Оқулық Алматы 2005 ббк 67. 405я7


«ҚР еңбек туралы» заңының 45-бабында белгіленген



Pdf көрінісі
бет93/260
Дата13.03.2024
өлшемі2.12 Mb.
#495202
түріОқулық
1   ...   89   90   91   92   93   94   95   96   ...   260
Жалақыны есептеу кезінде құжаттамалық рәсімдеуді жүзеге асыру

 
1. «ҚР еңбек туралы» заңының 45-бабында белгіленген 
жұмыс уақытының ұзақтығынан тыс жұмыстар мерзімнен тыс 
жұмыстар деп есептеледі. 
2. Мерзімнен тыс жұмыстарға тартуға, «ҚР еңбек туралы» 
заңының 51-бабында көзделген жағдайларды қоспағанда, 
қызметкердің келісімімен ғана жол беріледі. 
3. Мерзімнен тыс жұмыстарға он сегіз жасқа толмаған 
қызметкерлер жіберілмейді. 
Еңбек туралы заңдарға сəйкес мерзімнен тыс жұмыстар ретінде 
басшылықтың өкімі бойынша заңдарда немесе жұмыс уақыты 
ұзақтығының ауысымдық кестелерінде белгіленгеннен артық 
жұмыс істету танылады. Мерзімнен тыс жұмыстар ретінде ҚР «ҚР 
еңбек туралы» заңның 45-бабында белгіленген жұмыс уақытының 
ұзақтығынан тыс жұмыстар саналады. Мерзімнен тыс жұмыстарға 
он сегіз жасқа толмаған қызметкерлер жіберілмейді. 
Қызметкердің қарапайым еңбек міндеттерін орындауына немесе 
жұмыс берушінің тапсырмасын орындауына қарамастан, жұмыс 
уақыты заңдарда белгіленген ұзақтықтан асып кетсе, онда ол 
мерзімнен тыс жұмыс деп саналады. 
Мыналар мерзімнен тыс жұмыстар деп саналмайды: 


1) негізгі жұмысынан кейін қосымша қызметін белгіленген 
жұмыс уақытының ұзақтығынан тыс орындау; 
2) ақысы сақталмайтын еңбек демалысының орнын толтыру 
мақсатында істелген жұмыс; 
3) жұмыс уақыты нормаланбаған тұлғалардың жұмыс істеуі; 
4) жұмыстан сұрану үшін асыра істелген жұмыс.
Заңдар қызметкерлердің келісімі болған жағдайда жұмыс 
берушінің оларды кез келген мерзімнен тыс жұмыстарға тартуына 
рұқсат береді, ал жекелеген жағдайларда басшылық мерзімнен тыс 
жұмыстарды қызметкердің келісімінсіз де қолдануы мүмкін. Бұл 
жағдайлар ҚР «ҚР еңбек туралы» заңының 51-бабында көзделген. 
Əрбір қызметкер үшін мерзімнен тыс жұмыстар бір күнтізбелік 
күн ішінде екі сағаттан (ауыр дене жұмыстарында жəне еңбек 
жағдайлары зиянды жəне (немесе) қауіпті жұмыстарда – бір 
сағаттан) аспауға тиіс (ҚР «ҚР еңбек туралы» заңының 50-бабы). 
Алайда, заңдарда бір күнтізбелік жыл ішінде рұқсат етілген 
мерзімнен тыс жұмыстар саны анықтамаған. 
Еңбек жағдайлары өте зиянды жəне өте қауіпті кезде мерзімнен 
тыс жұмыстарға тыйым салынады. 
Мерзімнен тыс жұмыстар үшін ақы бір жарым есе мөлшерінен 
кем төленбейді. 
Мерзімнен тыс жұмыстар туралы заңдар бұзылған жағдайда 
бұған кінəлі тұлғалар белгіленген тəртіп бойынша тəртіптік, 
əкімшілік немесе қылмыстық жауапкершілікке тартылады. 
Кейбір қзыметкерлер санаттары үшін (жауапты қызметкерлер, 
еңбегін есепке алу мүмкін емес немесе жұмыс уақытын өздерінің 
еңбек функцияларының ерекшеліктерін немесе еңбектің сипатын 
ескере отырып өз қалауымен пайдаланатын қызметкерлер, мысалы, 
орманшылар) нормаланбаған жұмыс уақыты (нормаланбаған 
жұмыс күні) белгіленеді. Бұл қызметкерлер өндірістік қажеттік 
туындаған жағдайда өздері үшін белгіленген жұмыс уақытынан 
тыс жұмысқа қосымша ақы төленбестен жəне бос демалыс күндері 
берілместен тартылуы мүмкін. Соған қарамастан, мұндай 
қызметкерлер нормаланған – қалыпты немесе қысқартылған жұмыс 
уақытынан кем емес уақытта жұмыс істеуі қажет. Асыра жұмыс 
істеу мерзімнен тыс жұмыс ретінде саналмайды жəне ол үшін 
қосымша демалыс беріледі. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   89   90   91   92   93   94   95   96   ...   260




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет