Иіc нервімен байланысқан үшкіл жүйкемен ұштасқан сенсорлық клеткалар

B) Иіс сезімінің рецепторлары мұрын қуысы

C) Сарғыш қоңыр түсті, мұрынның кілегейі

D) Иіс талдағыштар

E) Тритеминалды химиялық заттар

92. Иістің негізгі қанша түрі бар:

A) 8
B) 5

C) 10

E) 14

A) Тригеминалды

B) Температура

C) Электроольфактограмма

D) Рецепторлар

E) Электрограмма

94. Жүйке жүйесімен бірге организмнің өсуін, дамуын, физиологиялық қызметтерін үйлестіруге, зат, энергияның алмасуына, мүшелердің қызметін реттеуге қатысады:

A) Бездер

B) Гипофиз

C) Гармондар

D) Эпифиз

E) Нейрон

A) Адреналин, норадреналин

B) Ингибин, эстроген

C) Андроген, ренин

D) Ренин

E) Паратирсойд

96. Қанның құрамындағы сутегінің иондарының концентрациясына байланысты сутегінің көрсеткіш реакциясын қалай атайды:

A) Әлсіз реакциясы

B) Орташа реакцисы

C) Он реакциясы

D) Белсенді реакциясы

E) Буферлі реакциясы

97. Қанның белсенді реакциясының тұрақтылығына қанның қандай жүйесінің маңызы бар:

A) Нерв жүйесі

B) Жүйке жүйесі

C) Буферлік жүйесі

D) Сүйек жүйесі

E) Орта жүйесі

A) Альбуминдер, мочевина

B) Глобулиндер, амин қышқылдары

C) Фибрионогендер, көмірсутегі

D) Альбуминдер, фибриногендер

E) Фибриногендер, майлар

99. Қанның меншікті салмағы ересек адамда қанша:

A) 2,200-2,400 кг/м³

B) 4,400-4,600 кг/ м³

C) 1,055-1,063 кг/ м³

D) 4,200-4,800 кг/ м³

E) 2,000-2,200 кг/ м³

100. Жаңа туған нәрестенің қанының меншікті салмағы:

A) 2,015-2,017 кг/ м³

B) 2,037-2,039 кг/ м³

C) 2,023-2,025 кг/ м³

D) 2,019-2,021 кг/ м³

E) 060-1,080 кг/ м³

101. Адам дем алатын ауадағы оттегі аз болғанда қандай өзгерicтep болады:

A) Өз еркімен дем алуды тоқтатады

B) Тыныс органдары бұзылады

C) Өкпенің келуі, созылуы тоқтйды

D) Нсйрондардың қызметін тежейді

E) Организмде физиологиялык өзгерістер пайда болады

102. Сілекей бездері, жұтқыншақ, өңеш, ащы ішек, бауыр мен ұйқы бездері қанды жүйке жатады:

A) 3әр шығару

B) Ас қорыту жүйесі

C) Жүйке жүйесі

D) Сезім жүйесі

E) Тыныс алу жүйесі

103. Ас қорыту мүшелерінің қызметтерін зерттеген ғалым:

A) И.П.Павлов

B) Лешли Красногорский

C) Мальпиги

D) Сеченов

E) Громбах

104. Қандай әдісті қолданьп И.П.Павлов ас қорыту мүшелерінің негізгі тетіктерін анықтаған:

A) Физикалық әдіс

B) Биологиялық әдіс

C) Арнайы фистулалық әдіс

D) Антропометриялық әдіс

E) Темохимиялық әдіс

105. Адамның ауыз қуысындағындағы сілекейдің кұрамын зерттеу үшін арнайы жабысқақ капсулаларды пайдаланады,қалай аталады:

A) Лешли-Красногорский капсуласы

B) Фистулла түтікшелері

C) Зонд түтікше

D) Капсула

E) Түтікшелер

106. Ас қорыту жолының ішкі беткейін зерттеп ас қорыту жүйесіндегі сырқаттарды қалай анықтайды:

A) Лешли-Кросногорский капсуласы

B) Капсула арқылы

C) Зонт жұтқызу

D) Фистулалар арқылы

E) Химиялық заттармен

107. Ауыз куысына қандай сілекей бездерінің өзектері ашылады:

A) Шықшыт,мұрын куысы

B) Шыкшыт, ұйқы бсздері

C) Шықшыт, жақасты,тіласты

D) Жақасты,ұйқы бездері

E) Жақасты,қарын бездері

108. Ащы ішектің ұзындығы ересек адамда неше метр:

А)3 м

C) 6 м

109. Ішектің қабырғасының кілегейлі қабатында биіктігі 1-2 мкм цилиндр тәрізді ішек эпителиінің нелері болады:

A) Макробүрлері

B) Ұйқы безі болады

C) Микробүрлері

D) Либеркюн

E) Лимфа тамыры

110. Микробүрлердің беті астың қорытуынан пайда болған заттардың қанға,лимфаға сіңуін қалай атайды:

A) Ащы ішектегі ас қорыту

B) Ішек сөліндегі лактаза,нуклеоза

C) Трипсиннің каңға оңай сіңуі

D) Мембрандық ас қорыту

E) Мүнда корсеткіш физикалық көрсеткіш

111. Тұз қышылы он екі елі ішектің кілегейлі қабатына әсер етіп, қандай ұлпалық гармон болуына себеп болады:

A) Инсулин

B) Глюкоген

C) Гистамин

D) Просеретин

E) Гастрин

112. Адам организіміндегі клеткаларының кұрамындағы қандай химиялык, заттар бар:

A) Органикалық,бейорганикалык

B) Органикалық

C) Бейорганикалық

D) Ферменттер

E) Түздар

113. Қарапайым белоктың курамында қандай зат бар:

A) Оттегі,сутегі, көмірсу, азот

B) Ферменттер,аминдер

С)Глюкоза,амин

D) Ферменттер,амилоза

E) Фруктоза, пепсидоза

114. Организмдегі белоктардың қызметі:

A) Суды тасымалдайды

B) Биологиялық катализатор,транспорттық,құрылыс материал

C) Ферменттерді,суды жинақтайды

D) Ферменттер,глюкоза,фруктоза қурайды

E) Оттегі,сутегі жинайды

115. Адам организіміндегі майдың маңызы:

A) Глицерин мен май қышқылдарын жинақтайды

B) Глицеринді ыдыратады .

C) Куат қоры,қорғану

D) Май қьшқылдарын қорғайды

E) Глицерин қышқылдарын корғайды

116. Глюкозаның мөлшері адам қанында шамамен неше % болады:

A) 1 %

B) 2 %

D) 4,0 %

E) 6,0 %

117. Дене шамасының 1 кг-на шаққанда көмісуының мөлшері 4-7 жаста неше болады:

A) 10-11 г

B) 13-14 г

C) 12-13 г

D) 16-17 г

E) 18-19 г

118. Ересек адамда көмірсуының мөлшері 1 кг шаққанда неше:

A) 4г/кг жоғары

B) 3г/кг аспайды

C) 6г/кг төмен

D) 8 г/кг жоғары

E) 8,2 г/кг яспайды

119. Организмдегі ұлпалардын кұрамында неше процент кальций бар:

A) 3,90 %

B) 4,00 %

C) 4,10 %

D) 3,45 %

E) 4,20 %

120. Адам организіміндегі ұлпалардың кұрамында неше процент магний болады:

A) 0,4 %

B) 0,6 %

C) 0,1 %

D) 0,8 %

E) 2,0 %

121. Денедегі осмостық қысымды каңдай заттар реттейді:

A) Тұздар

B) Органикалық

C) Нуклейндер

D) Микроэлеметтер

E) Макроэлементтер

122. Организмдегі қанда су неше процент кұрайды:

A) 92%

B) 87 %

D) 43 %

123. Организмдегі майдағы судың мөлшері неше процент:

A) 25 %

B) 17 %

D) 30 %

124. Адам ағзасындағы жасуша, мүше, мүшелер жүйесінің қызметің, тіршілікке әрекетің зерттейтін ғылым:

A) Ботаника

B) Генетика

C) Цитология

D) Гистология

E) Физиология

125. Жас ерекшелік физиологиясынын негізігі объектісі:

A) Өсімдіктер

B) Қан айналу жүйесі

C) Баланың өсу және даму жағдайы

D) Тыныс алу

E) Қаңқа

126. Педагог біріншіден бала денесіне кұрылысы мен қызметін оның дамуын болуы тиіс, онсыз жақсы педагог болуы мүмкін емес бұл кімнің сөзі:

A) А. Павлов

B) Н.К.Крунская

C) М. Сеченов

D) С. Жүмабаев

E) П. Анохин

127. Мектеп гигиенасы ғылымының зерттейтің мәселесі:

A) Баланың өсіп дамуы денсаулык жағдайы, ұйлесімді, дүрыс тәрбиелеу шаралары

B) Әр түрлі факторлар

C) Жүйке жүйелерін

D) Өсіп-даму заңдылықтары

E) 3ат алмасу

128. Иық белдеуі қаңканың кандай бөлімін кұрайды:

A) Қол сүйектері

B) Бас сүйектері

C) Аяк сүйектері

D) Кеуде

129. Бала организмінің өсіп жетілуіне тікелей әсер ететін фактор:

A) Әлеуметтік орта

B) Топырак

C) Өсімдік

D) Жануар

E) Мінез-күлық

130. Тыныс алудың неше типі бар:

A) 3

B) 4

D) 12

131. Бүкіл организмнің физиологиялық жағынан жетілуі:

A) Даму

B) Жүгіру режімі

E) Қимыл козғалысы

132. Қаліпты жағдайда үздіксіз жүріп жататын өсу және даму процестері қалай жүреді:

A) Гетерохронды, гормониялы

B) Паралель

C) Бірдей уақытта

133. Дененің өсу қарқынын кандай әдіспен біледі:

B) Самотометриялык

C) Физиометриялык

D) Соматоскопиялык

E) Гемодинамиялык

134. Антропометриялык әдіетің манызы:

A) Дененің жетілу дәрежесін аныктап, денсаулығына баға береді

B) Тамақтану режимің аныктау

C) Ұйқы режимің анықтау

D) Қан айналу

E) 3ат алмасу

135. Дене ұзындығы 25 см. массасы 6-7 кг болатын өсу мен дамудың қай кезеңі:

A) Алғашқы созылу кезеңі

B) Жұмарлану кезеңі

C) 2-ші созылу кезеңі

D) 2-ші жұмарлану кезеңі

E) Жыныстық жетілу кезеңі

136. Бірінші жұмарлану кезеңі қай жаста байқалады:

A) 1-3 жаста

B) 5-7 жаста

C) 7-10жаста

D) 10- 11 жаста

E) 15-16 жаста

137. Екінші созылу кезеңі қай жаста жүреді:

A) 5-7 жаста

B) 1-3 жаста

C) 7-10 жаста

D) 10-11 жаста

E) 15-16 жаста

138. Екінші жұмарлану кезеңі:

B) 1-3 жаста

C) 5-7 жаста

D) 10-11 жаста

E) 15-16 жаста

139. Созылудың үшінші кезеңі қай жаста байқалады:

A) 7-10

B) 5-7

D) 3-4

140. Ішкі органның химиялық құрамы мен физикалық-химиялық қасиеттерінің тұрақтылығы қалай

орталады:

A) Гомеостаз

B) Қан айналу

C) Тыныс алу

D) Нервттік реттелу

E) Гумаральдық реттелу

141. Организмнің күрделі қізметі және өсіп-даму процестері қалай жүзеге асады:

A) Өздігінен реттелу арқылы

B) Гумаральдық реттелу арқылы

C) Нервтік жүйке арқылы

D) Қан айналу жүйесі арқылы

E) Нервтік-гумаральдік система арқылы

142. Педагогикалық және әлеуметтік критери негізінде құрылған жас кезеңдері канша:
A) 6

B) 5

D) 10

143. 1 жасқа дейінгі кезең қалай аталады:

A) Нәрестелік кезең

B) Мектеп жасына дейінгі

C) Мектеп жасындағы

D) Орта мектеп жасындағы

E) Төменгі мектеп жасындағы кезең

144. Жүйке жүйесінің кызметі:

B) Қоректік заттарды тасмалдайды

C) Көбеюге қатысады

D) Бұлшық еттердің босаңсуы

E) Қан айналу

145. Мидан қанша жұп нерв тарайды:

A) 2

B) 31

D) 10

146. Жұлыннан қанша жұп нерв тарайды:

A) 31

B) 4

D) 17

147. Мидан жұлыннан нервтер қайда тарайды:

A) Көзге

B) Құлаққа

C) Қаңқаға

D) Жүрекке

E) Әртүрлі жүйелер мен тканьдерге

148. Жүйке жүйесінің негізгі құрылым бөлігі:

B) Дендрит

C) Аксон

D) Дене

149. Орталыққа тепкіш нейрон:

B) Жалғасу

C) Рецепторлар

D) Синапс

E) Афферентті

150. Орталықтан тепкіш нейрон:

A) Эфференті

B) Афференті

C) Контакті

D) Рецептор

E) Синапс

151. Нерв жүйесінің ең сезімтал құрылым бөлімі:

A) Синапс

B) Нейрон

C) Дене

D) Дендрит

152. Эфференті нейронның қызметі:

B) Жүректің жиырылуы

C) Тамырдың соғуы

D) Тыныс алу

E) Организмді оттегімен қамтамасыз ету.

153. Нейронның негізгі кызметі:

A) Импульстерді қабылдау,өңдеу, жұмыс мүшелеріне жеткізуі
B) Қан айналу.

C) Тыныс алу.

154. Организмдегі сыртқы және ішкі орта жағдайларының әсерінен пайда болған өзгерістер қалай аталады:

B) Тітіркену

C) Қозу

D) Тежелу

155. Организмнің тітіркендіргіштердің әсеріне жауап кайыру белсенділігі:

A) Тітіркену

B) Тежелу

C) Жауап беру

D) Қозу

156. Организмнің қызметің өзгертетін факторлар:

C) Жарық

D) Дыбыс

E) Иістер

157. Физиологиялық жағынан тітіркендіргіштер қанша топқа бөлінеді:

A) 2

C) 5

E) 6

A) Адекватты

B) Адекватты емес

C) Шартты емес

D) Шартсыз болады

E) Афферентті

159. Тітіркенгіштердің түріне жатпайтындары:

A) Қозғыштық

B) Электрлі

C) Механикалық

D) Термиялық

E) Химиялық

160. Тітіркендіргіштер әсер ету қасиетіне қарай қанша топқа бөлінеді:

A) 4
B) 2

C) 3

D) 5

161. Тітіркендірудің әсер ету нәтижесінде тканьдерде пайда болатын биологиялық процесс:

A) Қозу

B) Тежелу

D) Рефлекс

E) Тітіркену

162. Тітіркендіргіштер әсер еткен кездегі тірі мүшелер мен тканьнның қозу жағдайына келу қасиеті қалай аталады:

A) Рефлекс

B) Тежелу

C) Босаңсу

D) Қозғыііітық

E) Тітіркену

163. Қозу импульстері қайда пайда болады:

A) Нейронда

B) Мида

D) Рецепторда

Е)Қарында

164 Рефлекторлық доға:

А)Тітіркену

B) 3ат алмасу

C) Қозудың жүру жолы

D) Температураның көтерілуі

E) Жүректің жиырылуы

165. Рефлекторлық доға қанша бөлімнен тұрады:

A) 5

B) 1

D) 3

166. Рефлекс қай уақытта жасалмайды:

A) Рефлекторлық доғаның бір бөлігі зақымдалса

B) Тамақтану кезінде

C) Ұйқы кезінде

D) Демалғанда

E) Ауырғанда

167. Экетерорецепторлардың қызметі:

B) Бұлшық еттердегі өзгерістерді қабылдау

C) Мидағы қозу

D) Барлық импульстерді қабылдау

E) Сыртқы орта тітіркенулерін қабылдайды

168. Көздің торлы қабығьның, кұлақтың, терінің иіс және дәм сезу клеткалары қандай рецепторға жатады:

A) Интерорецептор

B) Экстерорецептор

C) Проприорецептор

D) Интерорецептор

E) Жасанды рецептор

169. Ішкі мүшелердің тканьдерде орналасқан рецепторлар қалай аталады:

A) Интерорецептор

B) Экстерорецептор

C) Проприорецептор

D) Жасанды рецептор

E) Бұлшық ет рецепторы

170. Бұлшық еттерде дененің қимыл-қозғалыстарын білдіретін рецепторлар:

A) Рефлекс

B) Экстерорецептор

C) Проприорецептор

D) Интерорецептор

E) Жасанды рецептор

171. Орталық нерв системасындағы тежелу процесін алғаш ашқан ғалым:

A) И. Иванов

B) И. П. Сеченов

C) А. Ухтомский

D) Н. Введенский

E) Н. Анохин

172. Тежелудің биологиялық маңызы:

A) Нерв клеткаларының қалыптан тыс шаршаудан сақтау

B) Рефлекстің жылдамдығы

C) Индукциялык кұбылыстың жүруі

D) тітіркендіргіштер әсерінен төмендеуі

E) Доминатты қозудын пайда болуы

173. Бала кезінде әдемі ойыншық коргенде аузы ашылып, секіріп, күліп коңілдері көтеріліп кететін қозу кұбылысы қалай аталады:

A) Болымсыз индукция

B) Доминант

C) Индукция

D) Тежелу

E) Ирродиокция

174. Әрбір нейронда немесе нерв орталықтарында пайда болатын бір нерв процесінін өзіне қарама

карсы екінші процеске ауысуы:

A) Ирродиокция

B) Доминант

C) Тежелу

D) Босаңсу

E) Индукция

175. Қозудың бір нерв орталығының екінші бір нерв орталығына уақытша үстемдік жасауы калай
аталады:

A) Ирродиокция

B) Индукция

C) Болымды индукция

D) Доминант

E) Болымсыз индукция

176. Жұлынның қызметі:
A) Рефлекторлық және өткізгіштік
B) Қан айналу

C) Тыныс алу

D) Қозу импульстерінің пайда болуы

E) Көру орталығы

177. Түрақты туа пайда болатын үрпақтан-үрпаққа берілетін рефлекс қалай аталады:

A) Тежелу

B) Шартты

C) Шартсыз

D) Қозу

E) Босаңсу

178. Туа пайда болмай тіршілік ету жагдайының өзгеруіне байланысты қалыптасатын рефлекс:
A) Шартсыз

B) Тежелу

C) Босансу

D) Қозу

179. Үйрену процесінде қалыптасатын уакытша нерв байланыстарының мида сақталу кызметі:

А)Түс

B) Үйкы

D) Мінез

E) Жауан кайтару

180. Ес канша процестен түрады:

A) 7

B) 5

D) 3

181. Сырткы эсерлерден пайда болатын іздердің мида қалыптасуы:

B) Есте қалу

C) Түс қөру

D) Сандырақтау

E) Есте қалганды сақтау

182. Мидагы қалыптасқан іздердін тұрақтануы:

A) Түс қөру

B) Есте қалу

C) Еске түсіру

D) Есте калғанды сақтау

E) Шошу

183. Есте сақталған материалдың мидағы керісінше өзгеру процесі:

B) Есте қалу

C) Еске түсіру

D) Есте қалғаңды сақтау

E) Шошу

184. Нерв системасының қанша типі бар:

B) 6

D) 4

185. Сыртқы орта мен организмнін ішкі ортасынан келіп түратын тітіркенулерді қабылдан, талдау

жасайтын күрделі аппарат қалай аталады:

A) Импульс

B) Анализаторлар

C) Рецепторлар

D) Нейрон

E) Жүрек

A) 6

C) 3

E) 8

B) Көру

D) Иіс сезу

188. Көздін көру өткірлігі дегеніміз не:

A) Жакыннан көру

B) Алыстан көру

C) Жарық сезгіштік

D) Үсак бөлшектерді көру

E) Көздін жеке нәрселерді ажырата алудың максималдығы.

189. Көру өткірлігі балада кай жаста жоғарылайды:

A) 5

B) 2

D) 7

190. Көру өткірлігі қай кезде төмендейді:

A) Таңертен

B) Кешке

D) Түсте

191. Жарык сезгіш немесе фоторецепторлар:

A) Ақкабық

B) Қабак

D) Көз карашыгы

E) Түтікшелер

192. Фоторецепторлар көздің қай қабығында орналасқан:

A) Қасаң қабықта

B) Торлы қабықтарда

C) Ақ қабықта

D) Тамырлы кабықта

E) Көз қарашығында

193. Есту анализаторы:

A) Жүрек

B) Көз

D) Қүлак

194. Қүлак канша болікте түрады:

A) 3

B) 5

D) 7

195. Сыртқы кұлақ бөлімі:

A) Балғашык

B) Перде

C) Есту түтікшесі

D) Үзеңгі суйегі

E) Қүлақ калқаны, есту жолы

196. Ортаңғы құлак бөлімі:

A) Үш түрлі сүйек, есту түтікшесі

B) Күлақ калқаны

C) Бағашык

D) Төс

197. Ішкі құлақ бөлімі:

B) Перде

D) Балғашык

E) Есту жолы

198. Секреция бездері қанша топқа бөлінеді:

A) 6

B) 4

D) 2

199. Сыртқы секреция бездері:

B) Қалқанша

C) Бүйрек үсті безі

D) Жыныс бездері

E) Сілекей, қарын, тер бездері

200. Ішкі секреция безіне жатпайды:

B) Қалқаша

C) Бүйрек үсті безі Д)Үйкы безі

E) Тер безі

201. Ішкі секреция бездерінен бөлінетін зат:

A) Су

C) Гармон

D) Қышқыл

E) Фермент

202. Ішкі секреция безлері дсгеніміз:

A) Арнайы өзекшелер арқылы дене куысынан шығатын бездер

B) Бөлінген көз жасы

C) Оттетің тасмалдау

Д)Тыныс алу

E) Бөлінетін секреттерін тікелей қанға кұятын бездер

203. Қалқанша бездің қызметі:
A) Гуморальдык
B) Өткізгіштік

С)Тыныс алу

D) Қан айналу

E) 3ат пен энергия алмасуға әсер ететін гармон бөледі

204. Қалканша бездік гипофункциясы кезінде қай ауру белгі береді:

A) Дизентерия

B) Сары ауру

C) Аллергия

D) Микседема

E) Аппендицит

205. Қалқанша бездің жүмысын нашарлататын жағдайлар:
A) Асқазанның жақсы жүмыс істемеуі

B) Анемия

C) Оттегінің жетіспеуі

D) Витаминдердің жетіспеуі

E) Иодтын жетіспеуі, инфекциялык аурулар.

206. Бүйрек үсті бездерінін кызметі:

B) Қан айналу

C) Тыныс алу

D) Қорғану

E) Гумаральдық

207. Бүйрек үсті безінін күрлысы:

B) Екі камералы

C) Танау тесіктері

D) Токнан жілік

E) Сыртқы кыртыс және ішкі ,ми қабаты

208. Бүйрек үсті безінен бөлінетің гармон:

A) Трипсин

B) Тироксин

D) Картизон, адреналин

E) Инсулин

209. Қаңқаның қызметі:

A) Ас қорыту

B) Тірек-қимыл, корғаныш

210. Адам қаңқасы қанша сүйектен тұрады:

A) 206

B) 100

D) 50

211. Адам канқасы қанша бөлімнен түрады:

A) 9

B) 7

D) 4

212. Бет сүйегі мен ми сүйегі қаңканың қай бөлігін қүрайды:

B) Аяк

D) Кеуде

E) Бас сүйектер

213. Иық белдеуі және суйектері қанканың кандай боллігің қүрайды:

B) Аяқ

D) Тұлға

E) Қол сүйектер

214. Омыртқа жотасы төс және кабырға қаңқаның кай бөлімін қүрайды:

A) Бас

B) Тұлға

C) Аяқ

D) Қол

215. Бас сүйектін өсіп дамуы қанша жаска дейін созылады:

A) 7

B) 5-12

D) 20-30

E) 1,5

216. Жауырын мен иықтың сүйектенуі неше жасқа дейін жүреді:

B) 10-13

C) 5-12

D) 11-14

E) 20-25

217. Кәрі жіліктің сүйектенуі қанша жасқа дейін жүреді:

A) 28-29

B) 26-27

C) 21-25

D) 30-31

E) 32-33

218. Сүйектер калай байланысады:

A) Алшак

B) Тығыз

E) Козғалмалы , қозғалмалы емес

219. Сүйектердің алшақ көзғалмалы байланысуы:

A) Шеміршек

B) Жілік

C) Сүйек

C) Буын

A) Сүйек

B) Дәнекер

C) Эпителий

D) Шеміршек

E) Кемік

A) Қан қүрамындағы холестеринді азайтады атеросклерозға қарсы

B) Бойды өсірсді

C) Семіртеді

D) Қуат береді

E) Судын мөлшері көбейелі

222. Қүрылысы мен физиологиялық қасиетіне қарай бүлшык еттін түрлері:

A) Қантамырлы ет

B) Талшықты ет

C) Шеңберлі бүлшық ет

D) Үзын бүлшык ет

E) Көлденең жолак және бірынғай салады

223. Қозгалыс қарқыны аз болатын омырткада, кябыргада кездссетін бүлшык ет:

A) Үзын бұлшықет

B) Шенберлі

C) Жалпақ

D) Жолак еттер

E) Қыска бүлшықеттер

B) Ұзын

D) Көлденең

E) Шеңберлі

225. Құрсақ, арқа ,кеуде еттсрі калай аталады:

A) Ұзын

B) Жалпақ

C) Шеңберлі

D) Көлденең

E) Қыска

226. Үзын бұлшық еттердің орналасатын жері.

A) Қабырға

B) Омыртқа

C) Көздің айналасында

D) Құрсақ кеудс

E) Қол мен аяктарда

227. Бүлшык еттің күші кандай кұралмен өлшенеді:

A) Кодоскоп

B) Секундомер

C) Термометр

D) Динамометр

E) Фонодоскоп

228. Сымбат кай жаста калыптасады:

A) 3

B) 4

D) 1-2

229. Жас баланың ас корытуындағы ерекшелік:

A) Механикалық тітіркенуге өте сезімтал, кілегейлі қабығы нәзік

B) Серпімділік қасиеті жоғары

C) Бүрлері жақсы дамыған

D) Ұсақ бездері өте көп

E) Механикалық әсерге төзімді

230. Ауыз қуысында үш жүп қандай без бар:

A) Гипофиз

B) Сілекей бездер

C) Ұйқы безі

D) Бүйрек үсті безі

E) Қалқанша безі

231. Қай химиялық зат қозу өткізуге қатысады:

A) Нейрондар

B) Синапс

C) Аксон

D) Қышқыл

E) Медиаторлар

232. Қарынның қабырғасы қандай қабықтан тұрады:

A) Сирозды, етті, кілегейлі

B) Кілегейлі, белокты

C) Май қабаты

D) Талшықты

E) Талшықты, май қабат

233. Ақуызды ыдырататын фермент:

A) Пепсин

B) Липоза

C) Амилоза

D) Мальтоза

E) Тироксин

234. Майға әсер ететін фермент:

B) Липоза

C) Пепсин

D) Мальтоза

E) Тироксин

235. Қарындағы астың қорытылуы қанша уақытқа созылады:

A) 2 сағат

B) 1 тәулік

C) 5 сағат

D) 3-4 сағат

236. Бауырдың организмдегі қызметі:

A) Тірек

B) Асқорыту, қорғаныш, зиянсыздандыру

C) Қозғалу

D) Ауа жеткізу

E) Ойлау процесі

237. Бауыр қызметінің бұзылуы:

B) Диабет

C) Инсульт

D) Өттің қабынуы

E) Гастрит

238. Қан кұрамындағы қант мөлшері қай гармон арқылы реттеледі:

A) Инсулин

B) Пепсин

C) Гироксин

D) Гликоген

E) Кортизон

239. Қан құрамындағы қанттың көбеюінен болатын ауру:

A) Цирроз

B) Сарыауру

D) Базедов

E) Анемия

240. Организмнің ішкі ортасы:

A) Қан

B) Лимфа

D) Май, қышқылы

E) Белок, көмірсу

241. Қанның организмдегі қызметі:

B) Белок синтезі

C) Тасымалдау, қорғаныштық

D) Май синтезі

E) Суды реттейді

242. Қан қоюланып, ағуы тоқталатын процесс қалай аталады:

A) Сұйылу

B) Қышқылдану

C) Қанның ұюы

D) Қызуы

243. Қанның ұюына қатысатын маңызды заттар:

A) Қант

B) Магний, су,

D) Белок, қант

E) Су белок

244. Қан тоқтамайтын ауру қалай аталады:

A) Инсульт

B) Гемофилия

C) Анемия

D) Диабет

E) Гастрит

245. Қан құю мәселесін шешкен ғалым:

A) И. Анохин

B) И. Сеченов

C) И.Павлов

D) Карл Ландшейнер

E) Бутлеров

246. Қан беретін адам:

B) Донор

D) Акцентор

E) Рецепиент

247. Қандағы эритроциттер санының және ондағы гемоглобин мөлшерінің кемуі:

A) Диабет

B) Инсульт

D) Склероз

E) Дальтонизм

248. Адам жүрегінің массасы:

A) 5кг.

B) 360 гр.

D) 50 гр.

E) 150 гр

249. Адам жүрегінің кұрылысы:

A) Қарынша, қан тамырлары

B) Жүрекше, қан тамырлары

C) 2 жүрекше,2 қарынша

D) 2 қарынша ,қолқа

E) 2 жүрекше,артерия

250. Жүрек бұлшық еті:

A) Шеңберлі

B) Қысқа

D) Көлденең жолаң

E) Жалпақ

251. Қарыншаның жүрекшеден айырмашылығы:

A) Көлемі үлкен

B) Сүйіпілу

С)Қарыншаның кабырғасы калындау

D) Пердесі жоқ

E) Қатпаршалары ашық

252. Жүрек циклінін бірінші фазасы:

A) Жүректіц босаңсуы

B) Қарынша жиырылады

C) Қолқа керіледі

D) Қан тамыры соғады

E) Жүрекшенің жиырылуы

253. Жүрек циклі канша фазадан тұрады:

A) 3

B) 5

D) 7

254. Жүрек циклінің 1 фазасының ұзақтығы:

A) 0,3 сек.

B) 0,1 сек.

C) 1 мин.

D) 3 мин.

E) 5 мин.

255. Жүрек циклінің II фазасында:

B) Жүрекше жиырлады

C) Қолқаға қан өтеді

D) Қан тамыры соғады

E) Жүрек босаңсиды

256. Жүрек циклінін ІІ фазасының ұзақтығы:

A) 0.1 сек.

B) 1 мин.

C) 4 мин.
D) 03 сек.
E) 12 сек.

257. Жүрек циклінің ІІІ фазасында:

A) Жүрекше жиырылады

B) Жүрек жалпы босацсиды

C) Қарынша жиырылады

D) Қан тамыры керіледі

E) Қолқаға қан аударылады

258. Ересек адамның жүрегі минутына неше жиырылады:

A) 10.

B) 70.

D) 80 – 100

E) 20

259. Жүректің әрбір жиырылу кезіндегі артериялар қабырғасының ырғақты тербелісі қалай аталалы:

B) Қарыншаның босаңсуы

D) Қан қысымының жоғарылауы

E) Үлкен қан айналымы

260. Қан қысымының жоғарылауы:

A) Гипотония

B) Гипертония

C) Диабет

D) Бас сақинасы

E) Зоб

261. Қан қысымыныц төмендеуі:

B) Анемия

C) Гипотония

D) Зоб

262. Адам организмінде қан айналудың қанша шеңбері бар:

A) 1

B) 4

D) 12

263. Қанның сол жақ қарышадан оң жақ жүрекшеге қозғалу жолы:

A) Кіші қан айналым

B) Ас қорыту

C) Үлкен қан айналым

D) Зәр шығару

E) Сөл шығару

264. Қанның оң жақ қарыншадан сол жақ жүрекшеге қарай қозғалу жолы:

A) Үлкен қан айналу
B) Кіші қан айналу

C) Сөл бөліну

D) Ас қорыту

E) Зәр шығару

265. Бүйректер, қуық, несеп түтігі қай жүйеге жатады:

A) Тыныс алу

B) Зәр шыгару

C) Қан айналу

D) Көбею

E) Ас қорыту

266. Бөлу кызметін бүйректен басқа қандай мүшелер атқарады:

A) Қарын

C) Ми

E) Тамырлар

267. Нефронның кұрлысы:

A) Қабық

C) Мембрана

D) Қыртыс,түтікше

E) Мальпиев денешігі

268. Тері кандай қабаттан тұрады:

A) Серпімді қабаттан

B) Май көмірсудан

C) Май қаоаттан

D) Энитолит және дәнекер тканьдері

E) Қан тамырлардан.

269. Терінің қызметі:

A) Қан айналу

B) Қорғаныштық, бөлу, реттеу, сезім

C) Бөлу

E) Фермент бөлу

270. Сыртқы ортаның зиянды әсерінен, механикалық зақымданудан сақтау терінің қай қызметі:

A) Бөлу

C) Тер шығару

D) Сезу

E) Қорғаныштық

A) Қорғаныштық

B) Дене жылуын реттеу

C) Сезім

E) Тітіркенуді реттеу

272. Тітіркендіргіштің әсерін қабылдап,қозуға айналдыратын бөлім:

A) Шартты бөлім

B) Жарық бөлім

C) Рецепторлық бөлім

D) Қозу бөлім

E) Көру бөлім

273. Рецепторларда пайда болған қозуды сезім мүшелерінен шығып, ми қыртыстарына таситын сезгіш жүйкелер:

A) Висцералисды

B) Фоторецепторлар

C) Тітіркендіргіштер

D) Өткізгіш бөлім
E) Перифериялар

274. Әр түрлі қашықтықта орналасқан заттың бейнесін торлы қабыққа түсіру үшін көз бұршағы қандай қызмет атқарады:

A) Өткізу

B) Сезгіш

C) Аккомодациялық

D) Өткізгіш

E) Адекватты

275. Көздің қасан кабығы бұршағы және шыны тәрізді денесі қандай жүйе:

A) Мөлдірлікті сақтайтын жүйе

B) Жарық кабылдағыш жүйе

C) Жағымсыз әсер жүйесі

D) Жарық сындырушы оптикалық жүйе

E) Жарық, өткізу жүйесі

276. Жаңа туған нәрестенің қарашағы диаметрі неше болады:

A) 2,0 мм

B) 1,5 мм

C) 1,9 мм

D) 1,8 мм

E) 1,7 дм

277. Нәрестенің екі көзінің қарашығы неше айға толғанда сәйкестеліп, қарашық рефлекстері пайда болады:

A) 1 айға

B) 8 айга

С)10 айға

D) 12 айға

478. Карашық рефлекстері мектеп жасына дейін нашар болады, қай кезде толық жетіледі:

A) Мектепке дейін жетіледі

B) Балабақшаға дейін жақсы жетіледі

C) 5-6 жаста

D) Бастауыш сынып окушыларында толық жетіледі

E) 4-5 жаста

279. Айқын көру нүктесі дегеніміз не:

A) Заттың анық көрінбеуі

B) Заттың ара қашықтығы

C) Заттың анық дәл көріну қашықтығы

D) Заттың бір-бірімен сәйкестігі

E) заттың тура байқалмауы

280. Негізгі мембранада орналасқан, дыбыс қабылдаушы мүше:

A) Сыртқы құлақ мүшесі

B) Дабыл жарғақ мүшесі

C) Құлақ қалқан мүшесі

D) Корти мүшесі

E) Тазалық сақтау мүшесі

281. Дыбыс толқындары дабыл жарғағы мен дыбыс сүйектерінен өтіп, сонақша тетіктің жарғағы арқылы қандай сұйық май қалады:

A) Эндолимфа сұйығын

B) Перилимфа сұйығын

C) Дыбыс сұйығын

D) Жоғарғы дыбыс

E) Төменгі дыбыс

282. Қан құрамындағы қант мөлшері қай гармон арқылы реттеледі:

A) Пепсин

B) Картизон

C) Инсулин

D) Гликоген

E) Тироксин

283. Кеңістікті бағдарлап,көру сезімдері мен бірге,затттың қашықтығын,қимылдың үйлесімділігін, байланысын реттейді:

A) Проприорецептор

B) Вегатативтік

C) Кинестезия

D) Экстерорецептор

E) Интеррецептор

284. Көз аламасының жазықтарына сәулелер бірдей таралмағандықтан балаларда пайда болатын көру кемшілігі:

A) Дальтоник

B) Қозғалмау

C) Астигматизм

D) Ажыратпау

E) Қылилық

285. Организмнің физиологиялық жағынан жетілуі:

A) Даму

B) Тамақтану

D) Қимыл қозғалысы

E) Өсу

286. Оганизмнің барлық құрылымдық дәрежесінде жүріп жататын клеткалардың,тканьдердің органдардың, системалардың және организмнің қызметі немесе тіршілік әрекеті жөніндегі ғалымды не деп атайды:

B) Жас ерекшеліктер физиологиясы

C) Гигиена

D) Анатомия

E) Морфология

287. Организмнің әр түрлі кезеңдеріндегі тіршілік әрекеттерін зерттейтін ғылымды не деп атайды:

A) Жас ерекшеліктер физиологиясы

B) Физиология

C) Гигиена

D) Гистология

E) Морфология

288. Тканьдердің,органдардың және бүкіл организмнің бүкіл физиологиялық жағынан яғни олардың белгілі бір уақыттың аралығында функциялық жағынан жетіле түсуін сипаттайтын сапалы өзгерістерді не деп атайды:

A) Даму

B) Өсу

D) Клеткаға бөліну

E) Тканьдерге бөліну

289. Организмнің клеткалар тікелей жанасатын ішкі ортасын не құрайды:

A) Қан, лимфа, ткань сұйықтығы

B) Қан, лимфа, жұлын сұйықтығы

C) Асқазан, ішек қышқылдары

D) Өкпенің тіршілік сыйымдылығы

E) Ферменттер, гармондар

290. Адамның құрсақтық дамудан өлгенге дейінгі кезеңін зерттейтін ғылымды не деп атайды:

A) Онтогенез

B) Органигенез

C) Эмриогенез

D) Гистогенез

E) Гистогенез

291. Омыртқа жотасының қай бөлімдері алға қарай иілген:

A) Мойын және бел

B) Кеуде және бел

C) Кеуде және сегізкөз

D) Мойын және сегізкөз

E) Мойын және құйымшық

292. Омыртқа жотасының қай бөлімдері артқа қарай иілген:

A) Кеуде және сегізкөз

B) Кеуде және бел

C) Кеуде және құйымшық

D) Мойын және сегізкөз

E) Мойын және құйымшық

293. Баларда кеуде қуысының пішіні қанша жасқа келгенде ересек адамдарға ұқсас болады:

A) 12-13ж

B) 9-10ж

D) 14-15ж

E) 15-16ж

294. Бұлшық еттердің күшін қандай құралмен өлшейді:

A) Дипамометр

B) Спирометр

C) Тонометр

D) Велоэргометр

E) Пиевиотахометр

295. Жүректің қан айналу қысымын қандай құралмен өлшейді:

A) Тонометр

B) Фонендоскон

C) Эрограф

D) Теизограф

E) Спирометр

296. Аналық жыныс бездерінде қандай гармондар жасалынады:

A) Эстроген

B) Андроген

C) Тироксин

D) Адреналин

E) Картизон

297. Аталық жыныс бездерінде қандай гармондар жасалынады:

A) Андроген

B) Эстроген

C) Альдестерон

D) Порадреналин

E) Гидрокартизон

298. Нейрогенді ішкі секреция бездеріне не жатады:

A) Гипофиз

B) Тері

D) Бауыр

299. Айырша без қайда орналасқан:

A) Төстің артында

B) Асқазан астында

C) Бас миында

D) Жыныс мүшесінде

E) Бүйрек астында

300. Көздің пигменті қай қабықта орналасқан:

A) Нұрлы қабық

B) Ақ қабық

C) Торлы қабық

D) Қасаң қабық