ЖАЗБАША СӨЙЛЕУ ТІЛІНІҢ БҦЗЫЛУЫ ЖӘНЕ ОНЫ ТҤЗЕТУ ЖОЛДАРЫ
Аңдатпа
Мақалада адамның психикалық функцияларының бірі болып табылатын сӛйлеу функциясы
сипатталады. Тілдік даму барысында танымдық қызметтің жоғары формалары, ақыл-ой ойлау
қабілеті қалыптасады. Сӛздің мәні ӛз бетінше жалпылама болып табылады және бұл тұрғыда тек
сӛйлеу бірлігін ғана емес, сонымен қатар ойлау бірлігін да кӛрсетеді. Олар бір-біріне ұқсамайды және
бір-біріне қарамастан пайда болады. Бірақ психикалық даму барысында балада күрделі сапалы жаңа
вербалды ойлау пайда болады. Тілдік қарым-қатынас дамудың әртүрлі формаларын қалыптастыруға
оң әсер етеді және жалпы психикалық дамуды қамтамасыз етеді. Кез келген дәрежедегі тілдік
бұзылулар (сӛйлеу бұзылуларының сипатына байланысты) баланың барлық психикалық дамуына,
қызметіне, мінез-құлқына әсер етеді. Тілдік бұзылулар кешені баланың қоршаған ортаның ақиқатын,
сондай-ақ сӛйлеу мен ойлаудың тығыз ӛзара байланысын танитын әлеуметтік (кӛбінесе тілдік)
қатынастарды шектеумен байланысты танымдық белсенділіктің, психикалық дамудың жоғары
деңгейінің қалыптасуына әсер етеді.
Тҥйін сөздер: сӛйлеу функциясы, тілдік коммуникация, жалпы психикалық даму, сӛйлеу бұзылуы,
когнитивтік қызмет, психикалық даму.
Вестник КазНПУ им. Абая, серия «Специальная педагогика», №4(59) 2019 г.
41
Темирова Г.К.
1
, Рахметова А.М.
2
, Ашимханова Г.С.
3
1,2,3
педагогический факультет, Карагандинский государственный университет им. Е.А. Букетова,
г. Караганда, Казахстан
Достарыңызбен бөлісу: |