Диагностикалық-болжамдық — бұл объектіні диагностикалау, оның әлеуметтік-педагогикалық проблемаларын (негізгі проблемаларын) анықтау және ықтимал даму, тәрбиелеу, өзгеру болжамын құру кезеңі. Болжау оның әлеуметтік-педагогикалық мәселелерін шешудің негізі ретінде объектінің әлеуетін анықтауға бағытталған. Бұл кезең бастапқы кезең болып табылады және маманның - әлеуметтік педагогтың кейінгі қызметіне қажетті ақпаратты алуға арналған.
Оңтайлы технологияны таңдау (әзірлеу) кезеңі диагностикалық-болжамдық кезеңнен кейін жүргізіледі. Клиенттің жеке ерекшелігі және оның әлеуметтік-педагогикалық мәселелері туралы қажетті ақпарат ала отырып, маман онымен әлеуметтік-педагогикалық жұмыстың мақсатын анықтайды.
Жеке тұлғаны дамыту технологиясы, педагогикалық түзету, педагогикалық оңалту, түзету және т.б. Бұл кезең мыналарды қарастырады: әлеуметтік-педагогикалық жұмыстағы қол жетімді технологиялардың бірін таңдау; жағдайды, клиенттің даралығын, оның проблемаларын және мамандардың мүмкіндіктерін ескере отырып, қол жетімді технологияны дараландыру; клиенттің қажеттілігіне, маманның мүмкіндіктеріне және практикалық іске асыру жағдайына сәйкес келетін жаңа жеке технологияны әзірлеу.
Іске асыруға тікелей дайындық кезеңі таңдалған технологияны іске асыруға арналған әлеуметтік-педагогикалық технологияны іске асырудың тиімділігін қамтамасыз ету қажеттілігіне байланысты туындайтын материалдық, техникалық, ұйымдастырушылық және әдістемелік аспектілерді анықтау үшін қажет.
Іске асыру — алдыңғы кезеңдердің барлық шаралары қарастырылған және орындалып жүрген негізгі кезең.
Сараптамалық-бағалау — бұл әлеуметтік-педагогикалық технологияны енгізу нәтижесін және барлық атқарылған жұмыстарды бағалауға мүмкіндік беретін кезең.
Бұл кезеңдер болжанған мақсатқа жету үшін өте маңызды функционалды рөлдерді орындайды.
Әлеуметтік-педагогикалық технологияларды дамыту кезінде тиімділіктің негізгі критерийлері:
- жан-жақтылық – жеке біртектес міндеттерді шешу үшін саны мен ерекшелігі бойынша әртүрлі объектілерде әлеуметтік технологияны қолдану мүмкіндігін болжайды;
- конструктивтілік – нақты проблемаларды тексерілген және негізделген тәсілдермен шешуге бағытталу;
- нәтижелілік – соңғы, тексерілетін нәтижеге бағдарлау;
- шапшаңдылық – технологияны оңтайлы мерзімде жүзеге асыру мүмкіндігі;
- салыстырмалы қарапайымдылық – әлеуметтік технология аралық кезеңдерді, операцияларды қамтуы және белгілі бір біліктілік маманы үшін қолжетімді болуы тиіс;
- сенімділік – кейбір беріктік қорының, қайталанатын механизмнің болуы;
- икемділік, немесе өзгермелі жағдайларда бейімделу қабілеті;
- үнемділік, немесе экономикалық мақсаттылық, өйткені технология тиімді, бірақ үнемді емес болуы мүмкін;
- пайдаланудағы ыңғайлылық.
Практикада әлеуметтік педагог қызметінде көптеген технологиялар қолданылады (3-сызбаға қараңыз).
Достарыңызбен бөлісу: |