Оқулық Алматы 2005 ббк 67. 405я7

Жұмыстың қалыпты жағдайларын қамтамасыз ету міндеті 
басшылыққа жүктеледі. Басқаша айтар болсақ, басшылық 
құралдардың, механизмдердің, жабдықтардың, құрылғылардың 
ақаусыз күйін қамтамасыз етуге, қызметкерді шикізатпен, жұмысқа 
қажетті материалдармен, техникалық құжаттармен, аспаптармен, 
электр энергиясымен, сонымен қатар, қауіпсіз жəне қалыпты еңбек 
жағдайларын уақтылы қамтамасыз етуге міндетті. 
Еңбек нормаларына мыналар жатады: 
· жұмыс істеу нормалары; 
· уақыт нормалары; 
· қызмет көрсету нормалары; 
· ірілендірілген жəне кешенді тапсырмалар. 
Еңбек нормалары бірыңғай, типтік, салааралық (ведомстволық) 
жəне локальдық болуы мүмкін. Əдетте тəжірибеде типтік немесе 
салааралық 
нормалардың 
негізінде 
жасалатын 
локальдық 
нормаларды қолданады. 
Жұмыс істеу нормалары – бұл қызметкердің белгілі бір уақыт 
нормасында (сағат, күн, ауысым, апта, ай) орындауы тиіс жұмыс 
операцияларының немесе өнімнің бірлігінің белгілі бір саны. 
Мысалы, жұмыс ауысымында токарь 6 бөлшек жасауы тиіс делік, 
бұл жерде 6 (бөлшек) – жұмыс істеу нормасы. 
Уақыт нормасы – бұл қызметкердің осы кезде белгілі бір 
жұмыс операцияларын немесе өнім бірлігінің белгілі бір санын 
жасауы тиіс жұмыс уақытының саны. Мысалы, наубайшы 8 сағатта 
тəтті өнімдер шығаратын пешті № рет қосуы тиіс делік, бұл 
жердегі 8 сағат – уақыт нормасы. 
Уақыт нормалары мен жұмыс істеу нормалары бұрыннан 
қолданылып келе жатқан жəне нормалардың кең тараған түрлері 
болып табылады. Олар кесімді қызмет атқаратын қызметкерлердің 
еңбек тапсырмаларын анықтау, мерзімді қызметкерлерге беретін 
тапсырмаларды есептеу, қызметкерлер мен инженер-техник 
қызметкерлердің тұрақты жұмысын нормалау үшін қолданылады. 

жүктеу/скачать 2.12 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: