Ӛсімдіктер, жануарлар және микроорганизмдер биоәралуандылығЫ


Бауырымен  жорғалаушылар



Pdf көрінісі
бет33/80
Дата22.09.2022
өлшемі1.09 Mb.
#461128
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   80
abdrahmanov3

Бауырымен 
жорғалаушылар 
немесе 
рептилилер 
(REPTILIA) 
Жоғары 
сатыдағы 
омыртқалылардың 
эмбриональдық 
дамуындағы бір ерекшелігі ерекше ұрық қабының пайда болуы.
Бір ҧрық қабының амниотикалық деп аталуына сәйкес 
жоғары сатыдағы омыртқалылар амниота деп аталған. Ал 
тӛменгі сатыдағы омыртқалыларда ҧрық қабы пайда болмайды
сондықтан оларды анамниялар деп атайды. 
Рептилийлер 4 класс тармағына 9 отрядқа бӛлінеді. 
Сыртқы кӛрінісі. Денесінің сыртқы кӛрінісіне қарай репти-
лилерді ҥшке бӛледі. 
1. Кесірткетәрізділер Кесірткетәріділерге кесірткелер, ха-
мелеондар, крокодилдер, ящерогадылар жатады.
2. Жылантәрізділер. Бҧларға: жыландар, аяқсыз кесірткелер 
жатады. 
3. Тасбақа тәрізділер. Бҧған тасбақалар жатады. 
Негізгі әдебиеттер:  28, 29, 30, 31. 
Қосымша әдебиеттер:  66-69, 72, 73-78, 82. 
 
Дәріс тақырыбы № 16. Құстар (Aves). 
Тері жамылғысы және оның туындылары. Ет системасы. 
Омыртқа жотасы. Қанаттары және иық белдеуі. Артқы 
аяқтар және оның белдеуі. Ас қорыту органдары. Тыныс алу 
органдары. Қан айналу органдары. Нерв системасы. Сезім 
органдары. Зәр-шығару органдары. Жыныс органдары. 
Қҧстардың терісі жҧқа, оның сырты эпидермис қабаты 
нашар жетілген. Тері қабатында ешқандай бездері және сҥйекті 


49 
туындылары болмайды, тек қана қҧйрық тҥбірінің ҥстіңгі 
жағында қҧйымшақ безі болады. 
Қҧс қауырсындары қҧрылысына және атқаратын қызметіне 
қарай тҥрліше болады. Қалыпты қауырсын, қалам, опахала, пәр, 
сабақ, желпеуіш, қақпа қауырсындар, бағыттаушы қауырсындар, 
қанат ҥстін жабушы, қҧйрық ҥсті қауырсындары, нағыз мамық 
қауырсын, жіпше тәрізді қауырсындар. 
Бұлшық ет жүйесі. Қҧстардың бҧлшық еттері, олардың 
тіршілік 
әрекетіне 
байланысты 
бірнеше 
ерекшелігімен 
сипатталады. Скелетінің ҧшуға бейімделуіне және қҧрлықта 
жҥруіне байланысты ӛзіндік ерекшеліктері бар. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   80




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет