Қазақ зиялылары үшін оңтайлы жол ретінде М. Шоқай «батыс білімін» «шығыс рухымен» ұштастырып отырған қай елдің тәжірибесін ұсынады?

В) Жапония

С) Үндістан

D) Біріккен Араб Әмірліктері

Е) Түркия

70. 
    Қытай тарихшылары Лю Бин, Хан Лин және Ли Чи түрікшілдікті қандай түрлерге бөледі?
    

В) концептуалды түрікшілдік және теориялық түрікшілдік

С) әлемдік түрікшілдік және локалды түрікшілдік

D) саяси түрікшілдік және мәдени түрікшілдік

Е) саяси түрікшілдік пен нәсілдік түрікшілдік

71. 
    1919 жылы Ташкенттегі Мұсылман комунисттері ұйымдарының құрылтайында өзбек, қазақ, қырғыз, түрікмен, татар, башқұртелдерін бір ғана кеңестік республика етіп құру туралы қаулысын айтқан кім?
    

В) Т. Рысқұлов

С) С. Меңдешев

D) М. Тынышпаев

Е) С. Сейфуллин

72. 
    «Славяндық түр мәдениет тарихтың ең жоғарғы түрі болып саналады. Басқа ұлттар нәсілдік шикізаттар. Славяндар озық ұлт болуы себепті, басқа ұлттарды азат ету және үстемдік жүргізу міндетін (миссиясын) өзіне алған» деп айтқан кім?
    

В) С.С. Пестковский

С) Н.Г. Малицкий

D) В.А. Чайкин

Е) Г.В. Чичерин

73. 
    «Йени Түркістан, Яш Түркістан басылымдары негізінен түркістандық, басқа да шығыс халықтары өкілдері оқырмандарын Түркістанның проблемаларымен таныстыратын маңызды ақпараттық құрал болса, ал батыс оқырмандарына қандай атпен белгілі журнал арналды?
    

В) «Современные записки»

С) «Последние новости»

D) «Прометей»

Е) «Rour ia Russia»

74. 
    М. Шоқайдың бастапқы кезде «Прометей» қозғалысына бірден қосыла қоюға сақтақпен қарауға не себеп болды?
    

В) эмигранттық топтардың өз іштеріндегі қайшылықтар

С) ол өзінің соңынан бақылап жүргендігін білді

D) оларда саяси бағыт-бағдардың болмауы

Е) эсер эмигранттары өкілдерінің басым болуы

75. 
    1929 жылы Варшавада идеялық-жолдастық платформаға негізделген «Прометей» комитеті құрылады, оны кейде «Прометей клубы» деп те атайды. Осы комитеттің мақсаты не болды?
    

В) басқа оппозияциялық ұйымдармен байланыс орнату

С) баспа ісінің дамуын бақылау

D) ұлт-азаттық қозғалыстың әдістерін қарастыру

Е) поляктардың басшылығымен қатым-қатынасты нығайту, пікір алмасу

76. 
    1934 жылдың 11 мамырында Парижда құрылған «Кавказ, Түркістан және Украина халықтарының достық комитеті, сол жылдың 11 қыркүйегінде Кеңес одағының қандай халқаралық ұйымға мүше ретінде қабылдануына қарсылық білдіреді?»
    

В) ЮНЕСКО

С) Біріккен Ұлттар Ұйымы

D) Дүниежүзілік сауда ұйымы

Е) Еуропалық одақ

77. 
    Мұстафа Шоқайдың пікірінше Түркістан мәселесіне халықаралық сипат беру әрекеті қай жылдың ақпанында Түркістан өлкесі мұсылмандары орталық кеңесінің Еуропа елдеріне Түркістанға Антанта әскерін енгізу және бұл өңірдің халқына В.Вильсонның доктринасы негізінде өзін-өзі басқару құқығын іске асыруына көмектесу жөніндегі меморандумынан басталды:
    

В) 1918

D) 1917

78. 
    «Еуропа түркістандықтардың әдемі көздеріне немесе езгідегі халықтың тапталған құқықтарына бола большевиктермен қызыл-кеңірдек болмайды және олармен соғысға бармайды» деп кім жазды:
    

В) М. Шоқай

С) В.Аллен

D) М.Тынышбаев

Е) С.Мендешев

79. 
    М. Шоқай Станислав Казимировичке жазған хатында «жоғары лауазымды досым» деп кімді айтқан:
    

В) С.Уильс

С) В.Джеферссон

D) В.Аллен

Е) К.Камерун

80. 
    1928 жылы М. Шоқайдың «Эйшатик Ревью» (Лондон) журналында қандай мақаласы жарық көреді:
    

В) Түркістан – Кеңес үкіметінің тұтқыны

С) Түркістандағы ауыр жағдай көріністері

D) Түркістандағы басмашылық қозғалыс

Е) Біз бұған қалай келдік?

81. 
    В.Д.Алленнің бастамасымен М. Шоқай Лондонға қай жылы екінші рет барып қайтады:
    

В) 1928

D) 1926

82. 
    Сөйлемді аяқтаныз: «ертең мен Лондонға жүргелі отырмын. Лондоннан мені шақырған хат келді. Хат иесі – Палатаға қайта сайланған .....»?
    

В) С.Уильс

С) В.Джеферссон

D) В.Бранистлав

Е) менің жақсы досым

83. 
    «Большевиктер және Ауғанстан» атты мақаланың авторы кім:
    

В) В.Аллен

С) С.Казимирович

D) В.Ленин

Е) Ә.Бөкейханов

84. 
    М. Шоқайдың Лондонға сапарларының бірінде Лондон университенің жанындағы Шығыс тілдері институтының директоры, профессоры кіммен танысты:
    

В) Д.Росс

С) В.Джеферссон

D) В.Бранистлав

Е) К.Камерун

85. 
    М.Шоқайдың Англияғы бірнеше дүркін сапарларынан кейін оған қандай жалған жала жабылады:
    

В) кеңес елінің сатқыны

С) ағылшын үкіметінің «тыңшысы»

D) халық жауы

Е) мықты саясаткер

86. 
    Ұзақ уақыт бойы Англияның Персия мен Кашғардағы елшісі болған, парсы тілін жетік меңгерген адам, Орталық Азия тарихы мен мәдениетінің білгірін атаңыз:
    

В) С.Уильс

С) В.Джеферссон

D) В.Бранистлав

Е) П.Сайкс

87. 
    Вели Каюм атты адам қандай қызмет атқарды?
    

В) өзбек ұлт-азаттық қозғалысының басшыларының бірі

С) баспахана басшысы

D) неміс полициясының қызметкері

Е) поляк резентурасының қызметкері

88. 
    1939 жылы Германиядағы Кеңес одағынан шыққан эмигранттардың жағдайын не қиындата түседі?
    

В) «Бір-біріне шабуыл жасаспау жөніндегі» кеңес-герман келісімі

С) Герман әскерінің Чехословакияға басып кіруі

D) Кеңес-польша кеден келісімі

Е) эмигранттардың Германиядан қуылуы

89. 
    Екінші Дүниежүзілік соғыстың басталуына байланысты гестапода эмигранттық ұйымдарға қарасты қандай көзқарас үстем болды?
    

В) ұлтшылдық қозғалысына қажетті адамдар

С) фашисттік режимді қолдаушылар

D) халқаралық арандатушылар

Е) кеңес тыңшылары

Дұрыс жауаптар:

С А В D D А А Е В С С С D С Е А В А Е D С А В D D D В С Е А D А Е В С А Е D С В С Е В А D

D А В С Е В D А Е С В D А Е С В D D D Е В С А Е D В А D В Е А А В D D С Е А В С Е D В Е

Реферат тақырыптары
1 Шоқайтанудың дерекнамалық және тарихнамалық негіздері.

2 М. Шоқайдың Қазан революциясына дейінгі қоғамдық-саяси қызметі.

3 М. Шоқай және жәдитшілдік.

4 Түркістан Мұхтариатының қалыптасуындағы М. Шоқайдың орны.

5 М. Шоқайдың қазақтың ұлттық зиялыларымен қарым-қатынасы.

6 «Түркістан Ұлттық Бірлігі» ұйымындағы М. Шоқайдың қызметі.

7 М. Шоқайдың эмиграциядағы қоғамдық-саяси қызметі.

8 М. Шоқай және баспасөз органдары.

9 М. Шоқайдың Түркістан легионына қатыстылығы мәселесі.

10 М. Шоқайдың эмиграцияда жүргендегі елмен қарым-қатынасы.

11 М. Шоқайдың Қазақстандағы ұлттық мәселеге көзқарасы.

12 М. Шоқайдың Қазақстанда орнатылған Кеңес билігіне қарасты көзқарасы.

2 Дү­ниежүзі қа­зақ­тары­ның­ құ­рыл­тайы. – Алматы, 1993. – Б. 16.

3 Тьrkistan tьrklerinin bьyьk milliyetchi yurtseberlerinden Mustafa Зokay albьmi / Dr. M. Delil. Istanbul, 1942; Tьrkistan milli Hareketi ve Mustafa Зokay / Dr. A. Oktay. Istanbul, 1950; Памяти Мус­тафа Чо­кай­-бея. Па­риж­. 1949–1950; Dr. J. Benzing. Зokay ŏgli Mustafa hatirasina // Tьrkeli. S. 12 aralik. 1952. Зagatay T. Tьrkistanda tьrkcilik ve halkcilik. Istanbul, 1954. – 450 б.

4 Қара А. Мұс­тафа Шо­қай­: өмірі, күресі, шы­ғар­машылығы. – Алматы, 2004. – 589 б.

5 Mustafa Chokay oglu (Chokaev) // The Socіety for Centra Asіan Studіes. Oxford, 1986. – № 8; Khalіd A. – Tashkent, 1917: musіm polіtіcs іn revolutіonary Turkestan // Slavіc Revіew. 1996. – Vol. 55. № 2. etc.

6 Sulewskі N. Glosy sdaleka. – Warzawa, 1971. – 316 б.

7 Қара­ңыз­: Шара­фид­ди­нов­ А. Мус­тафа Чокаев // Шор­к юлдузу. Таш­кен­т. 1992. № 4. – Б. 85–93; Ә­лім­жа­нов­ Ә. Мұс­тафа Шо­қай­!... Ол кім­? // Шо­қай­ М. Түр­кі­стан­ның­ қилы тағ­дыры / Құ­рас­т. Б. Се­рік­байұлы Қо­шым-Но­ғай­. Алматы, 1992. – Б. 3–48; Пан­фи­лов­ А. М. Чокаев // Полити­чес­кие пар­тии Рос­сии. Ко­нец­ ХІХ­ – пер­вая т­реть­ ХХ века. Эн­цик­лопедия. М., 1996; Нұр­пейі­сов­ К. Мұстафа Шо­қай­ Қазақ­стан­ мен­ Түр­кі­стан­ның­ 1917–1927 жыл­дардағы қо­ғам­дық-саяси өмірі туралы // Қа­зақ­ тарихы. 1997. – № 2. Б. 23–25; Қой­гел­диев М. Тұ­тас­ Түркі­стан идеясы және Мұс­тафа Шо­қай­ұлы. Алматы, 1997; Иска­ков­ С. Мустафа Чокаев о революции 1917 года в Цент­раль­ной Азии // Acta Slavіca Japonіca. 2001. № 18; Иска­ков­ С. М. Мус­тафа Чокаев: Революция в Тур­ке­стане. Фев­раль­ская эпоха // Воп­росы истории. 2001. № 2; Аъ­за­м­­­хужаев С. Тур­кис­тон мух­торияти. Таш­кен­т, 1996; Бәкірұлы Ә. Мұс­тафа Шо­қай­. Алматы, 1997; Абдура­шид­ С. Мус­тафа Чо­кай­ Бей­: поли­тик­, пуб­ли­цис­т, чело­век­ // Цент­раль­ная Азия. 1997. № 1; Құ­л-Мұ­хам­мед М. А­лаш­ қай­рат­керлері: саяси-құ­қық­тық көзқа­рас­тары­ның­ эволюциясы. Алматы, 1998; Мус­тафа Чо­кай­ и боль­ше­виз­м / С. Сапа­нов­. Сб. ста­тей­. Алматы, 2000; Маханұлы Т. Х. Түр­кі­стан (Қо­қан­) автономиясы: қа­лып­тасуы және күйреу тарихы. Та­рих­ ғыл­. кан­д. ... дис­. автореф­. Алматы, 2001; Hіdіralіyev D. Mustafa Cokay Hayatі, Faalіyetlerі ve Fіkіrlerі. Ankara, 2001; Сонікі. Мұс­тафа Шо­қай­. Астана, 2007; Рүс­те­мов­ С. “Шурои – Улема” ұйымы­ның­ құрылуы мен­ қыз­меті // Қа­зақ­ тарихы. 2004. № 6; Шіл­де­бай­ С. К. Түр­кі­ші­лік­ және Қазақ­стан­дағы ұлт-а­зат­тық қоз­ға­лыс­. Алматы, 2002; Садыкова Б. Мус­тафа Чо­кай­. Алматы, 2004; Ее же. Mustafa Cokay dans le mouvement promйtheen. Parіs, 2007; Ахметова Ж. Қ. Мұс­тафа Шо­қай­дың­ қоғамдық-саяси қыз­меті­нің­ түр­кі­стан­дық кезеңі. Та­рих­ ғыл­. кан­д. дис­. авто­реф­. Алматы, 2006.

8 Қара­ңыз­: Лау­мул­лин М. Т. Цент­раль­ная Азия в зару­беж­ной политологии и миро­вой­ политике. Том­ І. Цен­тра­льная Азия и Казах­стан­ в совре­мен­ной политологии. – Алматы, 2005. – Б. 36; Зару­беж­ная казах­станика. Ин­фор­мационно-аналити­чес­кий об­зор­ / Сос­т.: Ко­валь­ская С. И., Сады­ков­ Т. С. – Астана, 2006. – Б. 68–69

9 Ке­кіл­баев Ә. О­тан­ тарихы – руха­ни жаң­ғыруы­мыз­дың қай­нар­ көзі // Еге­мен­ Қазақ­стан­. – 1998. – 7 шіл­де.

10 РГВА. Ф. 461 к. Оп. 1. Д. 416. б/л.; Д. 417. Л. 204–207, 256–277; Д. 431. Б. 107–110; Д. 432. – Б. 35–39, 139–143.

11 Шо­қай­ М. Таң­дамалы. 1-том­. – Алматы, 1998. 187–198, 278–281, 298–300, 411–414, 476–481; 2-том. – Б. 5–7

12 РГВА. Ф. 9145. Оп. 1. Д. 1173. б/л.

13 Universite de la Sorbonne – Nouvelle Pazis III Bigliothиque de l^'Institiut national des langues et civilizations orientales. L^'Аrchives de Moustafa Chokay Bey (əрі қа­рай­: L^'Аrchives de Moustafa Chokay Bey).

14 Oktay A. Moustafa Cokay^'in arзiv ve kitaplari // Tьrkistan. Ilmi, iзtimaо iktisadо ve kьltьrel aylik dergi. Yil: 1 Cilt: 1 Sayi: 6 Eylul – 1953. S. 22–24.

15 Lazzerіnі E. J. The Archіve of Mustafa Chokay Bey: An Іnventory // Cahіers du Monde russe et sovійtіque, XXІ (2), avrіl-juіn 1980.
PP. 235–239.

16 Яш Түр­кі­стан. 1937. № 94. 37–38-бб. Ст.: Из истории рос­сийс­кой­ эмиграции: Пись­ма А.-З. Валидова и М. Чокаева (1924–1932 гг.). – М., 1999. 125 с.

17 Lazzerіnі E. J. Op. cіt. P. 239.

18 Tсhokai – Oghly Moustafa. Les buts et les tendances du movement nationaliste eu Turkestan // L^'Archives diplomatiques du ministere des affaires etrangeres de France. Fond E: Russie d^'Asie. № 39. РР. 214–252 (215–216-бет­тері жоқ­).

19 L^'Arсhіves de Moustafa Chokay Bey. Carton 1. Dossіer 5.

20 Зokay M. 1917 yіlі hatіra parcalarі. – Р., 1937.

21 Tchokay M. le Turkestan on 1917 (Pages de souvenіrs) // La Revue de Pzome^'thй. 1938. T. 1. № 1. РР. 34–41; Іdem. Souvenіrs du Turkestan (1917) // Іbіd. T. 1. № 2. РР. 179–188; Т. ІІ. № 1. РР. 46–51;
№ 2. РР. 211–219.

22. Шо­қай­ М. Таң­дамалы. 1-том­. – Алматы, 1998. 512-б.­; 2-том­. – Алматы, 1999. – 520б­.

23 Шо­қай­ М. Түр­кі­стан­ның­ қилы тағ­дыры / Құ­рас­т.­ Б. Се­рік­байұлы Қошым­-Но­ғай­. Алматы, 1992. 182-б.­; Чо­кай­-оглы М. Тур­ке­стан под­ в­лас­тью Сове­тов­ (к ха­рак­те­рис­тике дик­татуры пролетариата). С­тать­и, вос­помина­ния. Алматы, 1993; Чо­кай­ М. Я пишу Вам­ из Ножана... – Алматы, 2001.

24 Шо­қай­ Мұс­тафа, Шо­қай­ Мария. Есте­лік­тер. И­стан­бұл, 1997. 5–81-бб.

25 Чо­кай­ М. Отрыв­ки из вос­помина­ний­ о 1917. Токио, – М., 2001.

26 1937 жыл­ғы кітабына жаз­ған алғы сө­зін­де М. Шо­қай­: “Үсті­міз­дегі жыл­дың ая­ғын­да немесе келесі жыл­дың ба­сын­да есте­лік­терім­нің­ е­кін­ші бөлі­мін­ бас­тыр­сам­ де­ген­ үмі­тім­ бар­. Е­кін­ші бө­лім­де автономия мәселесіне толығы­рақ­ тоқ­та­лып­, оны едәуір ай­қын­дай түс­пек­пін­”, – деп­ жазады. “Таң­дамалы” шығарма­лар­ жина­ғын­да 262–287 бет­терді құ­райт­ын­ бө­лім­нің о­рыс­ ті­лін­дегі нұс­қа­сын­да жоқ­ болуы осы­ған­ бай­ла­ныс­ты бол­са ке­рек­.

27 Шо­қай­ М. Таң­дамалы. 2-том­. 247-б­.

28 Сон­да. 248-б­.

29 Мус­тафа Чо­кай­ и боль­ше­виз­м. Сб. ста­тей­ / Сос­т. С. Ж. Сапа­нов­. – Алматы, 2000. – Б. 15–59.

30 L^'Archіves de Moustafa Chokay Bey. Carton 1. Dossіer 8 a. P. 20.

31 Мус­тафа Чо­кай­ и боль­ше­виз­м. – Б. 25–26.

32 L^'Archіves de Moustafa Chokay Bey. Carton 1. Dossіer 8 a.

33 Іbіd. Carton 3. Dossіer 1. PP. 1–12.

34 Іbіd. Carton 6. Dossіer 5. PP. 18–33; Carton 7. Dossіer 3. PP. 1–19.

35 Actіve de M. Moustafa Chokay Bey en Allemagne avant sa mort em 1941; ses contacts avec les prіsonnіers de guerre orіgіnaіres du Turkestan // Іbіd. Carton 2. Dоssіer 2. PP. 1–9.

36 Қыдыралиев Д. Мұс­тафа Шо­қай­. – Астана, 2007. – 287­.

37 Мұс­тафа Шо­қай­. Таң­дамалы шы­ғар­ма­лар­. Үш том­дық. – Алматы, 2007 (1-том­ – 352 бет­; 2-том­ – 384 бет­, 3-том­ – 392 бет­).

38 Қара­ңыз­: Мам­раева А. К. Общест­вен­но-полити­чес­кое раз­витие Казахстана начала ХХ века и Али­хан­ Бу­кей­ха­нов­. Авто­реф­. дис­. ... к.и.н. Алматы, 1997. – Б. 15.

39 Садыкова Б. Мус­тафа Чо­кай­. Алматы, 2004. С. 46, 20; Ее же. История Тур­ке­станс­кого легиона в доку­мен­тах. – Алматы, 2002. – Б. 15.

40 Садыкова Б. Мус­тафа Чо­кай­. – Б. 11.

41 Аг­зам­ходжаев С. С. Тур­ки­стан Мух­торияты: Борь­ба за свободу и независи­мос­ть (1917–1918 гг.). Авто­реф­. дис­. ... д.и.н. – Таш­кен­т, 1996. – 60 б.

42 Маханұлы Т. Х. Түр­кі­стан (Қо­қан­) автономиясы: қа­лып­тасу және күйреу тарихы (1917–1918 жж.). Та­рих­ ғыл­. кан­д. ... дис. автореф. – Алматы, 2001. – 7 б­.

43 Нұр­пейі­сов­ К. А­лаш­ һәм­ Ала­шор­да. – Алматы, 1995. – 147 б­.

44 Қой­гел­диев М. Кі­ріс­пе // Әли­хан­ Бө­кей­ха­нов­. Шы­ғар­ма­лар­.– Алматы, 1994. – 67-72 б.
1 М. Шоқай дүниетанымының қалыптасуы

1 Uуаmа Тоmоhіко. Preface // Чокаев М. От­рыв­ки из вос­помина­ний­ о 1917 г. Токио. – М., 2001 (б. с.).

2 Өзбек­стан­ Рес­пуб­ликасы Орта­лық­ Мем­ле­кет­тік мұрағаты (бұ­дан әрі қарай­: ӨР ОММ). 50-қор­. 1-тіз­бе. 387-іс. 199-п. 20–30-жыл­дары әр­бір­ “ұлт­шыл­” ОГПУ – НКВД-нің­ есе­бін­де бол­ған. Осы­ған­ о­рай­ тол­ты­рыл­ған а­нық­тамада: “Мұс­тафа Шо­қай­ Ф­ран­цияда (Па­риж­де) тұрады. 1886 жылы Сыр­дария гу­бер­ниясы Қызы­лор­да уезі Шиелі болысы­ның­ Тар­то­ғай­ село­сын­да ту­ған­” деп­ жазылып­ты (Бәкірұлы Ә. Мұс­тафа Шо­қай­. – Алматы, 1998. 11-б.).

1986 жылы Окс­фор­дта (Англия) жа­рық­ көр­ген “Мұс­тафа Шо­қай­ұлы (Шоқаев)” де­ген­ ө­мір­баян­дық­ мақалаға да, ГФР мұраға­тын­дағы материал­дар­ға да қара­ған­да мұн­дай бол­жамға не­гіз­ жоқ­. Мұс­тафа­ның­ немере ағасы Ә. А. А­ман­құ­лов­ та: “Мұс­тафа­ның­ ту­ған­ жылы туралы әр­түр­лі пі­кір­лер бар­. Дұрысы 1890 жыл­. Өйт­кені ауылда Пай­ым­бет­ де­ген­ аға­мыз­ 1992 жылы 98 жасын­да дү­ние сал­ды, сол­ кісі: “ме­нен­ Мұс­тафа бес­ жас­ үл­кен”­ де­ген­ бола­тын­. Сон­да Мұс­тафа 2001 жылы 111 жас­қа шы­ғып­ о­тыр­” дей­ді (Қазақ­стан­ Республикасы тәуел­сіз­дігі­нің­ 10 жыл­дығына ар­нал­ған “Мұс­тафа Шо­қай­ еңбекте­рін­дегі тәуел­сіз­дік идеясы” рес­публика­лық­ ғылыми-теория­лық­ конферен­ция ма­териал­дары­ның­ жинағы (7–9 мау­сым,­ 2001 ж.). Қызы­лор­да, 2001. 88-б.­).

3 Мұс­тафа­ның­ бүр­кен­шік­ е­сім­дері­нің­ бірі “Жа­най­” болуы осы­дан­.

4 Ибрашұлы С. Мұс­тафа Шо­қай­ұлы. Тасбө­гет­, 1993. – 6 б­.

5 Рос­сийс­кий Государст­вен­ный Истори­чес­кий Ар­хив­ (РГИА). Ф. 1021. Оп. 1. Д. 107; ӨР ОММ. 8-қ. 1-т. 7-іс. 109-п.

6 Віblіotheque des Langues et cіvіlіzatіons orіentales. L'Archіve de Moustafa Chokay Bey. Carton 2. Dossіer 3. P. 4.

7 Шаш­ты­лар­. – Алматы, 2002. – 44–45 б.

8 Қара­ңыз­: Гроде­ков­ Н. И. Кир­гизы и кара­кир­гизы Сыр­-Дарь­инс­кой­ облас­ти. Таш­кен­т, 1889. Приложе­ние. С. ІV; Са­мой­ло­вич­ А. Н. Зап­рет­ные слова в языке ка­зак­-кир­гизс­кой­ за­муж­ней жен­щины // Отд. от­тис­к с­тать­и, помещенной в “Жи­вой­ старине”. – Петрог­рад­, 1915. – Б. 2.

9 Шо­қай­ әуле­тін­ таратуда Мыр­зеке, Бо­лат­ Қа­лым­бе­тов­тер көп­ ең­бек­ сіңіреді. Қара­ңыз­: Қа­лым­бет М. Мұс­тафа Шо­қай­ әулеті // Қа­зақ­ елі. 1998. 9–15 қа­зан­; Жас­ Түр­кі­стан. 2002. № 1. 13–15-бб.; Қа­лым­бет Б. Мус­тафа Шо­қай­ тег­і // Жас­ Түр­кі­стан. 2002. № 4. 10–11-бб.; № 6. 18–20-бб.; Сонікі. Мұс­тафа Шоқайдың­ қу­ғын­ға түс­кен туыстары // Сон­да. 2003. № 2. – 3–5 б.

10 Мария Шо­қай­дың­ “Есте­лік­те­рін­де”: “Мұс­тафа­ның­ әкесі 1912 жылы дү­ние­ден­ өтті. Енді Мұс­тафа әкесі­нің­ орнына отыру ке­рек­ бол­ды. Әкесі­нен­ қалған би­лік­ті өзі ұс­тап­ жал­ғастыру ке­рек­тігі жө­нін­де ө­тін­ген хат­тар жан­-жақтан жауа бас­тады” деп­ көр­сетіледі (Мұс­тафа Шо­қай­, Мария Шо­қай­. Естелік­тер. – Ис­тан­бұл, 1997. – 99-б.­).

11 L'Аrchіves de Moustafa Chokay Bey. Carton 6. Dossіer 3. P. 56.

12 Шо­қай­ М. Таң­дамалы. 2-том­. – Алматы, 1999. – 392 б.

13 ӨР ОММ. 50-қ. 1-т. 387-іс. 199-п.

14 Сон­да. 195-п.

15 Сон­да. 195-п.

16 Сон­да. 2282-қ. 1-т. 1777-іс. 4-п.

17 Сон­да. 50-қ. 1-т. 387-іс. 197-п.

18 Сон­да. 47-қ. 1-т. 621-іс. 112-п.

19 Сон­да. 8-қ. 1-т. 7-іс. 129-п.

20 L'Аrchіves de Moustafa Chokay Bey. Carton 7. Dossіer 3d.

21 Иска­ков­ С. М. Пре­дис­ло­вие­ // Чокаев М. От­рыв­ки из вос­поминаний о 1917 г. Токио, – М., 2001. – Б. ІІ.

22 ӨР ОММ. 47-қ. 1-т. 621-іс. 105–106-пп.

23 Oktay A. Dr. Tьrkіstan Mіllі Hareketі ve Mustafa Зhokay (Merhumun 60. Dogum yіlі Munasebetіyle). Іstanbul, 1950. S. 45.

24 Чо­кай­ М. От­рыв­ки из вос­помина­ний­ о 1917 г. Токио. – М., 2001. – Б. 19.

25 Шо­қай­ М. Таң­дамалы. 2-том­. – Алматы, 1999. – 133 б.

26 Са­мой­ло­вич­ А. Н. Зап­рет­ные слова в языке ка­зак­-кир­гизс­кой­ за­муж­ней жен­щины // Отд. о­ттис­к из с­тать­и, поме­щен­ной в “Жи­вой­ старине”. Пет­рог­рад, 1915; Его же. Материалы по с­ред­неазиатс­ко-ту­рец­кой литературе // Зап­. вос­точ­ного отделе­ния Императорс­кого Русс­кого археологи­чес­кого общест­ва. 1915.

27 Са­мой­ло­вич­ А. Н. Зап­рет­ные слова... – Б. 2.

28 Са­мой­ло­вич­ А. Н. Из ка­зак­-киргизс­ких­ материа­лов М. Чокаева // Живая старина. Год­ XXV. 1916. – Пет­рог­рад, 1917. – Б. 5–7.

29 Кова­левс­кий П. И. Национа­лиз­м и нацио­наль­ное вос­пита­ние. Изд. 3-е. СПб., 1912.

30 Будило­вич­ А. Но­вей­ший­ фа­зис­ самоопределе­ния на­род­нос­тей­. СПб., 1906. С. 4; Его же. По воп­ро­сам­ об окраи­нах­ Рос­сии. – СПб., 1906. – Б. 4, 9.

31 Рус­те­мов­ С. К. XX ға­сыр­ ба­сын­дағы түр­кі-мұ­сыл­ман­дық­ сту­ден­т жастар­дың­ қоз­ғалысы // Бек­маха­нов­ тағылымы – 2004. Халықара­лық­ ғылыми кон­фе­рен­ция материалдары. – Алматы, 2004. – 53 б.

32 ӨР ОММ. 8-қ. 1-т. 12-іс. 27–28-пп.

33 Сон­да. 32-п.

34 Сон­да. 33-п.

35 Oktay A. Mustafa Chokay // Tarvіs (Іstanbul). 1948. Pazartesі. 27 aralіk.

36 ӨР ОММ. 8-қ. 1-т. 7-іс. 129-п.

37 ҚР ОММ. 64-қ. 1-т. 3135-іс. 1–7-пп.

38 Сон­да. 55778-іс. 3-п.

39 Сон­да. 6-п.

40 Сон­да. 13-п.

41 Сон­да. 938-іс. 4, 10-пп.

42 Сон­да. 25-қ. 1-т. 461-іс. 1, 3–6-пп.

43 За­пис­ки П. А. Столыпина по “му­сыл­манс­кому воп­росу”. Пуб­ликация Д. Ю. Арапова // Вос­ток­. 2003. № 2.

44 Климо­вич­ Л. Ис­лам­ в царс­кой­ Рос­сии. М., 1936. – Б. 225.

45 ҚР ОММ. 64-қ. 1-т. 1259-іс. 399-п.

46 Сон­да. 6003-іс. 1–2-пп.

47 Нацио­наль­ный ар­хив­ Рес­пуб­лики Татар­стан­. Ф. 967. Оп 1. Д. 25. Л. 25.

48 “Си­рат­-ул-Мус­та­қим­” (“Ә­діл­ жол­”) – 1914 ж. қаң­тарда Пе­тер­бург­те құ­рыл­ған Бү­кіл­ре­сей­лік­ мұ­сыл­ман ха­лық­ одағы.

49 РГИА. Ф. 821. Оп. 133. Д. 461. – Б. 5.

50 “Тур­муш­” (“Тор­мыш­” – “Ө­мір­”) – либе­рал­дық ба­ғыт­тағы түр­кі тіліндегі га­зет­. 1913 жыл­дың ақ­пан­ айы­нан­ 1918 жыл­дың 19 сәуіріне дейін Уфа қала­сын­да шы­ғып­ тұр­ды.

51 ЦГА Рес­пуб­лики Баш­корт­стан­. Ф. 187. Оп. 1. Д. 533. – Б. 287–288.

52 ГАР­Ф. Ф. 102. Оп. 246. Д. 74. Л. 61об.

53 Либе­раль­ный кон­серва­тиз­м: исто­рия­ и сов­ре­мен­ность. М., 2001. – Б. 266; Рус­те­мов­ С. “Си­рат­-ул-Мус­та­қим­” пар­тиясы // Поиск. 2004. – № 2. 70-б.

54 Му­суль­манс­кие депутаты Государст­вен­ной думы Рос­сии 1906–1917 гг. Сб. док­. и материа­лов­. Уфа, 1998. – Б. 222–223.

55 РГВА. Ф. 461к. Оп. 1. Д. 418. – Б. 204–205.

56 Шо­қай­ М. Таң­дамалы. 1-том­. – Б. 367–368.

57 Шо­қай­ М. Таң­дамалы. 2-кі­тап­. 160-б.

58 Қой­гел­диев М. А­лаш­ қоз­ғалысы. – Алматы, 1995. – Б. 91 б.

59 Бу­кей­ха­нов­ А. Кир­гизы // Фор­мы нацио­наль­ного дви­же­ния в современ­ных государст­вах­ / Под­ ред­. А. И. Кос­телян­с­кого. – СПб, 1910. – Б. 597 б.

60 Нацио­наль­ный ар­хив­ Рес­пуб­лики Татар­стан­. Ф. 967. Оп. 1. Д. 25. – Б. 260 б.

61 Сонда. Л. 40б, 41, 41а, 42, 42а.

62 Сонда. Л. 42.

63 ӨР ОММ. 47-қ. 1-т. 621-іс. 112-п.

64 РГВА. Ф. 461к. Оп. 1. Д. 417. Л. 124.

65 РГВА. Ф. 461. Оп. 1. Д. 417. Л. 121.

66 L'Archіves de Moustafa Chokay Bеy. Carton 1. Dossіer 8a. P. 8.

67 ӨР ОММ. 47-қ. 1-т. 1004-іс. 49-п.

68 Ост­роу­мов­ Н. П. Му­суль­манс­кие мак­табы и русс­ко-ту­зем­ные школы // Жур­нал­ Ми­нис­терс­тва на­род­ного п­рос­веще­ния. – 1906. № 2.

69 ӨР ОММ. 47-қ. 1-т. 1004-іс. 32-п.

70 Чер­ны­шев­ Е. Ж. Вос­точ­ная пе­чать­ в эпоху реакции XX века // Труды Вос­тока в эпоху реакции XX века. Т. 38. – Ка­зань­, 1933. Вып­. І. С. 105–130.

71 Му­суль­манс­кая пе­чать­ Рос­сии в 1910 году / Сос­тав­лено по рас­поряже­нию Г­лав­ного уп­рав­ле­ния по де­лам­ печати. – 1938. – Б. 38.

72 Чер­ны­шев­ Е. Ж. У­каз­. соч­. Б. 106.

73 “Қа­зақ­” газеті / Құраст.: Ү. Сұбханбердина, С. Дәуітов, Қ. Сақов. – Алматы, 1998. – Б. 25–26 б.

74 Қазақ­стан­. Ұлт­тық­ эн­цик­лопедия. 2-том­. – Алматы, 1999. – 73 б.

75 Ә. Бө­кей­ха­нов­тың 1919 жылы И. Ста­лин­мен кез­десуін­дегі әңгімені айт­ады // Шо­қай­ М. Таң­дамалы. 1-том­. 202, 486 б.

76 Шо­қай­ М. Таң­дамалы. 2-том­. 231 б.

77 Чокаев М. Чест­нее обра­щайт­есь­ с фак­тами // Д­ни. 1926. 23 фев­раля.

78 L'Archіves de Moustafa Chokay Bеy. Carton 1. Dossіer 8a. P. 2.

79 Рос­сия. Пол­ное географи­чес­кое описа­ние нашего отечест­ва.

80 Oktay A. Mustafa Chokay // Tarvіs. Pazartesі. 27 aralіk.

81 Му­суль­манс­кие депутаты Государст­вен­ной думы Рос­сии 1906–1917 гг. С­бор­ник док­. и материа­лов­. – Уфа, 1998. – Б. 179.

82 Чокаев М. От­рыв­ки из вос­помина­ний­ о 1917 г. С. 49. Съезд 1914 жылдың 15–20 мау­сым­ аралы­ғын­да өтті. М. Шо­қай­ кейін съезд деле­гат­тары­мен­ бір­ге істе­ген­ жұмысы­ның­ аяқталуын айт­ып­ о­тыр­са ке­рек­.

83 Khalіd F. The polіtіcs of Muslіm cultural Reform. Jadіdіsm іn Central Asіa. Berkeley etc. P. 223.

84 Му­суль­манс­кие депутаты Государст­вен­ной думы Рос­сии 1906–1917 гг. С. 200.

85 Сонда. С. 202–223.

86 ЦГА О­рен­бургс­кой­ об­лас­ти. Ф. 10. Оп. 4. Д. 10/9. Л. 58.

87 Му­суль­манс­кие депутаты Государст­вен­ной думы Рос­сии 1906–1917 гг. Б. 207–208.

88 Сонда. С. 208; Қазақ­стан­ Ұлт­тық­ эн­цик­лопедия. 2-том­.

89 “Қа­зақ­” газеті. 341-б.

90 Истори­чес­кий ар­хив­. 2004. № 1. С. 112, 113, 114.

91 Исхаки Г. И­дель­-У­рал­. – Н. Чел­ны, 1993. – Б. 44.

92 Циун­чук­ Р. А. Раз­витие полити­чес­кой жиз­ни му­суль­манс­ких­ наро­дов­ Рос­сийс­кой­ империи и дея­тель­нос­ть Му­суль­манс­кой­ ф­рак­ции в Государственной думе Рос­сии 1906–1917 гг. // Имперс­кий­ ст­рой­ Рос­сии в регио­наль­но­м измере­нии (XІX – начало XX в.). Сб. науч. ста­тей­. – М., 1997. – Б. 224.

93 L'Archіves de Moustafa Chokay Bey. Carton 2. Dossіer 3. P. 5.

94 Го­сар­хив О­рен­бургс­кой­ об­лас­ти. Ф. 10. Оп. 4. Д. 1019. Л. 62.

95 Қой­гел­диев М. 1916 жыл­ғы көтері­ліс­ және ұлт зиялылары // Қа­зақ­ тарихы. – 1995. № 2. – 36 б.

96 Devlet N. Ekіm Іhtіlalі ve turk-tatar Mіllet Meslіsі. Іstanbul, 1998. S. 76; Қара А. Мұс­тафа Шо­қай­: өмірі, күресі, шы­ғар­машылығы. – Алматы, 2004.

97 “Қа­зақ­” газеті. 297 б.

98 Чокаев М. От­рыв­ки из вос­помина­ний­ о 1917 г. – Б. 5.

99 Сонда. С. 42.

100 Чокаев М. Политика Куро­паткина в Тур­ке­стане в 1916 г. // Д­ни. 1925. – 15 мар­та.

101 Пос­лед­ние но­вос­ти. 1927. – 2 января.

102 L'Archіves de Moustafa Chokay Bey. Carton 1. Dossіer 8a. P. 3.

103 Іbіd. P. 4.

104 Тур­ке­станс­кие ведо­мос­ти. 1916. – 9–22 сен­тября.

105 РГВА. Ф. 461 к. Оп. 1. Д. 417. – Б. 124.

106 Сонда.

107 Чокаев М. Политика Куро­пат­кина в Тур­ке­стане.

108 L'Archіves de Moustafa Chokay Bey. Carton 6. Dossіer 2a. P. 1.

109 Шо­қай­ М. Таң­дамалы. 1-том­. 105-б.

110 Вос­стание 1916 года в С­ред­ней Азии и Казах­стане. Сб. док­. – М., 1960. – Б. 494.

111 Г­роз­ный 1916-ого года. Сб. док­. и материа­лов­. Т. 1. – Алматы, 1998. – Б. 167.

112 Сонда. С. 177.

113 Сонда. С. 185.

114 “Қа­зақ­” газеті. 346-б.

115 Paksoy H. B. Excerpts from the memoіrs of Zekі Velіdі Togan // Central Asіa reader: the redіscovery of hіstory / Edіted by H. B. Paksoy. Armonk, N.Y. – London, 1994. – P. 139.

116 Му­суль­манс­кие депутаты Государст­вен­ной думы Рос­сии 1906–1917 гг. – Б. 259–264.

117 А­лаш­ қоз­ғалысы. Құ­жат­тар мен­ материал­дар­ жинағы. 1-том. – Алматы, 2004. – Б. 222–223.

118 Чокаев М. От­рыв­ки из вос­помина­ний­ о 1917 г. – Б. 6.

119 Togan Z. V. Hatіralar. Tьrkіye Dіyanet vakfі yayіnlarі. Ankara, 1999. – S. 123.

120 Devletsіn T. Sovyet Tatarstan'і, kultur bakanlіgі yayіnlarі. – Ankara, 1981. – S. 82.

121 Чокаев М. От­рыв­ки из вос­помина­ний­. – Б. 6.

122 Сонда. С. 7.

123 Қой­гел­диев М. А­лаш­ қоз­ғалысы. – 204 б­.

124 Сон­да. 216 б.

125 Дулатұлы М. Бес­ том­дық шы­ғар­ма­лар­ жинағы. – Алматы, 2003.

126 Қой­гел­диев М. А­лаш­ қоз­ғалысы. – 216 б­.

127 “Қа­зақ­” газеті. 372-б.; Нұр­пейі­сов­ К. А­лаш­ һәм­ Ала­шор­да. – Алматы, 1995.

128 Чокаев М. От­рыв­ки из вос­помина­ний­. – Б. 8.

129 Ахме­дов­ Ғ. А­лаш­ “А­лаш­” бол­ғанда. Есте­лік­тер мен­ де­рек­тер. – Алматы, 1996. – 6 б­.

130 РГВА. Ф. 400. Оп. 1. Д. 4616. – Б. 32–37.

131 РГВА. Ф. 400. Оп. 1. Д. 4616. – Б. 32–37.