11
шерге) дейінгі аралық. Бұл организм түрлерінің
экологиялық
валеттілігі (немесе
толеранттылығы) деп аталады.
Әсер етуші факторлардың кӛп айырмашылықтарына, кең
ауқымды жағдайларға тӛзімді, ӛміршең түрлерін
евробионтты
деп (грекше euro – кең), ал факторлардың тар ауқымында, онша
ӛзгермейтін жағдайында ӛмір сүретін ӛсімдіктерді –
стено-
бионтты түрлер (грекше steno – тар, шектелген)
деп аталады
(2 – сурет).
2 – сурет. Биологиялық түрлердің тӛзімділігі
(Ю. Одум, 1975 бойынша).
Бақылау сҧрақтары
1. Қоршаған орта факторларын жүйелеу. Абиотикалық
және биотикалық факторлар туралы түсінік.
2. Антропогендік факторлардың ӛсімдіктер алуантүрлілі-
гіне, таралуына әсері.
3. Минимум ережесі. Шектеуші факторлар.
4. Шелфордтын толеранттық заңы туралы түсінік.
5.
Биоценоз, биотоптар туралы түсінік және олардың ди-
намикалық бірлестігі.
6. Биоценоз және экожүйе, ұқсастығы, айырмашылығы.
7. Ӛсімдіктердің ӛсіп
дамуына қолайлы оптимум, қолай-
сыз пессимум жағдайлары туралы.
8. Евробионтты және стенобионтты организмдер.
9. Ӛсімдіктер экологиясы туралы түсінік.
10. Агроэкологиялық факторлар туралы.