Тақырыбындағы халықаралық ғылыми-практикалық конференция материалдары
жүктеу/скачать 4.33 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Қатысымдық тұлғалар
| Тілдік тұлғалар – адамзат тілінің сақталуы мен өмір сүруіне қызмет ететін, фонетикалық,
лексикалық және грамматикалық қасиеттерге ие болатын, таңбалық сипаты бар тілдің құрылымдық бірліктері. Қатысымдық тұлғалар – тіл арқылы қарым-қатынасты қамтамасыз ететін, белгілі бір ортамен араласу, пікір алмасу жағдайында жүзеге асатын, тиянақты ойды хабарлау және қабылдау қасиеті бар, ерекше деңгейге көтерілген тілдік тұлғалардың қатысынан тұратын, қарым-қатынастық мәні бар бірліктер. Тілдік тұлғалар жеке, дербес жұмсалса, қатысымдық тұлғалар тұтас ойды білдіреді. Тілдік тұлғалар көпмағыналы бола келіп, жалпылама ұғымды көрсетсе, қатысымдық тұлғалар контекстік жүйелі мағынаға ие болу арқылы нақтылы ұғымды, тиянақты ойды жеткізеді. 82 Тілдік тұлғалар дербес мағынада тұрса, қатысымдық тұлғалар бір бүтін, тұтас мазмұндық қасиетке ие болады. Тілдік тұлғалар бір ғана субъектіге қатысты болса, қатысымдық тұлғалар жалпы қарым- қатынас үрдісіне, оның ішінде тілдесімге, сөйлесім әрекетіне тән. Әрі осы сөйлесім әрекеттері ғылыми айналымға енді. Ғалым Ф.Ш. Оразбаева негізін салған тілдік қатынас теориясына қатысты ғылыми дәйектемелер, сөйлесім әрекеттері, оның түрлері жаңартылған білім мазмұнында негізге алынып отыр. Аталған білім беру құжатында қазақ тілі мынадай негізгі мақсаттарды жүзеге асырады делінеді: қазақ тілін ана тілі ретінде тани отырып, өмірлік қажеттіліктерінде коммуникативтік әрекеттер түрінде (тыңдалым, оқылым, айтылым, жазылым) сауаттылықпен қолдану дағдыларын қалыптастырады; қазақ тілін күнделікті өзі еркін қолданып жүрген қарым-қатынас құралынан енді оны құбылыс ретіндегі заңдылықтар негізінде танып білу дағдыларын қалыптастырады; қазақ тілі жүйесін құраушы тіл бірліктерін және олардың табиғатын танып біледі; тіл бірліктерінің қарым-қатынас құралы болу, ойды білдіру, таным құралы болу, ақпаратты сақтау құралы болу қасиеттерін функционалдық-коммуникативтік бағдарда танып біледі, соған лайықты машықтар мен дағдыларды қалыптастырады. Жаңартылған білім мазмұнының мақсаты – тұлғаның функционалдық сауаттылығын қалыптастыру болып табылады. Ал функционалдық сауаттылық дегеніміз – алған білімінің негізінде тұлғаның заман талабына сай әлеуметтік, мәдени, саяси және экономикалық қызметтерге белсене араласуы үшін мектепте оқытылатын әр пән бойынша алған білімдерін өмір қажетіне жарату. Мұндағы басшылыққа алынатын негізгі сапалық белгілер – белсенділік, шығармашылық тұрғыда ойлай алуы, өзіндік ойын негізгі тілдік тұлғалар арқылы сауатты жеткізе алуы. Қорыта келгенде, ғалымдардың ойынша речевое воздействие имеет место в коммуникации во всех сферах и на всех этапах человеческой жизни: от плача младенца, таким образом убеждающего опекунов позаботиться о нем, домашнего и школьного воспитания, сосредоточенного на привитии ребенку системы ценностей и моделей поведения, до генерируемой в современном медиатизированном и техноцентричном мире информации о рекомендуемых формах поведения в личной и публичной сферах. Любая форма речевого воздействия, понимаемая как специфическое социальное действие, направленное на то, чтобы убедить кого-либо в чем-либо, представляет собой многогранное явление, имплицирующее рефлексию об искусстве персуазивной коммуникации. Постоянно появляются новые вопросы о специфике механизмов воздействия. жүктеу/скачать 4.33 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|