Пәні бойынша оқу бағдарламасы (силлабус) Орал 20 ж


Монополист максимум пайда табу үшін,мынандай өнім өндіру көлемін таңдау керек



бет13/80
Дата22.06.2023
өлшемі3.26 Mb.
#475304
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   80
микроэк умкд Казиева А.Е.

Монополист максимум пайда табу үшін,мынандай өнім өндіру көлемін таңдау керек:

А) Шекті табыс шекті шығынға тең;
Б) Шекті шығын өнім бағасына тең;
В) Шекті шығын жалпы шығынға тең;
Г) Шекті табыс жалпы шығынға тең;
Д) Орташа табыс өнім бағасына тең.
10-ыншы тақырып.

  1. Егер олигополиялық фирма өнім көлемін қалыптастырып,содан соң бағаны анықтаса,тепе-теңдік:

А) Курно;
Б) Бертран;
В) Штакелберг;
Г) Парето;
Д) Вальрас.

  1. Суретте қандай нүкте Курно тепе-теңдігін сипаттайды:

Q1


A
B
N
0 Q2
K M
А) N нүктесі;
Б) A нүктесі;
В) B нүктесі ;
Г) K нүктесі;
Д) M нүктесі.

  1. Суреттегі қандай нүкте Бертнер моделіндегі Нэш тепе-теңдігін сипаттайды:

M

P1


B


N


A

K P2
А) N нүктесі;


Б) A нүктесі;
В) B нүктесі ;
Г) K нүктесі;
Д) M нүктесі.


9. Пән бойынша тапсырмаларды орындау мен тапсырудың графигі






Барлық балы

1бірлікке балл

Семестр аптасы

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

Аралық бақылау

50

























25



















25

Семинарлық сабаққа қатысу

60

4

3

4

3

4

3

3

3

4

5

4

5

4

5

5

5

СӨЖ

90

6

6

6

6

6

6

6

6

6

6

6

6

6

6

6

6

Қорытынды баға

200

















































Жіберу рейтингі допуск

150

















































Емтихан

100

















































Үлгерімді ағымдағы бақылау пән бойынша білімді қорытынды бағалаудың 60 % құрайды және емтиханның бағасы пән бойынша қорытынды бағалаудың 40 % құрайды. Қорытынды бағаны есептегенде тіркеу бөлімі 0,6; 0,4 коэффициенттерін қолданады.





ҚБғ =

РБ1 (100) + РБ2 (100)+ КП(100)

х 0,6 + ҚБ (100) х 0,4

3

мұнда:
РБ 1 – 1-ші рейтингілік бақылау;


РБ 2 – 2- ші рейтингілік бақылау;
ҚБ– қорытынды бақылау;
ҚБғ– қорытынды бақылау;
Студент рұқсат алу рейтингілік бағаның және/немесе қорытынды бақылаудың нәтижесімен келіспеген жағдайда рейтингті қою және емтиханның өту күнінен бір күн ішінде шағымдана алады. Шағымдану комиссиясы отырысының нәтижелері хаттамамен безендіріледі.
Қорытынды бақылаудың қанағаттанарлықсыз бағсы мен оң бағасын (жоғарлату мақсатында) қайта тапсыруларға рұқсат етілмейді.
10. Білім алушылардың өзіндік жұмысының тапсырмаларын орындау жоспары



Апта

Тақырып атауы

Ұсынылатын әдебиет

Сағат көлемі

1

Қазіргі микроэкономика және оның методологиясы.

1,2,3,5,6

5

2

Тұтынушы талғамы теориясы.

1,2,3,4,6

5

3

Сұраныс пен ұсынысты талдаудың негіздері.

1,2,3,4,6

5

4

Сұраныс және ұсыныс икемділігінің теориясы.

1,2,3,4,6,8,

5

5

Өндіріс теориясы.

1,2,3,4,6,8,

5

6

Өндіріс шығындары.

1,2,3,5,8,9,11

6

7

Жетілген бәсеке нарығы.

1,2,3,5,8,9,11

6

8

Жетілмеген бәсеке нарығы. Монополия.

1,2,3,5,8,10,11

6

9

Монополиялық бәсеке.

1,3,5,8,7,9

6

10

Олигополия.

1,2,3,5,8,10,11

6

11

Өндіріс факторларының нарығы.

1,2,3,5,8,10,11

6

12

Жалпы тепе-теңдік

1,2,5,6

6

13

Сыртқы әсерлер

1,2,5,6

6

14

Қоғамдық игіліктер

1,2,3,5,8,11

12




Барлығы:




85



11. Ұсынылатын әдебиет
Негізгі әдебиеттер тізімі:

  1. Молдахметова А., Өтебаев М. Микроэкономика, Астана 2010

  2. Айдарханов М., Жұмашбекова С. Микроэкономика (есептер мен тест жинағы), Астана 2011

  3. Бекжанова Г. Микроэкономика, Астана 2011

  4. Бекжанова Г. Микроэкономика, АСтана 2012

  5. Айдарханов М., Жұмашбекова С. Микроэкономика (есептер мен тест жинағы), Астана 2016

  6. Мунатаев,М.М. Микроэкономика-кәсіпорын экономикасы, Алматы, 2017

  7. Мамыров.Н.Қ.Есенғалиева.Қ.С.Тілеужанова М.Ә. Микроэкономика: Оқу құралы. Алматы. Экономика 2000 ж.

Қосымша әдедиеттер тізімі.
1. Мамыров Н.К., Кулекеев Ж.А., Султанбекова Г.К. Микроэкономика.
Алматы. Экономика, 2000 г.

  1. Алексеева.В.Е"Микро-макроэкономика"І-ІІ том Санк-Петербург 1997 г.

  2. Гальпеин В.М. “Микроэкономика”- “Экономическая школа” 1994г.

  3. Эдвин Дж.Долен, Дейвид Е.Линусей.“Рынок макроэкономическая модель”Санк-Петербург 1992 г.

  4. Немцов.Р.Т, Лукин М.Ю. “Микроэкономика” М.-1997г.

  5. Лимишевский.И.М. “Микроэкономика” в 3-х частях. Минск 1994г.

  6. Максимова.В.Ф. “Микроэкономика”М-1996г.

  7. Макаркин Н.П., Гуськова Н.Д. Микроэкономика. Москва. Академический проект 2006 г.

  8. Мицкевич.А. “Экономика в задачах и тестах” Москва 1995г.

  9. Голиков.А.Н.“Сборник задач по экономической теории”Киров 1997г.

  10. Станковская И.К.,Стрелец И.А. Экономическая теория. 2-е издание. Микро и макроэкономика. Москва ЭКСМО 2006 г.

  11. Шеденов Ө.Қ, Жүнісов Б.А. Экономикалық ілімдер тарихы. Оқулық. Алматы-Ақтөбе. 2006 ж.


ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ


Қазақстан инновациялық және телекоммуникациялық жүйелер университеті
«Экономика және менеджмент» кафедрасы


Кредиттік жүйе бойынша оқитын 6В04108 «Бухгалтерлік есеп және аудит»,
6В04106 «Мемлекеттік қызмет және жергілікті басқару», 6В04105 «Менеджмент»,
6В04110 «Қаржы және несие», 6В04107 «Экономика және бизнес» білім беру
бағдарламаларының 2 курс бакалавриат студенттері үшін 2022-2023 жылдың
3 семестріне арналған «Микроэкономика» пәні бойынша
дәріс кешені

Орал – 2022 ж.


1 тақырып. Қазіргі микроэкономика және оның методологиясы



    1. Микроэкономика пәні. Микроэкономиканың мақсаты мен міндеттері.

    2. Экономикалық ресрустар.

    3. Экономиканың негізгі үш мақсаты.




    1. Негізгі экономикалық түсініктер

Микроэкономика – экономикалық теорияның негізгі бір бөлігі болып табылады. Микроэкономика теориясы адамдардың экономикалық іс-әрекетін зерттеп, олардың жалпы негізгі заңдылықтарын белгілейді. Адамдардың экономикалық іс-әрекеті өз қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталады және бұларды құрайтын: қажеттілік, ресурстар, технология, өнімдер және оларды пайдалану бір-бірімен тығыз байланысты болады. Бұлардың өзара байланысын төмендегі сызбадан көреміз.



Бұдан мынадай экономикалық проблемалар туындайды:
- «қажеттілік» бойынша – не өндіреміз?
- «ресурстар және технология» бойынша – қалай өндіреміз?
- «өнімдер және қолданылулар» бойынша – кім үшін өндіреміз?
Адамдардың экономикалық іс-әрекеті белгілі нақты экономикалық тәртіппен жүріп отырады. Олар адамдардың арасындағы өзара әр түрлі байланысына тәуелді болады және белгілі нысандарда жүзеге асырылатын экономикалық тәртіптің шарты болып есептеледі. Мұндай өзара байланыстар мен қарым-қатынастар қайталанып отырады әрі тұрақты болады және экономикалық тәртіптің тәсілі, нормасы, ережесі болып өздеріне сәйкес институттар мен қоғамдық құрылымдарда бекітіледі. Мұндай институттар мен олардың құрылымдары белгілі әлеуметтік жүйеге негізделіп, экономикалық іс-әрекет пен экономикалық тәртіптерге толықтай әсер етеді. әрине, нақты зерттеу мәселесіне және экономикалық теорияның белгілі бағыттарына байланысты оларды талдау әр түрлі деңгейде болады. Дегенмен де нарық, меншік, мемлекет сияқты негізгі институттарды ескрмесе болмайды.
Сонымен, адамдардың экономикалық іс-әркеттерін, оларды жүргізу барысында пайда болатын және өздеріне сәйкес институттар мен олардың жүйелерінде шешілетін жалпы экономикалық проблемаларды микроэкономиканың зерттеу объектісі деп атаймыз.
Осы объектіні зерттеу арқылы микроэкономика өзінің пәнін анықтайды. Бұған экономикалық субъектілер, экономикалық игіліктер және экономикалық іс-әрекеттер (қызметтер) жатады. Бұндай бірліктер адамдар, сонымен қатар олардың тобы, қоғамдастықтар болуы мүмкін. Кез келген қоғамдастық микроэкономикада субъект болып қарастырылмайды. Ол үшін адамдардың белгілі тобы бірігіп, қызмет істеп, алдарына қойған мақсаттарына бірге жетуі тиіс.
Тіршілік әрекетінің жалпы экономикалық процестеріне қатысушылары ретінде барлық экономикалық субъектілер екі түрлі қызметпен шұғылдануы мүмкін: бір объектіні басқа объектіге айналдыру (өзгерту) және оларды өз қажеттіліктеріне пайдалану. Бірінші жағдайда олар өндірушілер, ал екінші жағдайда, тұтынушылар болып есептеледі.
Тұтынушылар мен өндірушілердің экономикалық қызметтерінің объектісі игіліктер болып табылады. Игілік – кез келген зат, ол материалдық, сонымен қатар материалдық емес болады және тұтынушының белгілі бір қажеттіліктерін қанағаттандырады немесе өндірушінің көзделген мақсатына сәйкес қолданылуы мүмкін. Нарықтық экономикады олар тауарлар мен қызметтер деп аталады. Қызметтердің түріне байланысты игіліктер 2 түрге бөлінеді: өндірістік ресурстар және олардың негізінде өндірілетін тұтыну игіліктері.
Зерттеліп отырған экономикалық субъектінің экономикалық іс-әрекетін – олардың белгілі бір шешім қабылдап, әрі қарай соны жүзеге асыруы деп сипаттауға да болады. Қазіргі кездегі микроэкономикалық теория шешім қабылдау процесіне көп көңіл бөліп зерттеуге бағытталған.
Сонымен микроэкономиканың пәні деп экономикалық субъектілердің экономикалық игіліктер туралы шешім қабылдауын айтамыз.
Микроэкномикалық зерттеулер бірнеше іргелі алғышарттарға сүйенеді және бұл микроэкономикалық талдаудың өзіндік ерекшеліктерін анықтайды. Соның ішінде ең алдымен экономикалық атомизмді атауға болады, микроэкономика өздігінен шешім қабылдап, соны іске асыратын экономикалық бірліктерге көп көңіл аударады.
Микроэкономикалық талдаудың келесі қағидалық белгісі – экономикалық субъектілердің ұтымдылық қимылын болжауы. Экономикалық рационализм тұжырымдамасының (концепциясының) түпкі мәні біріншіден, экономикалық субъектілердің өз қызметтерінен түсетін тиімділігін анықтау болса; екіншіден, осы тиімділікке жету үшін кеткен шығындарын есептеу; нәтижесінде осы көрсеткіштерді бір-бірімен салыстырып, өз пайдасын ең жоғары деңгейге жеткізе білу болып есептеледі. Бұл жерде пайда – экономикалық субъектілердің тапқан игіліктері, ал шығындар – экономикалық субъектілердің осы пайдаға қол жеткізу жолында жұмсаған игіліктері болып абылады. Шығындары мен пайдаларын салыстыру арқылы экономикалық субъект ұтымды шешім қабылдайды.
Нарықтық экономикада пайда көбінесе ақша түрінде бағаланады, яғни ақшалай түсім немесе түсім түрінде беріледі. Ал шығындар – жұмсауға кеткен қаражаттар немесе шығындар түрінде болады.
Экономикалық іс-әрекет нәтижесінде кіріс пен шығыс арасындағы айырмашылықты ақша түрінде – табыспен көрсетуімізге болады. Экономикалық субъектілердің оңтайлылығы экономикалық қызметтегі табыстың ең жоғары деңгейге жетуімен бағаланады.
Микроэкономикалық талдаудың негізгі ерекшелігі шекті немесе маржиналдық талдау. Бұл талдау экономикалық іс-әрекеттердегі өзгерістерді зерттейді, яғни экономикалық субъект тек қана жалпы түсім мен жалпы шығындарды ғана салыстырмайды, сонымен қатар, өнім мөлшерін көбейткендегі қосымша түсім мен қосымша шығындарды да салыстырады. Шекті (қосымша) түсім шекті шығыннан көп болған уақытта шекті (қосымша) пайда оң сан болады. Сондықтан өз пайдасын мейлінше арттырғысы келетін экономикалық субъект бұнымен тоқталмайды. Жоғарыда айтылған екі көрсеткіш бір-біріне теңескенге дейін өнім шығару көлемін арттыра береді. Шекті түсім шекті шығынға тең болғанда пайда ең жоғары деңгейге жетеді, сонда ғана рационалды (тиімді) субъект өз мақсатына жетеді.
Микроэкономикада функционалдық талдауға да үлкен мән беріледі. Бұл зерттеуді жүргізгенде экономикалық өзгерістер кезіндегі басты көрсеткіш анықталады, ал модан кейін оған әсер ететін факторлар іздестіріледі. Сөйтіп олардың арасындағы тәуелділікті функция көмегімен көрсетеді.
Микроэкономиканың жоғарыда қарастырылған ерекшеліктері экономикалық модельдер құрғанда анық байқалады. Экономикалық модель дегеніміз экономикалық құбылыстарды немесе оның белгілі бір фрагментін қарапайым түрде көрсеті. Бұл кезде зерттеліп отырған құбылыстардың басты қасиеттерін және өзара қарым-қатынастарын жақсы түсіну үшін кейбір бөліктер қарастырылмайды.
Модельдер ауызша, график түрінде және символдық (аналитикалық) болуы мүмкін. Кез келген ғылым әр түрлі модельдерден тұрады, олар көбінесе ауызша болады.
Бірақ та, теориялық модельдеу кезінде әрдайым графикалық және аналитикалық модельдер қолданылады, себебі олар көрнекті (график) және қысқаша түсінікті болады.
Кез келген модельде айқын және айқын емес түрде белгілі болжамдар болады. әр түрлі құбылыстар, олардың қасиеттері, сонымен қатар олардың өзара байланыстары көбінесе символдық түрде, соның ішінде сандық және айнымалы шамалармен бейнеленеді. Модельдерде экзогенді және эндогенді деп аталатын екі экономикалық айнымалылар қолданылады. Экзогенді айнымалылардың мәні модель құрылмастан бұрын белгілі болады – бұлар берілген ақпараттар. Модельді талдау кезінде зерттеліп отырған экономикалық құбылыстың қасиеттері туралы белгілі бір қорытынды шығарылады. Бұл кезде анықталған шамаларды эндогенді айнымалылар дейміз. Олар модельдің нәтижесі болып табылады. Модельді құру нәтижесінде экзогендік айнымалылардың эндогенді айнымалыларға қалай әсер ететінін көреміз.
әрине кез келген модель нақты экономикалық құбылысты белгілі бір дәрежеде ғана көрсетеді. Сондықтан оның нақты жағдайға сәйкес екенін анықтаған кезде экономикалық іс-әрекеттің модельде көрсетілмеген басқа да қасиеттері, көрсеткіштері өзгермейді деп ұйғаруымыз керек. Бұл шартты әрі қарай зерттеулер кезінде қолданамыз (басқа көрсеткіштер тұрақты деп қарастырғанда).





    1. Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   80




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет