«научное наследие заки ахметова и национальные ценности», в честь 95-летнего юбилея Заки Ахметова



Pdf көрінісі
бет124/153
Дата07.02.2024
өлшемі5.2 Mb.
#491177
1   ...   120   121   122   123   124   125   126   127   ...   153
Зәки-Ахметовтің-95-жыл-толуына-орай-жинақ-4-бөлім

Қысқаша нәтижелер: ТҚБП нәтижесінде таза алюминийдің 
микроқаттылығы 3 есеге дейін жоғарылайды, бұл қарқынды пластикалық 
деформация әсерімен алынған ультраұсақ түйіршікті металдарға тән қасиет. 
Қарқынды пластикалық деформация әсерімен субмикро құрылым алынды. 
Алюминийдің құрылымы және механикалық қасиеттеріне зерттеу жүргізілді.
Перспективалар: Алюминий салыстырмалы тұрде арзан және жеңіл металл. 
Бірақ оның беріктілігі төмен. Сол себепті: алюминийді наноқұрылымдау 
технологиясын қолдана отырып, оның салмағын өзгертпей меншікті беріктілігін 
арттырса, оның меншікті беріктілігі берилийге жақындайды. Және осындай 
металлдан тұрмысқа қажетті бұйымдар жасау тиімді және үнемді болады. 
Зерттеу нәтижелері: Қарқынды пластикалық деформацияны қолдану 
арқылы алюминийдің ірітүйіршіктік құрылымы ұсақталынып, мөлшері 1,5 мкм 
болатын түйіршіктерден тұратын құрылым алынды . Қолданылған ТҚБП 
нәтижесінде таза алюминийдің микроқаттылығы 3 есеге дейін арттырылды. 
Беріктік шегі және аққыштық шегі сәйкесінше 4,7 және 18 есе өсті. Бұдан 
сәйкесінше пластикалық қасиеті 3,5 есе кеміді. Бұл ультраұсақтүйіршікті 
металлдарға тән қасиет. 
 


369 
Зерттеу материалы: 
Алюминий - жеңіл, жұмсақ ,ақ – күміс түсті металл. Д.И Менделеевтің 
периоттық кестесі бойынша реттік номірі -13,Атомдық массасы -26,97.
Кристалдық тор КЦК, параметрі а=4,0414 Å, атомдық радиусы -1,43Å, 
меншікті электр кедергісі – 0,027мкОм*м. Беріктілік шегі 
σ
B
=100МПа, 
салыстырмалы тарылу =40%. Тығыздығы - 2,7 
, балқу температурасы – 
660ºС. Жылу және электр өткізгіштігі бойынша күміс пен мыстан кейін үшінші 
орында тұрады. Ауа мен ылғалдың әсерінен алюминийдің бетінде тығыз оксидтік 
Al
2
O
3
пленка пайда болды.,ол металдың төменгі қабаттарын тотығудан қорғайды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   120   121   122   123   124   125   126   127   ...   153




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет