А. Эбшкаев З. Бейсенбайкызы казак tijiih о к; ы т у 0Д1стемес1 Алматы, 2014


ip  калыпты жумыс журизуге жагдай  жасайды, окушылардыц киын деген материалды TyciHyiHe квмектесед1.  Сурак:  a) Typi



Pdf көрінісі
бет20/146
Дата21.11.2023
өлшемі6.25 Mb.
#483911
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   146
Kazak tili okytu adistemesi Abilkaev

6ip 
калыпты жумыс журизуге жагдай 
жасайды, окушылардыц киын деген материалды TyciHyiHe квмектесед1. 
Сурак: 
a) Typi 
жагынан окушыларга тусш н т болуы керек; э) толык жэне 
еиушты болмаганы жвн; б) окушыныц бастама жасауына, шыгармашылык 
ойларына туртю салуы кажет; 
в )
риторикалык (муны 
k im
бшмейш?) немесе 
жалган болмауы тшс; г) 
eKeyi 
де дурыс деген сиякты жауапка жол 
бершмегеш абзал; г) б
1
рнеше суракка белшш кетпей, 
6ip 
гана сурактьщ 
магынаеы айкын ацгарылатындай болсы»; д) сураудыц туршен жауабы 
кершга туратындай болмасын; е) «и э» , «жок», «мумкш», «олай емес» 
деген сиякты келте жауаптардыц болмаганы жен. Эцпме, эдетте, жаца 
материал мен еткен материалдыц арасын байланыстыру ymiH сурак 
коюдан басталады да, сол аркылы бурынгы еткенд1 окушыныц есше 
Tycipyre 
жэрдемдесед1, жаца материалды окушы каншалык дэрежеде 
мецгергенш бшу максатында койылатын сурактармен аякталады.
Тшд
1
к талдау эдю1 грамматиканы окыганда, емле, сездж жумыстарын 
журпзуде, жазушы тшн талдаганда колданылады. Ол тшд| байкаудан, 
грамматикалык талдаудан, керкем шыгарма, сездак, стиль, керкемдеупп
32


элементтерге карай талдаудан ту рады. Тиад байкау кандай да 6ip тшдк 
материалды окып уйрену урд1сшдеп кезендердщ 6ipi болып есегггеледь
Бащау 
sflici 
тщдщ 
эр 
турл1 
жактарын 
-
грамматикасын, 
стилистикасын, орфография, сездш фразеологиясын камтиды да, мэтшмен 
аттас уксас кубылыстарды белш алуга, оларды кандай да 6ip белгшерше 
карай сурыптап салыстырудан, баяндаудьщ максатымен мазмуныньщ 
езгеруше байланысты сез формаларыньщ, сез xipKecimH, сейлем 
курылымыньщ езгергендт жоспар бойынша етюзшедь Кешн окулык 
бойынша 
окьшатын 
белгш 
6ip 
корытындылар 
мен 
ережелерд1 
окушылардын тусшш, саналы мецгеруше эз1рлш жасалады. Tumi байкау 
кандай да 6ip ережеш немесе кубылысты окып уйренгеннен кешн де 
журпзшу1 мумкш. Бул жагдайда байкаудыц максаты ережеш дэлелдейтш, 
бештетш фактшер келемш кенейту, окушылардын тшн байыту болып 
табьшады.
Грамматикалык талдау. Грамаматикалык талдауда окушылар мэтшнен 
белгш
6ip 
грамматикалык кубылыстарды табады (тутас сейлем, оньщ 
белшеп, сейлем мушелер1, жеке морфемалар), оларды накты белгшерше 
карап 
тур-турге 
(жаттыгуды 
максатына 
сэйкес) 
белш, 
толык 
грамматикалык сипаттама бередь Жумыстьщ бул 
Typi 
окушылардын 
жалпы логикалык ойлауын дамытуга, жекелей алганда талдау кабшетш 
дамытуга жетелещн, олардыц назары мен еркш тэртшке келт
1
ред
1

ездтнен жумыс 
icTey 
дагдыларын тэрбиелещц, грамматика бойынша 
бшмдерш кайталаудыц, беютудщ жэне тексерудщ тамаша куралы болады.
Грамматикалык талдау окушылардын санасына грамматикалык жаца 
маглуматтарды, 
ережелер 
мен 
аныкгамаларды 
жетюзудщ 
тшмд! 
жолдарыньщ 6ipi болып есептелшед1. Ол 6ip мезгш iiuiitae кептеген 
б1рынгай факттлермен жумыс icTeyre мумкшдк беред!, булардьщ жай 
кайталануы окылып жаткан бел1мнен алган бшмд1, сешмд1 беитед!. 
Талдауга арналган мэтшге бурын етшген бел1мдердщ эр турл1 фактшерш 
енпзуге мумындж беред1, уакытты унемдеуге жагдай жасайды. вйткеш 
б1рталай жагдайда бекггшуге raicTi жумыстьщ 6ipa3 белМн уйде 
орындауга да болады. Грамматикалык талдау уйге бершген тапсырма 
ретшде окытьшып жаткан материалдьщ сипатына, окушьшардьщ жас 
ерекшел1ктер1 мен кабшетше, тшдйс даярлыгына карай мелшерлеп 
бершедь Грамматикалык талдау мугал1мнщ эр сыныпка, сондай-ак 
жекелеген 
окушыга да даралап 
жол табуын 
камтамасыз 
етедь 
Грамматикалык талдау мазмуны жагынан: морфологиялык талдау, оньщ 
шйнде: сез курамына жэне сез таптарына талдау; синтаксистж талдау ез 
йшнде: сейлем мушесше карай талдау, сейлемнщ турлерше, сейлемдеп 
сездсрдщ байланысына карай талдау болып белшедГ Бул талдау турлерше 
фонетикалык талдау да косылады, ол грамматикалык талдаумен тйселей 
байланыспаса да, казак тш сабагында бул талдаудыц тшст! орны бар.
Келем1 жагынан: толык талдау (ягни алынган мэтшге жан-жакты 
талдау журпзу), 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   146




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет