Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі КӘсіби педагогика

31 
динамикасының болжамдарын, неғұрлым орынды, қысқа және тиімді 
бөлуді ескере отырып, дидактикалық тұрғыдан қайта даярлау 
бағыттарын ескере отырып әзірленеді және осы мақсаттар үшін 
арнайы әзірленген оқыту жүйесіне негізделеді. 
Жоғары кәсіптік білім беру блогы (орта кәсіптік немесе жоғары 
кәсіптік) кадрларды даярлаудың екі сатылы жүйесімен байланысты, 
екінші сатыда жалпы техникалық және салалық даярлық деңгейін 
(негізінен теориялық сипаттағы) орта (немесе толық емес жоғары) 
кәсіптік білім деңгейіне жеткізу міндеті қойылған кезде, бұл 
түлектерге кәсіптік училищенің дипломымен қатар техника (немесе 
кіші инженер) дипломын алуға мүмкіндік береді. Бұл блоктар көп 
сатылы көп деңгейлі дайындық үшін оқу-бағдарламалық құжаттарды 
жасау кезінде маңызды болып табылады. 
Бизнес-блоктар нарықтық қатынастардың қалыптасуының 
заманауи жағдайларында маңызды. Оларды зерттеу адамдардың 
нарыққа кіруі үшін қолайлы жағдайларды қамтамасыз етеді, өйткені 
көптеген мамандықтар жалданып жұмыс істеу мүмкіндігін де, дербес 
істі ұйымдастыру мүмкіндігін де болжайды. 
Озық кәсіби даярлық блогы осы мамандық шеңберіндегі қазіргі 
заманғы техника мен технологияның ел бойынша орташа деңгейден 
едәуір ерекшеленетін жаңа жетістіктері туралы мәліметтерді қамтиды. 
Бұл блоктың ерекшелігі – ол жаңа техника-технологиялық ортада 
жұмысты игеруге қабілетті кәсіби мобильді мамандарды даярлау үшін 
негіз бола алады. Бұл блокты игеру жұмыстан босатылған 
қызметкерлер үшін маңызды [6].
Оқыту нысанына қарамастан әрбір блоктың мазмұны айтар-
лықтай өзгеруі мүмкін. Мамандарды даярлаудың барлық блоктарының 
интегративті сипатын қамтамасыз ету қажет, бұл ретте жүйе құраушы 
фактор ретінде маманның кәсіби тағайындалуы болады. 
Маманның білім беру мазмұнын қалыптастыру кезінде білім, 
білік және дағды, кәсіптік маңызды қасиеттер құрамы белгіленеді, 
оларды студенттер оқу үдерісінде меңгеруі тиіс. Оқыту мазмұнын 
қалыптастыру кезінде білім алушыларға дидактикалық бірліктер (оқу 
элементтері) түрінде ұсынылатын Оқу ақпаратының құрамы және 
тиісті Біліктіліктер мен дағдыларды, сондай-ақ кәсіптік маңызды 
қасиеттерді қалыптастыруға бағытталған міндеттер, тапсырмалар мен 
жаттығулар кешені айқындалады. 
Техника мен технологияның, ғылым мен мәдениеттің жылдам 

32 
дамуы жағдайында нақты еңбек жағдайларына байланысты кәсіби 
білім тез ескіреді және үнемі жаңартуды қажет етеді. Айналыстағы 
барлық оқыту технологияларымен, материалдармен, машиналармен 
және механизмдермен тіпті бір нақты өндірісте танысу іс жүзінде 
мүмкін емес. Еңбек нарығын қалыптастыру кезеңінде мамандардың 
кәсіби ұтқырлығының ықтималдығы артады, бұл олардың қызметінің 
бейінін кеңейтуді талап етеді. Көптеген ақпараттан студенттердің 
білім жүйесін және қызмет тәсілдерін қалыптастыра отырып, оларды 
әртүрлі жағдайларда тиімді пайдалану үшін, яғни оларға іргелі білім 
беру қажет [2]. 
Білім берудің фундаментализациясы практикалық қызметте 
басшылыққа алуға болатын маңызды және өзгермейтін мазмұнның 
жиынтығы болып табылады. Әңгіме жаңадан алынған білімді қолдану 
мүмкіндігін дұрыс бағалауға мүмкіндік беретін негізгі қағидаттарды, 
заңдылықтарды білу туралы болып отыр. Бұл жалпығылыми немесе 
жалпы кәсіптік пәндердің басым болуы емес, бұл кәсіби пайдалану 
үшін неғұрлым маңызды білімдерді, оларды таңдау қағидаттарын, 
олардың өзара алмасушылық мүмкіндіктерін және т. б. бейіндеуші 
пәндерде анықтау[11]. 
Көптеген мамандықтар үшін мемлекеттік стандарт экономика 
салаларының дамуы мен қажеттіліктеріне байланысты әртүрлі 
мамандану көзделген. Сондықтан маманды дайындаудың келесі 
сызбасын қолдануға болады: 
1 және 2 жыл – іргелі пәндер: жалпы гуманитарлық, әлеуметтік-
экономикалық, жаратылыстану-ғылыми пәндер; 
3 жыл – жалпы кәсіптік пәндер; 
4 жыл – арнайы пәндер мен мамандану пәндері (бакалавриат); 
5 және 6 жыл – жеке білім беру бағдарламасы оқу 
бағдарламасындағы элективті курстардың елеулі үлесі есебінен, 
сондай-ақ өзіндік зерттеу жұмысы есебінен (магистратура). 
Кәсіптік білім беру мақсаттарына қол жеткізу үшін, сондай-ақ 
барлық жоғары білім беру жүйесі үшін жалпы оның мазмұнын 
қалыптастырудың жаңа қағидаттары – білім беру мазмұнының 
икемділігі мен вариативтілігі; білім берудің алдыңғы сатысына 
қатысты сабақтастық және білім беру көздерін оқыту үдерісіне қосу 
мүмкіндігі; мәдениет, адамгершілік құндылықтары мен нормаларының 
басым мәні; кәсіби даярлауда қоғамды, ғылымды және өндірісті 
дамыту мәселелерінің озық көрінісі пайдаланылады[6]. 

33 
ӨЗІН-ӨЗІ БАҚЫЛАУҒА АРНАЛҒАН СҰРАҚТАР 
1. 
Оқыту 
мазмұны 
қандай 
нормативтік 
құралдармен 
анықталады? 
2. 
Білім мазмұны мен оқыту мазмұны арасындағы 
айырмашылық бар ма? 
3. Неге маман мен мамандықтар біліктілік сатылары бойынша 
сараланған? 
4. Кәсіптік білім беруде оқу жоспарын құрудың ерекшеліктері 
қандай? 

34 

жүктеу/скачать 1 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: