234
Қазіргі таңда физика ӛзінің заңдылықтарына бағынатын идеялармен,
қҧбылыстарды зерттеу әдістерінің алуан тҥрлілігімен, алынған нәтижелердің
танымдылық теориясында алатын орнының ерекшелігімен ерекшеленеді.
Физика теңдеулері, математикалық физика әдістері, физикалық химия,
биофизика,
биотехнология, нанотехнология сияқты аралас ғылымдардың
туындауына әсерін тигізді. Сонымен қатар ашылған жаңалықтарды еліміздің
экономикасын кӛтеруге, жаңа технологиялық ҥрдістерге қолдануға және
техникада пайдалануға негізделген. Ӛйткені физикалық заңдылықтар
техникалық ғылымдардың негізін қҧрайды[3]. Мысалы:Фарадейдің ашқан
электромагниттік индукция қҧбылысына барлық электр қозғағыштар мен
динамомашиналардың жҧмыс істеу принципі негізделсе,
қазіргі кездегі
байланыстарды Герцтің ашқан радиотолқындарынсыз елестету мҥмкін емес[4].
«Радиотехника, электроника және телекоммуникация» мамандығында
«Талшықты-оптикалық тарату жҥйесі» пәнін оқытқанда заман талабына сай
оптикалық талшықты ӛткізгіштік қҧралдар ақпаратты ӛткізу ҥшін нағыз
жетілдірілген физикалық орта болып табылады, және ақпараттардың ҥлкен
ағындарын алыс арақашықтарға жеткізу ҥшін болашағы мол орта болып есептеледі.
Талшықты оптиканы коммерциялық жағынан қарастырсақ та тиімді болып отыр,
себебі оны кварцтан дайындайды, яғни қҧм негізінде, ал оның қоры шексіз.
Оптикалық – талшықты дайындайтын технологиясы дамығанда ОК ӛшуі
аз, ҧзақ сақталып, ҥлкен ҧзындықта алу мҥмкіндігі туды, ал конструкциясына
келетін болсақ,
пайдалану, тӛсеу, монтаждау сияқты талаптарды орындайды.
Байланыс техникасында оптикалық жҥйенің кең таралуы оптикалық
кабельдердің ҥлкен ақпараттық мҥмкіншілігі мен бӛгетке тҧрақтылығына
шартталған. Оптикалық жҥйенің кабельді теледидарда перспективті
қолданылуы, кӛрсету сапасын жоғарылатуын және жеке абоненттерге
ақпараттық қызмет кӛрсету мҥмкіншілігін кеңейтеді. Бҧл жағдайда
қабылдануға тапсырыс беру жҥйесі, абоненттерге ӛз теледидар экрандарында
кітапхананың
анықтамалық
мәліметтерін,
журнал
беттерін
кӛру
мҥмкіншіліктері қарастырылған. Әрі қарай даму видеотелефондық байланысқа
ӛтеді, ол арқылы адамдар тек бір-бірін естіп қана қоймай, сонымен қатар бір-
бірін кӛре алады. Әртҥрлі халық шаруашылығы саласында оптикалық кабельді
қолдануға
кең тараптар ашылды мысалы, радиоэлектроникада, байланыста,
медицинада, машина қҧрастыруда.
Талшықты –оптикалық технологиялар аймағында белсенді зерттеулер
жҥргізіліп отырады. ТОТЖ арқылы берілетін ақпараттарды мыс кабельдер
бойымен берер алдында кӛптеген артықшылықтарға ие болады.ТОТЖ –бҧл
жарық енгізуші арқылы ақпаратты таратуды қамтамасыз ететін оптикалық
элементтер жиынтығы[5]. ТОТЖ-ны кең кӛлемде қолдану электрондық
шамдардың транзисторлар мен микросызбаларға ауысуындағыдай техникалық-
экономикалық әсер етеді.
«Радиотехника, электроника және телекоммуникация» мамандығын
жақсы меңгеру ҥшін физикалық заңдылықтарды
игерумен қатар әріп
белгілерін, физиканың есептері тек сӛзбен емес, сурет және сызбалар арқылы
кӛрсетіліп тҥсіндіруді қажет ететін есептер кездеседі, ол жағдайда суретін
235
сызып, суреті арқылы тҥсініктеме бере білуі, графиктік сызу керек болатын
есептерде масштаб пен координата басын таңдап алу, кейбір жағдайда
логаримдердің тӛрт таңбалы кестесін пайдаланған жӛн.
Физикадан игерген
білімдерін жетілдіру арқылы студент болашақта нағыз маман иесі болуға,
бәсекеге қабілетті бола алады[6].
Студенттер «Талшықты-оптикалық тарату жҥйесі» пәнін оқу барысында:
-Талшықты – оптикалық тарату жҥйесінің қҧрамын.
- Талшықты – оптикалық тарату жҥйесі ақпаратты ерекшеліктерін.
-Талшықты – оптикалық тарату жҥйесінің ӛлшеу әдістерін біліп
ҥйренулері керек.
Сонымен қатар, оптикалық кабельдердің типтерін таңдай білу, желінің
техникалық сипаттамасын жобалай білетін білімдері болуы міндетті. Курсты
толық меңгеруге және барлық ҧғымдарды студенттердің тҥбегейлі тҥсініп,
материалды игеруге ӛзіндік жҧмыс болысады.
Осы заманның басқару жҥйелерінде кең қолданылатын қарапайым
интегралды
микросҧлбаларды
кҥшейткіштер,
логикалық
элементтер,
интеграторлар, компараторлар, тригерлер, мультивибраторлар
және сандық
интегралды микросҧлбалар алынып[7], олардың ішкі қҧрама бӛліктері мен іс-
әрекеттері жҧмыс принциптері, қҧрылу негіздері студенттердің теориялық
білімін практикада пайдалануына ҧштастыру мақсатында зертханалық тәжірибе
жҧмыстарымен байланыстырып қорытындылау керек.
Нарық жағдайындағы білім беру бағдарламаларының нақтылануымен де
білім беру мазмҧны жаңаруда. Олай болса, оқыту технологиясын жетілдірудің
жаңа ҥрдістік біліктері мен ақпаратты қабылдау қабілеттерінің дамуына –
ауызша және жазбаша, теле және радиобайланыс қазіргі заманғы компьютерлік
қҧрылғылар маңызды роль атқарады[8].
Достарыңызбен бөлісу: