А. Соловьева, Б. Ибраимова
жүктеу/скачать 5.1 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Бағалау: 1. «Дәрумендерді тамақтан басқа тағы неден алуға болады» деген пікірге өз ойларыңды айтыңдар. №5 зертханалық жұмыс.
- Суда еритін маңызды дәрумендер. С дәрумені
| Білу және түсіну:
1. «Дәрумендер» деген түсінікке анықтама беріңдер. Дәру мен дерді кім ашты? 2. Дәрумендер қандай топқа бөлінеді? қолданылуы: 1. Тамақта дәрумендерді сақтау ережелерін сипаттаңдар. 2. Дәрумендерді қабылдау және ағза саулығы арасындағы байланысты анықтаңдар. 3. Дәрумендер типі мен құрамында дәрумендер бар азық-түлік өнімдері- нің қандай байланысы бар? Талдау: 1. Ағзаға дәрумендер не үшін керек екенін талдаңдар. 2. Дәрумендердің түрлері мен құрамында дәрумендер бар азық-тү лік өнімдерін сызба түрінде бейнелеңдер. 3. Қазіргі уақыттағы авитаминоз себептері туралы пікір леріңді айтыңдар. Синтез: 1. Дәрумендердің рөлін дәлелдеу үшін зертханалық тышқанға қандай эксперименттер жасауға болатынын талқылаңдар. 2. «Адам өміріндегі дәрумендердің рөлі» деген тақырыпқа эссе жазыңдар. Бағалау: 1. «Дәрумендерді тамақтан басқа тағы неден алуға болады?» деген пікірге өз ойларыңды айтыңдар. №5 зертханалық жұмыс. Тағам құрамындағы С дәруменін анықтау. 250-бетті қара. Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 65 §15. Адам ағзасы үшін негізгі дәрумендердің маңызы Құрамында дәрумендердің көп мөлшері бар азық-түлік тізімін жасау Дәрумендер қандай екі топқа бөлінеді? Оларды қайдан алуға болады? Адамның денсаулығы және дәрумендерге бай тағамдар бір-бірімен қалай байланысқан? Суда еритін маңызды дәрумендер. С дәрумені (аскорбинқышқылы) – алуан түрлі қызмет атқарады және тәуліктік мөлшері ең көп дәрумен. С дәруменінің ағзаға әсерінің барлық қыры әлі күнге дейін белгісіз. Сондықтан маңызды және жақсы зерттелген қызметін қарастырайық. 1. Ағзаның жұқпалы ауруларға қарсы тұруын арттырады. Ол анти- дене синтездейтін ферменттердің құрамына кіреді. 2. Сүйек пен тістің берік болуына әсер етеді. 3. Эпителий ұлпасының қалпына келу жылдамдығын арттырады. Соның нәтижесінде қан тамырларының серпімділігі (эластикалығы) жоғарылап, оның зақымдануына және тозуы на кедергі келтіреді. 4. Биологиялық тотығу кезінде бөлінетін зиянды зат тардың (бос радикал деп аталатын) бұзылуына қатысады. С дәруменінің жетіспеуінен адам тез шаршайды, сілемейлі қабықшасы қабынады, қызылиегі қанайды. Бұл дәруменнің авитаминозы кезінде құрқұлақ ( цинга)ауруыдамиды. Адам әлсізденіп, қызылиегі қабынады әрі қанайды, тістері түсіп қалады, буындары ісіп кетеді. Егер ағзаны С дәруменімен қамтамасыз етпесе адам өміріне қауіп төнуі мүмкін. С дәрумені көгөністер мен жеміс-жидек құрамында болады. Ол итмұрын, қара қарақат, лимон және басқа цитрус да қыл дарында, қырыққабатта (әсіресе ашыған қырыққабатта) көп мөлшерде бар. Бір тәуліктегі қажет мөлшері – 60–100 мг. жүктеу/скачать 5.1 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|