Оқулық Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі жоғары оқу орындарының студенттеріне ұсынады
жүктеу/скачать 2.39 Mb. Pdf көрінісі
|
| ІІ көрініс
(Шымылдық ашылады. Сахнада тақта отырған хан, алдында екі ұлы тұр) Хан: Не көріп, не білдіңдер? Бие құлындады ма? Балалары (бірге): Бие құлындаған да жоқ, еш нәрсе болған да жоқ. (Осы кезде Кендебай кіріп келеді.) Кендебай: Дат, тақсыр! Хан: Датың болса айт! Кендебай: Мен айтсам, бұлар- дың айтып отырғаны өтірік. Бұларға көрінбей, мен де күзеттім. Түн ор- тасы кезінде екі балаңыз ұйықтап қалды. Таң алдында бие бір алтын құйрықты, құндыз жүнді құлын туды. Аспаннан бір бұлт үйіріліп келді де, оны көтеріп ала жөнелді. Мен құй- рықтан шап беріп ұстай алдым. Бұлт- пен араласқан үлкен құс құлынды алып кетті де, құйрық менің қолымда қала берді. Хан (асығыс): Құйрық қайда? Кендебай: Тақсыр, сабыр етіңіз. Мен алтын құйрықты пайда қылғым келсе, сізге айтпаймын ғой, міне, 266 3-тарау. Жалпы білім беретін орта мектепте тәрбие сағаттарын ұйымдастырудың әдістемесі құйрық (Қойнынан құйрықты алып шыққанда үй іші жап-жарық болып кетеді). Хан: Қазір үшеуің іздеп шығып, құсты да, құлынды да тауып келіңдер. Таба алмасаңдар, менің маңымды көрмеңдер! (Үшеуі шығып кетеді. Шымылдық жабылады.) ІІІ көрініс (Шымылдық ашылады. Сахна бірін- ші көріністегідей, қария мен оның алдында жатқан немересі) Қария: Жеті басты дәуді, ақырған арыстанды, жәдігөй кемпірді өлтірген Кендебай Керқұла аттың ақылымен кемпірдің ордасында үш-төрт күн де- малып, жәдігөйдің асыл қазынасын жинап алып, Керқұла аттың алды- на алтын науаны салып, алтын құй- рықты құлындарды ертіп, аман-есен ханның үйіне жетеді. Хан қуанып, үлкен той жасайды. Тойға түк таба алмаған ханның балалары келеді. (Осы кезде сахнада ерсілі-қар- сылы жүгірген адамдар, айқай-шу, оларға хан балалары қосылады. Тынышталған кезде хан қасында отырған Кендебай көрінеді.) Кендебай: Мен хан баласы емес- пін, адам баласымын. Өз атым Кенде- бай, ел мені Керқұла атты Кендебай деп атайды. Сіздің еліңізге ерігіп кел- генім жоқ, жұмыспен келдім. Екі бір- дей жоқ іздеп жүрмін... Намыс іздеп жүрмін, рұқсат болса айтайын. Хан: Айт, айт, балам! Кендебай: Бұдан бірнеше жыл бұрын сіздің жорықшыларыңыз елі- мізді шауып кетіпті, малымызды айдап, қолға түскен батырымызды байлап алып кетіпті. Міне, сол батыр- ды босатып әкетпек болып келдім. Бұл – бірінші. Екінші жоғым мынау. Бір күні малда жүргенімде аспандап ұшқан алты аққудың біреуінің алтын кебісі менің қолымда қалды. Сол ал- тын кебіс сіздің елдікі дейді. Соны табыс еткелі келдім (Ханға кебісті ұсынады). Хан: Дұрыс, балам! Сіздің елдің малын айдатып, батырын байлатып алдырғаным рас. Мергенбай батыр әйелімен екеуі біздің қолда. Зын- данда жатқан Мергенбайға: «Маған қызмет етсең босатам», – деп елші жіберіп едім, қасарысқан батыр екен. «Жауыма қызмет етпеймін. Қол-ағымды босатсаң, содан соң сөй- леймін», – деді. Босатуға қорықтық. Ондағы мақсат сені қолға түсіру еді. Сені алдырып, құлынымды қоймай- тын қара құсқа жұмсамақ едім. Өзім іздеп таба алмаған соң, намысы бол- са іздеп келер деп едім. Одан кейін де екі жылдай келмедің, содан соң алты қызым сені іздеп барған бола- тын. Бұл – менің кіші қызымның ке- бісі. Енді сенің алдыңа қояр тағы бір шартым бар. Кендебай: Ол қандай шарт? 267 3-тарау. Жалпы білім беретін орта мектепте тәрбие сағаттарын ұйымдастырудың әдістемесі Хан: Дүниеде жеті басты дәу бар, ақырған арыстан бар, жалмауыз кем- пір бар. Осы үшеуін өлтіріп, бастарын алып кел. Осыны орындасаң, ба- тырыңды босатамын, малыңды өзіңе қайтарамын. Кіші қызымды беріп, күйеу етемін. Кендебай: Шартыңыз осы бол- са, ол орындалды (қоржынынан арыстанның аузын, кемпірдің басын, жеті басты дәудің көздерін ханның ал- дына төгіп тастайды). Міне, арыстан- ның аузы, мынау дәудің көздері, анау кемпірдің басы. Хан (қуанышпен орнынан тұрып): Рақмет, батыр (сахнаға қарап): Боса- тыңдар зынданда жатқан Мергенбай батыр мен оның жарын, азат етіңдер қолға түскен басқа да адамдарды. (Екінші жағына қарап): Көрші ел- дерге хабар беріңдер, хан кіші қызын Кендебай батырға қосады екен, дайындалыңдар, ертеңнен бастап біздің елде отыз күн ойын, қырық күн тойы болады. Ешкім де шет қал- масын! Бәрі келсін! (Шымылдық жабылады) жүктеу/скачать 2.39 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|