Педагогикалық институты аманжол күзембайұлы еркін әбіл тарихнам а



бет45/124
Дата19.03.2023
өлшемі0.67 Mb.
#470947
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   124
Kuzembayuly-A-Abil-E-Tarikhnama

Тарихнамалық деректер:
Абусеитова М.Х., Баранова Ю.Г. Письменные источники по истории и культуре Казахстана и Центральной Азии в XΙΙΙ – XVIII вв. Алматы: «Дайк–Пресс», 2005.
История Казахстана в персидских источниках. Алматы: «Дайк–Пресс», 2005.
История Казахстана в арабских источникахIX – XVI вв. В трех томах. Алматы: «Дайк–Пресс», 2005.
Қазақстан тарихы туралы түркі тілдес деректемелері. Бес томдық. Алматы: «Дайк–Пресс», 2005
История Казахстана в арабских источниках.В 3–х томах. Ал., Изд–во «Дайк–Пресс», 2005­­.
История Казахстана (с древнейших времен до наших дней ). В 4–х т. Т.1. Алматы,: «Атамура», 1996.с.31 – 44.
Прошлое Казахстанав источниках и материалах. Сборник 1. Под ред. Асфендиярова С.Д. Алматы, «Казакстан», 1997. – 383с.
Арабские источники о тюрках в раннее средневековье. Баку. Элм. 19


IV. ОРТА ҒАСЫРДАҒЫ ЕУРОПА ТАРИХИ
САНАСЫНЫҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ


1.Орта ғасырлар, орта ғасыр (лат. medіum acvum) – адамзат тари­хы­ның ежелгі дүние мен жаңа тарих аралығындағы кезеңі. Орта ға­сыр де­ген ұғымды 1453 жылы итальян тарихшы–гуманисі Флавио Бьон­до, енгі­зіп, XVIII ғасырда бүкіл ғалымдар мойындады. Бұған дейін Пет­рар­ка ой­лап тапқан, Рим импер­ия­сының құлауымен Қайта өрлеу за­манының арсын қамтитын кезеңді қараңғы–түнек ғасыры – темные века – деп атаған бола­тын. XV–XVI ғасырларда ғалым­дар бұл кезеңді:
Орта ғасыр – Батыс Еуропада феодализмнің өмірге келіп, үстемдік құ­руы және ыдырай бастау дәуірі. КСРО кезіндегі тарихғылымында Орта ға­­сыр­ғақұлиеленушіРим империясыныңкүйреуі (шарттытүрде 476 жы­лы) мен XVII ғасырдағыағылшынреволюциясынадейінгікезеңжат­қы­зыл­­ды. БұлЕуропада он екіғасырғатеңуақыт. Орта ғасыр ұғымы тарих ғы­лымында Еуропа тарихын зерттегенде ғана пайдаланатын термин. Де­ген­мен, бұл ұғым дүние жүзінің басқа аймақтарының тарихына арнал­ған еңбектерде де кездеседі.
Соңғы кезде тарих ғылымында Орта ғасырдың басталуы арабтардың Еу­ропаға шабуылы басталған кез (VIII ғасырдың басы), ал аяқталуы –Констан­тинопольдіңқұлауы (1453ж.), Американың ашылуы (1492ж.), Гер­мания­да реформация мен шаруалар соғысы (1525 ж.) деген әр түр­лі пікірлер айтылу­да.
ЮНЕСКОшығарған «История человечеств» деп аталатын энцикло­педияда орта ғасыр ислам дінінің пайда болуынан басталады деп көрсетілген. Әлем ғалымдары әлі ортақ пікірге келе қойған жоқ. Біздің ойы­­­­­мыз­ша бұл анық­та­ма тек Европа тарихына ғана тән сияқты. Европа­ның тарихындағы орта ғасыр үшке бөлінеді;
Ерте орта ғасыр (V ғасырдың аяғы – XI ғасырдың ортасы);
Жоғарғы немесе классикалық (XI ғасырдың ортасы – XIV ғасырдың аяғы);
Соңғы орта ғасыр (XIV–XVI ғасырлар),
Француз «Анналдар мектебінің» өкілдері «ұзақ ортағасыр» деген ұғым кіргізді. Олар орта ғасырды XVIII ғасырдың аяғына дейін созды. Орта ғасыр тарихын зерттейтін ғылым медиевистика деп аталады. Ор­та ғасырдағы тарихи ой–пікір антика тарихнамасының заңды жал­ға­сы. Қоғамдағы құбылыстар мен процесстердің негізгі себебтерін орта ға­­сыр­лық авторлар сол қоғамның әлеуметтік жағдайымен байланыс­ты­ра­ды. Орта ғасырдағы тарихи шығармалар тақырыбы мен жанры жағынан әр­түрлі еді. Бұған анналдар, хроникалар, өмір­ба­ян­дық шығар­малар, кейбір зайыр­лы және діни қоғамдар тарихы және ақсүйектер әу­лет­терінің генео­логиялық шы­ғар­малары кірді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   124




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет