12.2-сурет. Синусоидалды дабылдардың өлшеу генераторларының
жалпылама құрылымдық сызбалары:
а — Д Г
т ү р і ; б — С Д Г т ү р і .
Кварцтың
тура
және
кері
пьезоэлекрлік
әсерлері
бар
(пьезоәсерлер). Тура пьезоәсер кварц
пластинасының механикалық
қысылуы немесе созылу кезінде пайда болады және оған элекр
зарядттарының қарама-қарсы қырының пайда болуы себеп болады.
Бірақ LC-генераторлардың барлық түрлері өлшеу техникасында
шектеулі қолданыс табады, өйткені олардың жиілігі кең аралыққа қиын
ауысады, ал төмен жиілікте тым үлкен көлемді индуктивтік және
сыйымдылық талап етіледі.
Синусоидалды тербелістердің
өлшеу генераторларында ЛС-
тізбектері - әдетте Вин көпірі қолданылады(12.3-сурет, б), ол дабыл
фазасын 180° жылжытуға арналған. Бұнда генратор сызбасы
күшейткіш базасында құрылады, оның
кең диапазонда берілістің
жиілік коэффициент К заттық көлем болып табылады, ал фазалық
жылжу ф = 2п Вин көпірі және каскадтағы күшейткішінде дабыл
түрленуі есебінен қатамасыз етіледі.
206
(12.5) шартты орындау үшін, оң КБ
тізбегін беру коэффициенті
заттық шама болуы қажет.
12.3, б суреттегі сызбадан көріп отырғанымыздай,
К
кб
коэффициенті келесідей қатынасты құрайды:
мұндағы Z
1
және Z — кешенді кедергілер;
Осы қатынастардың жай түрлендіргеннен кейін келесідей
формуланы аламыз:
К
ОС
шамасы заттық болады, қашан
Демек, синусоидалық тербелістің жиілігі
Мұнда параметр К
ОС
- 1/3, а К - 3.
12.3-сурет. Құрылымдық сызбалар:
а — LC-генератор; б — RC-генератор
207
о
Автогенераторлардың нақты сызбаларында күшейту
коэффициенті
үлкен
К күшейткіші қолданылады, ал оның жиілігін тұрақтандыру
үшін оны ОС қосымша теріс тізбегімен қаусырады.
Генераторлардың дыбыстық сипаттамалары.
Дыбыстық жиілік
Достарыңызбен бөлісу: