ПӘннің ОҚУ-Әдістемелік материалдары

1. Ұнтақтар қалай жіктеледі?

2. Мөлшерленген және мөлшерленбеген жай ұнтақ дайындаудың ерекшелігі қандай?

3. Улы, қатты әсер ететін және басқа заттармен жазылған мөлшері бойынша айырықшаланатын ұнтақтар қалай дайындалады? Улы заттарды қалай өлшейді?

4. 5 г 1% скопаламин гидробромидінің тритурациясын дайындау үшін есептеу жүргіз.

5. Ұсақталу дәрежесі әртүрлі ингредиенттермен күрделі ұнтақтар қалай дайындалады?

6. Тығыздық пен төккіш массамен айырықшаланатын дәрілік заттарды қалай дайындайды?

8. Боялған және боялатын заттармен ұнтақтар дайындаудың ерекшеліктері?

9. Экстракттардың ерітінділерін қолданылуы және олардың дайындалуы. 27 г красавка экстракті ертіндісін дайындау үшін есептеу жүргізу.

Әдебиеттер:

1. 
   Краснюк И.И. Фармацевтическая технология: Технология лекарственных форм / Под ред. И.И. Краснюка. – М.: Академия, 2004. С. 87-118
   
2. 
   Муравьев И.А. Технология лекарств. М., 1980.- Т.1.- С. 308-334
   
3. 
   Технология лекарственных форм / Под ред. Т.С. Кондратьевой.- М.: Медицина, 1991. С. 134-157
   

Бастапқы білім деңгейін келесі сұрақтарды талдау жолымен бақылау:

1. Таблеткалар дәрілік форма ретінде. Анықтамасы, жіктелуі, сипаттамасы.

2.Таблеткалартехнологиясында толтырғыштар және қосымша заттар

3.Таблеткалар өндірісінің технологиялық схемалары

4. Таблеткалар өндіріс үшін аппаратура

5. Таблеткалардың технологиясы

А) түйіршектеуді

Б) сығу

В)Таблеткалардың қабықтармен жабылуы

1.Таблеткалардың даярлаулары. Таблеткалардың, технологиялық кезеңдің технологияны теория жағынан алған талқылау керек

2.Таблеткалардың даярлаулары құрылымдық-логикалық схеманы сурет салыңыз және технологиялық кезеңдер тізбек түсіндіресіз

3. Келесі сұрақтарға жазбаша жауап беру керек :

А) Гранулятордың құрылымы және принцип жұмыстары

Б) грунулятораның құрлымы және жұмыс принципі

В)Араластырғыш-грануляторның құрлымы және жұмыс принципі

Г) Кептіргіш-гранулятордың құрлымы және жұмыс принципі

Д) Үш камералы қоректендіргіш-дозатордың құрлымы және жұмыс принципі

Е.) екі есе шығын сығулар таблеточной машиналар жұмыстар Құрылым және қағидасы

4. Тест сұрақтарына жауап беріңіз :

1.Таблеткалардың өндірістер технологиялық процесстің қандай кезең түйіршіктеуден кейін жүреді

A. Сығу

C. Опалау

D. жағу қабықтары

E. Араластыру

2. Сан « Еру тест бойынша дәрі заттан тәбілеткілерден босатылған құрауға » тиісті

A. 30% 45 минут ішінде

B. 40% 15 минут ішінде

C. 100% 60 минут ішінде

D. 75% 45 минут ішінде

E. 50% 30 минут ішінде

3. Таблетируют дәрі заттар сығумен төтесілерге

A. Жақсы сусымалымен ие болатын изометриялық формадан кристаллдармен

B. Үлкен санда тәбілеткілерге кіретінілер

C. Алдын ала өңдеген БАЗды

D. Жақсы желімдейтін қасиеттермен ие болатын

E. Үлкен тығыздық болатын

4. Крахмалда тәбілеткілерде өндірісте сапада қолданбайды

A. Қопсылатқыш затты

B. Жылжымалы затты

C. Желімдейтін затты

D. Пролонгаторарлар

E. Толтырғышты

5. Тритурационных тәбілеткілердің алудың әдісі

A. Грануляттың сығуы

B. Дымқыл массалардың түйіршектеуі

C. Катывание

D. сығымдау

E. ылғалды массасын қалыптастыру

6. Таблетканың механикалық беріктігіне байланысты

A. пролонгаторлардың болуы

B. таблеткалардың массасы

C. грануляттың үйінді массасы

D. қалдық ылғалдылығы

E. копсылатқыш заттардың мөлшеріне

7. Таблеткалардың ыдырауына байланысты

A. сырғымалы заттардың саныны

B. престеудің қысымы

C. ұнтақ бөлшектің пішіні

D. қарсы фрикциялық материалдар саны

E. таблеткалардың массасы

8. Қабықтармен таблетка жабуға ықпал етуі мүмкін емес

A. дәрілік заттарды дозалау дәлдігі

B. сыртқы ортаның әсерінен қорғауды

C. қолданылу оқшауланған

D. органолептикалық қасиетін жақсарту таблеткалар

E. қолданылу мерзімін ұзарту

9. Түйіршектеу таблеткалау процесінде мүмкіндік бермейді

A. Сусымалылық ұнтақтарды жақсарту

B. дозалау дәлдігін арттыруға

C. дәрілік заттарды босату жылдамдығын қамтамасыз ету

D. Көп компонентті таблетируемых салмағының болдырмау жіктелуі

E. қамтамасыз етуге белсенді құрауыштың тең қалыпты бөлу

10. Дәрідегі қабықшаның белгілі мақсаты

A. жұту процесін жеңілдету

B. дәрілік заттың босату түрлендіре көрсеткіштері

C. дозалау біртектілік қол жеткізу

D. буып-түю кезінде механикалық беріктігі арттыруға

E. ыдырауы жақсарту үшін

11. Сырғымалы заттар ретінде таблетка өндірісінде пайдаланады

A. крахмалданған қамыр

B. су

C. Кальций стеаратты

E. ПВП

A. алдын ала түйіршектеумен

B. алдын ала түйіршіктеу жоқ

C. көпшіліктің қалыптаумен бастап

D. гомогенизация жүргізілгеннен кейін

E. Гидравликалық баспасөз көмегімен

13.Таблетка машиналарында қос сығымдау алынады

A. Құрғақ престелген тәбілеткілерге арнап орнын толтыру

B. көп қабатты таблеткалар инъекциялық ертінділер алу үшін

C. қалыптамалық таблеткалар

D. драже

E. мақта жабыны бар таблеткалар

1. Дәрілік форма ретінде таблеткалар деген не?

2. Таблеткалар өндірісінде қолданылатын көмекші заттардың негізгі тобын көрсетіңіз.

3. Таблетка өндірісінде қандай жағдайда сұйылтқыштар қолданады.

4. Байланыстырғыш заттардың міндетін түсіндіріңіз. Сұйық байланыстырғыш заттар қандай жағдайларда қолданылады?

5. Көлемдендіргіш дегеніміз не? Әсер ету механизмі бойынша олар қандай топтарға бөлінеді.

6. Ісіну салдарынан таблетканың бұзылуына әкелетін көмекші заттарға мысал келтіріңіз.

7. Сырғытқыш заттардың міндетін атаңыз. Олар қандай шартты топтарға бөлінеді.

8. Гранулирлеу процесінің мәні неде және ұнтақтәрізді зат таблеткілену алдында грануирлеуге қандай мақсатпен түседі.

9. Таблетка өндірісінде қолданылатын грануирлеу әдістерін атаңыз және қандай жағдайда қолданылады.

10. Дымқыл грануирлеудің принцпін түсіндіріңіз. Ол қандай әдістермен жүзеге асады.

11. Құрғақ грануирлеу деген не, ол қалай жүзеге асады және қандай жағдайда қолданылады.

12. Грануирлеудің қандай әдісі техникалық жағынан барынша перспективті және тиімді болып табылады? Ол немен түсіндіріледі.

13. Гранулирлеу деген не және ол қандай мақсатпен қолданылады?

14. Қандай дәрілік заттар грануирлеусіз таблеткаланады?

15. Ұнтақтардың технологиялық қасиетін қалай арттыруға болады және тура престеуді қалай жүргізуге болады?

16. Қос престеудің таблеттік машинасы деген не?

17. Таблеткаларға жасалатын жабындардың міндетін түсіндіріңіз.

18. Суспензияны қолдана отырып ұнтақтау әдісінің мәні мен артықшылықтары неде?

19. Таблеткаларға пленкалы жабындар қандай әдіспен жабылады?

20. Көпқабатты таблеткаларды қалай алады?

21. Тритурацинды таблеткалар деген не және оларды алу процесі қандай сатылардан тұрады?

22. Таблеткалардың сапасын көрсететін негізгі көрсеткіштерді атаңыз.

23. Таблеткалардың беріктігі қандай болуы керек? Оны қалай бағалайды?

1. 
   Муравьев И.А. Технология лекарств. М., 1980.- Т.1.- С. 334-385
   
2. 
   Технология лекарственных форм /Под ред. Т.С. Кондратьевой.- М.: Медицина, 1991. Т.2. С. 134-221
   

Бастапқы білім деңгейін келесі сұрақтарды фронтальды талдау арқылы бақылау:

1. Дәрілік түрде капсулалардың сипаттамасы.Классификациялау

2. Өнімділіктің технологиялық сызбасы

3. Капсула сапасының бағасы

4. Капсуланы орау және сақтау

1. Капсулалар технологиясын, капсулалар дайындаудың технологиялық сатыларын теориялық талдау.

2. Капсулалар өндірісінің аппараттық схемасын сызыңыз және технологиялық сатылардың реттілігін түсіндіріңіз.

3. Келесі сұрақтарға жазбаша жауап беру керек :

1. Желатин капсулаларға алуға тамшы әдіске негіздеған

A. Желатин массаға формалардың батуға

B. Желатин қабыршақ арқылы дәрі заттар экструзиялар

C. Желатин лентадан капсулалардың штампылауға

D. Коацервациялар құбылысқа

E. Желатин лентадан капсулалардың құрастыруға

2. Көрсеткіш желатин капсулаларға сапаға көрсеткіштерге жататын емес :

A. Орташа масса

B. Мөлшерлеудің біртектілігі

C. Распадаемость

D. Толық деформациялар уақыт

E. Еру

A. Желатин массаға формалардың батуға

B. Желатин қабыршақ арқылы дәрі заттар экструзиялар

C. Желатин лентадан капсулалардың штампылауға

D. Прессованиии

E. Түйіршектеуге

4. Қатты желатин капсулаларды келесі әдістермен алады :

A. Батумен

B. Тамшы

C. Штамптаумен

D. Тритурациямен

E. Гранулирлеумен

5. Капсуланың ыдырау уақыты қаншадан аспауы керек:

A. 15 мин

B. 20 мин

C. 30 мин

D. 40 мин

E. 60 мин

D. Тритурацией

6. Май ерітінділерімен толтырылған капсулаларды алу әдістеріне жатады:

A. малу

B. роторлық-матрицалық

D. тамшылы

E. көлемдік

7. Микрокапсулалаудың химиялық әдістеріне жатады:

A. коацервация

B. нашар сұйылтылған қабатында толтыру

C. полимеризация

D. поликонденсация

E. изомеризация

8. Капсула өндіру үшін қажетті желатинді массаның құрамына кірмейді:

A. желатин

B. бояғыш

C. нипагин, нипазол

D. су

9. Жұмсақ тігіссіз капсулаларды алу әдісі

A. малу

B. роторлық-матрицалық

D. тамшылы

E. көлемдік

10. Медициналық тігіссіз желатиндік капсулаларды алу әдістеріне жатады:

A. тозаңдату

B. қолмен формалау

C. престеу

D. тамшылы

E. малу

Бақылау сұрақтары:

1. 
   Капсулаларға сипаттама беріңіз
   
2. 
   Фармацевтикалық өнеркәсіпте қандай капсулалардың қандай түрі шығарылады?
   
3. 
   Желатиндік капсулаларды қандай тәсілдермен алады?
   
4. 
   Желатиндік капсулаларды алудың технологиялық процесінің негізгі сатыларын атап шығыңыз. Капсулалардың сапасына әсер етуші факторлардың талдауын жасаңыз.
   
5. 
   Малу арқылы, тамшылы және престеу әдісімен капсула алудағы қолданылатын машиналардың жұмыс принцптері қандай?
   
6. 
   Капсулаларға қандай талаптар қойылады және сапа бақылауы қандай көрсеткіштер бойынша жүргізіледі?
   
7. 
   Қатты және жұмсақ капсулалар түрінде шығарылатын дәрілік құралдарды атап өтіңіз.
   

1. 
   Технология лекарственных форм /Под ред. Т.С. Кондратьевой.- М.: Медицина, 1991. Т.2. С. 226-244
   

Бастапқы білім деңгейін келесі сұрақтарды фронтальды талдау арқылы бақылау:

1. 
   Инъекциялық ерітінділердің сипаттамасы және оларға қойылатын талаптары.
   
2. 
   Инъекцияға арналған су, оған қойылатын талаптар, алу әдістері, талаптар және сақтау мерзімі. Инъекция үшін суды алуда қолданылатын аппараттар.
   
3. 
   Асептика, дәрілік заттарды дайындаудың аспетикалық шарттары, асептикалық блок құрылғысы.
   
4. 
   Инъекциялық ерітінділер дайындаудың технологиялы схемасы.
   
5. 
   Стерилизациялау тәсілдері, қолданылатын аппараттар.
   
6. 
   Инъекциялық ерітінділердің сапасын бағалау.
   
7. 
   Қаптама, инъекциялық ерітінділерді шығаруды және сақтауды рәсімдеу
   

1. 
   Инъекциялық ерітінділер технологиясын, инъекциялық ерітінділерді дайындаудың технологиялық сатысын жоғарыда көрсетілген сұрақтар бойынша талдау.
   
2. 
   Инъекциялық ерітінділер өндірісінің технологиялық схемасын сызыңыз және технологиялық сатыларды ретімен түсіндіріңіз.
   

3. 
   Тесттік сұрақтарға жауап беріңіз:
   

A. Апирогенттілік, тұрақтылық, механикалық қоспаларлың жоқығы, стерилдігі

B. тұрақтылығы, апирогенттілігі, төмен тұтқырлық, стерилдігі

C. механикалық қоспалардың жоқтығы, стерилдігі, апирогенттілігі, төмен тұтқырлық

D. стерилдігі, төмен тұтқырлық, тұрақтылық

E. төмен тұтқырлық, тұрақтылық, апирогенттілік

2. Инъекциялық ерітінділерді зауыттық жағдайда механикалық қоспаларынан тазалау үшін қолдануға болады:

A. мембраналық фильтрлер

B. фильтр-грибок

C. нутч-фильтр

D. тұндыру

E. центрифугалау

3. Термолабилбді инъекциялық заттардың стерилизациясын жүргізеді:

А. Химиялық стерилдеу

B. Фильтрлеу арқылы стерилдеу

C. Бу қысымымен стерилдеу

D. газды стерилдеу

E. ыстық ауамен

4. Ампуланың ішкі тазалауын қандай әдіспен жүргізбейді?

A. шприцтік

B. камералық

C. вакуумдық

D. ультрадыбыстық

E. буконденсациялық

5. Тазалықтың А класының ғимаратын қолданады?

A. дротты жуу

B. ампуланы бөлу

C. ампуланы этикеткалау

D. ампуланы инъекциялық ерітіндімен толтыру

E. ампуланы босаңдату (отжиг)

6. Ампуладағы ерітінділердің сапа бақылауы қай көрсеткіш бойынша

жүргізілмейді?

A. пирогенттілігі

B. стерильдігі

C. механикалық қоспалардың болмауы

D. әсер етуші заттардың сандық және сапалық анализі

E. изогидрлігі

7. Ампуланың ішкі тазалауын қандай әдіспен жүргізбейді?

A. вакуумдық

B. ультрадыбыстық

C. щприцтік

D. контактілі

E. орталық

8. Инъекциялық ерітінділер технологиясында қатты және сұйық фазаға

бөлу қандай әдіспен жүзеге асырылады:

A. адсорбция

B. экстрагирлеу

C. фильтрлеу

D. престеу

E. иондық алмасу

9. Инъекциялық ерітінділерден пирогендік заттарды кетіру қалай жүзеге

асырылады.

A. 120°С температурада бір сағат бойы автоклавта термиялық өңдеу

өңдеу арқылы

B. центрифугалау

C. мембраналық фильтр арқылы фильтрлеу

D. ультрафильтрлеу

E. ампулаларды толтыру

10. Ампулалық ерітінділер өндірісінде ампулаларды кептіруден және

стерилдеуден кейін жүргізілетін технологиялық процестің сатылары

A. ерітіндіні дайындау

B. стерилдеуші фильрлеу

C. ампуланы толтыру

D. ампуланы дәнекерлеу

E. герметикалығын анықтау

Бақылау сұрақтары:

1. 
   Дәрілік заттардың стерилді түрін дайындау үшін қандай шарттар қойылады? Өндірістік ғимараттардың тазалық кластарын атаңыз.
   
2. 
   Инъекцияға арналған бастапқы дәрілік заттарға қойлатын талаптар қандай?
   
3. 
   Ампуланы толтыруға дайындауға қандай операциялар жатады?
   
4. 
   Оңай гидролиздеуші дәрілік заттардың ерітінділерін тұрақтандыру үшін қандай шаралар қолданылады?
   
5. 
   Фильтраттағы және ампуладағы механикалық қоспалардың барлығын тексеру үшін анықтаудың қандай әдістері қолданылады?
   
6. 
   Ампулаларды толтырудың және дәнекерлеудің тәсілдерін атаңыз. Олардың орындалуын қалай бағалайды?
   
7. 
   Инъекциялық ерітінділер технологиясында стерилдеудің қандай тәсілдері қолданылады?
   
8. 
   Ампулирленген ерітінділердің стерилдігі қалай тексеріледі?
   

1. 
   Краснюк И.И. Фармацевтическая технология: Технология лекарственных форм / Под ред. И.И. Краснюка. – М.: Академия, 2004. С. 187-226
   
2. 
   Технология лекарственных форм /Под ред. Т.С. Кондратьевой.- М.: Медицина, 1991. С. 362-416
   

Бастапқы білім деңгейін келесі сұрақтарды фронтальды талдау арқылы бақылау:

1. 
   Жақпа майлардың міндеті мен сипаттамасы
   
2. 
   Жақпа майлардың жіктелуі
   
3. 
   Жақпа майлардың негізі, оларға қойлатын талаптар және олардың жіктелуі
   
4. 
   Жақпа майларды дайындаудың жалпы ережесі
   
5. 
   Жақпа майлар технологиясы
   
6. 
   Жақпа майларды қаптау және сақтау
   

1. 
   Практикалық сабақтарға арналған журналға жақпа майлар мен жақпа майлы негіздердің жіктелуін келтіріңіз.
   
2. 
   Жақпа майлар технологиясын жақпа майларды дайындаудың технологиялық сатыларын жоғарыда көрсетілген сұрақтар бойынша теориялық талдау.
   
3. 
   Жақпа майлар өндірісінің технологиялық схемасын сызыңыз.
   

4. 
   Жақпа майлар өндірісінің аппараттық схемасын және сызыңыз және технологиялық сатылардың реттілігін түсіндіріңіз.
   

5. 
   Тесттік сұрақтарға жауап беріңіз:
   

1. 
   Жақпа май –бұл:
   

В. Жұмсақ дәрілік форма

С. Теріге, жараға немесе шырышты қабықшаға жағуға арналған жұмсақ дәрілік форма

D. Қатты дәрілік форма

E. Сұйық дәрілік форма

2. Жақпай майлы негіздерде компоненттердің балқу реті қалай жүзеге асады

А. балқу температурасы өсу ретімен

В. балқу температурасы кему ретімен

С. Алдымен –көмірсутекті негіздер, сосын-май

D. алдымен –май, сосын-көмірсутекті негіздер

E. май және минералды майлардағы қыздыру негізіндегі компоненттердің еруімен

3. Дәрілік затты негізге еңгізу үшін және зауыттық өндірісте жақпа майларды гомогенизациялауда қолданады

А. булы змеевик

В. Магнитоқұрылымдық сәулелендіру

С. РПА реактор

D. жерновые диірмендер

E. білікті мазетерки

4. Жақпа май негіздеріне келесі талаптар қойылады:

А. балқу температурасының төмендігі

В. дәрілік заттармен сәйкестілігі

С. мөлдірлігі

D. беріктігі

E. тазалығы

5. Жақпа майларды ГФ XI сәйкес бағалау келесі көрсеткіштер бойынша жүзеге асады

А. дәрілік заттардың сандық мөлшері

В. судан ажыратудың (извлечения )рН мәні

С. Суспензиялық жақпа майлардың бөлшектерінің мөлшері

D. аққыштығы

E. біркелкілігі

6. Дәрілік заттарды диспергирлеу және жақпа майларды гомогенизациялау үшін

А. пропеллерлік араластырғыш

В. дезинтеграторлар

С. РПА-сы бар қондырғы

D. дисмемраторлар

E. эксцельсиор

7. Құрамында сұйық гидрофильді дисперсті фазасы бар жақпа майлар, негізде ерімейтін және негізбен араласпайтын –бұл:

А. гельдер

В. линименттер

С. «судағы май» типіндегі эмульсиялық

D. «майдағы су» типіндегі эмульсиялық

E. экстракциялық

8. Жақпа майлардың сапасын бақылау келесі көрсеткіш бойынша жүзеге асырылады:

А. дәрілік заттардың сандық мөлшері

В. рН мәні

С. суспензиялық жақпа майлардың бөлшектерінің өлшемі

D. құрылымдық-механикалық көрсеткіштері

E. біркелкілігі

9. Балқу сатысынан кейін келесі саты өтеді

А. эмульгирлеу

В. еру

D. араластыру

E. қаптау

Бақылау сұрақтары:

1.ГФ дәрілік форма ретінде жақпа майларға қандай анықтама береді?

2. Жақпа майларды қолданылуы және дисперсті жүйе ретінде қалай жіктейді?

3. Жақпа майларға арналған негіздерге қандай талаптар қойылады?

4. Дәрілік заттарды жақпа майларға қандай принцп бойынша еңгізеді?

5. Жақпа майларды дайындау қандай технологиялық сатылардан тұрады?

6. Гомогенді жақпа май деген не және оларды дайындау технологиясы қандай?

7. Қандай майлар суспензиялық деп аталады?

8. Жақпа май массасының 5% көп және аз бөлігін қатты фаза құрайтын жақпа майларды дайындау технологиясының айырмашылығы неде?

9. Паста деген не және оларды дайындаудың ережесі қандай?

10. Эмульсиялық жақпа майлар деген не және олар қалай дайындалады? Мысал келтіріңдер

11. Қандай жақпа майлар комбинирленген деп аталады және олар қалай дайындалады?

12. ГФ IX, Х қандай эмульсиялық жақпа майлар еңгізілген?

13. Қандай жақпа майлар официальный болып табылады?

14. ГФ X қандай эмульсиялық жақпа майлар еңгізілген?

15. Липофильді (гидрофобты) негіздер үшін қандай қасиеттер тән?

16. Гидрофильділерге қандай негіздер жатады және олардың сипаттамалық ерекшеліктері қандай?

17. Липофильды-гидрофильді негіздер деген не және олардың қасиеті қандай?

18. Жақпа майларды шығаруға және қаптауға рәсімдеу ережелері қандай?

19. Жақпа майларды бағалауда қандай көрсеткіштерге сүйенеді?