Оқулық Алматы, 012 ƏӨж ббк ə Қазақстан Республикасы Білім жəне ғылым министрлігінің «Оқулық»

сулар, температурасы +20 0 С-ден +1000 0 С-ге дейін жететін сулар – термальды

жүктеу/скачать 7.14 Mb.

Pdf көрінісі

бет	203/263
Дата	26.02.2024
өлшемі	7.14 Mb.
	#493176
түрі	Оқулық

1 ... 199 200 201 202 203 204 205 206 ... 263

httprmebrk.kzbilimabilmajinova-jalpy-jertanu.pdf

Су нысандарына сипаттама беру жолдары

сулар, температурасы +20
0
С-ден +1000
0
С-ге дейін жететін сулар –
термальды сулар деп аталады. Осындай ыстық сулардың жер бетіне
субұрқақтары түрінде атқылап шығуын – гейзерлер деп атайды.
Гейзерлер негізінен қазіргі жанартау атқылауы белсенді жүріп
жатқан аудандарға – Исландия, Камчатка, Жаңа Зеландия, Жапония,
АҚШ жерлерінде кездеседі.
Құрамында адам организміне қажетті əртүрлі элементтер бар ми-
нералды сулар емдік мақсатта ежелден бері пайдаланылып келеді.
Олар да температуралық көрсеткіштеріне қарай, +20
0
С-ге дейін
болса салқын, +20
0
С-ден +37
0
С-ге дейін болса жылы, +37
0
С-ден
жоғары болса ыстық минералды сулар болып бөлінеді. Олардың
өзі химиялық құрамына қарай да жіктеледі.
Тек Қазақстан аумағының өзінде ғана 300-ден астам астам мине-
ралды бұлақтар зерттеліп, олардың шипалық қасиеттері анықталған.
Жерасты сулары елді мекендерді ауыз сумен қамтамасыз етуде жəне
егістік алқаптар мен жайылымдарды суару мақсатында кеңінен пай-
даланылады.
Дүние жүзіндегі ірі қалалардың 70%-ынан астамы ауыз сумен
жерасты суы есебінен қамтамасыз етіледі. Азия мен Солтүстік
Американың, Африка мен Аустралияның шөлді аудандарында жера-

285
сты суы бірден-бір су көзі болып табылады. Жерасты суы көп пай-
даланылатын аудандарда грунт суының деңгейі төмендеп, оның лас-
тануы байқалуда. Сондықтан жерасты сулары да беткі сулар тəрізді
тиімді пайдалану мен қорғауды қажет етеді.
Су нысандарына сипаттама беру жолдары
Су нысандары ішінде өзендердің адам өмірі мен шаруашылық
əрекеті үшін маңызы зор. Сол себепті өзендердің физикалық-
географиялық ерекшеліктерін білудің қолданбалы мəні өте зор.

жүктеу/скачать 7.14 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 199 200 201 202 203 204 205 206 ... 263