Экономикалық қызмет түрлерінің анықтамалығы экономика субъектілерінің – меншік нысанына және ұйымдық-құқықтық нысанына қарамастан барлық экономикалық қызмет түрлерінің жіктеуішінің және кодтауының тәртібін анықтайды.
Бір салалы және көп салалы қызметі бар заңды және жеке тұлғалардың экономикалық қызметі түрінің барлық түрлері жіктеу объектісі болып табылады.
Қызмет түрлерін өндірістік және өндірістік емес деп бөлу көзделмеген.
4.9.2. Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілеріне сілтемелер
Осы анықтамалықта мынадай Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілеріне сілтемелер пайдаланылған:
- Қазақстан Республикасының статистика агенттігі Төрағасының 2008 жылғы 20 мамырдағы № 67 бұйрығымен бекітілген Экономикалық қызмет түрлері номенклатурасы (ЭҚЖЖ-5 мәнді) (бұдан әрі - Экономикалық қызмет түрлері номенклатурасы (ЭҚЖЖ-5 мәнді);
- Қазақстан Республикасының Индустрия және сауда министрлігінң Техникалық реттеу және метрология комитетінің 2007 жылғы 14 желтоқсандағы № 683-од бұйрығымен бекітілген «Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеушісі (ЭҚЖЖ)» Қазақстан Республикасының мемлекеттік жіктеушісі 03-2007 (бұдан әрі - «Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеушісі (ЭҚЖЖ)» ҚР МЖ 03-2007).
Шаруашылық жүргізетін субъектілердің қызметінде негізгі, қайталама және қосалқы қызмет болып бөлінеді:
қызмет түрі – қызмет түрлерінің жіктелудің мейлінше ірілендірілген санаты, сипаттайтын өнімдерді (тауарларды және қызметтерді) бірыңғай алу процесі.
негізгі қызмет түрі – қосалқы құны субъект жүзеге асырған кез-келген қызмет түрінің қосалқы құнынан асатын қызмет түрі.
қайталама қызмет түрі – қызметтің негізгіден басқа, үшінші тұлғаларға арналған өнімдерді өндіру мақсатында жүзеге асырылатын түрі. Қайталама қызмет, жіктеуіштің тиісті санатында ескеріледі.
қосалқы қызмет түрі – негізгі қызмет түрін тауарлармен және осы объектілері (тасымалдау, сақтау, сатып алулар, өтімділігін дамыту, жинау, жөндеу және қызмет көрсету, күзет және т.б.) қолдануға арналған қысқа мерзімді сипаттағы қызметтермен қамтамасыз ете отырып қолдау үшін жүзеге асырылатын қызмет түрі. Қосалқы қызмет объектінің негізгі қызметі бойынша ескеріледі.
Экономикалық қызметтің бір түрімен айналысатын заңды және жеке тұлғалар шаруашылық жүргізудің меншіктік (жеке немесе мемлекеттік) нысанына және ұйымдық-құқықтық нысанына қарамастан жіктеуіштің бір топтамасына жіктеледі.
Негізгі қызмет түрі бойынша жіктеу жұмыстың машина арқылы немесе қолмен, кәсіпорында немесе үй шаруашылығында орындалғандығына қарамастан жүргізіледі.
Өнімнің (тауарлардың және қызметтің) тауар шығарылымы көлеміндегі қосылған құн негізгі қызмет түрін анықтау үшін критерий болып табылады.
Экономикалық қызмет түрлері анықтамалығы Экономикалық қызмет түрлері номенклатурасымен (ЭҚЖЖ-5 мәнді) бірдей. Өз кезегінде Экономикалық қызмет түрлері номенклатурасы (ЭҚЖЖ-5 мәнді) «Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеушісі (ЭҚЖЖ)» ҚР МЖ 03-2007 кеңейтілген нұсқасы болып табылады.
Жіктеу белгілері: экономика саласы (екі белгі), шығарылатын және пайдаланылатын тауарлар мен қызметтердің сипаты, өндірісті ұйымдастыру, шикізаттың түрі, өңдеу сипаты мен технологиясы (үш белгі), шығарылатын өнімнің негізгі үлесін құрайтын тауарлар мен қызметтердің түрі (төрт белгі).
4.9.5. Анықтамалықтың құрылымы
Р/с№
|
Коды
|
Атауы
|
-
|
01
|
Өсімдік шаруашылығы және мал шаруашылығы, аңшылық және осы саладағы қызметтерді көрсету
|
-
|
02
|
Орман шаруашылығы және ағаш материалдарын дайындау
|
-
|
03
|
Балық аулау және аквадақыл
|
-
|
05
|
Көмірді және лигнитті өндіру
|
-
|
06
|
Шикі мұнайды және табиғи газды өндіру
|
-
|
07
|
Темір кенін өндіру
|
-
|
08
|
Басқа кен өндіру өнеркәсібінің салалары
|
-
|
09
|
Кен өндіру өнеркәсібінің саласындағы техникалық қызмет көрсету
|
-
|
10
|
Тамақ өнімдерін өндіру
|
-
|
11
|
Сусындарды өндіру
|
-
|
12
|
Темекі өнімдерін өндіру
|
-
|
13
|
Тоқыма бұйымдарын өндіру
|
-
|
14
|
Киім өндіру
|
-
|
15
|
Тері және оған жататын өнімдерді өндіру
|
-
|
16
|
Жиһаздан басқа ағаш және тоз бұйымдарын өндіру; сабан немесе өруге арналған материалдардан өнімдер өндіру
|
-
|
17
|
Қағаз және қағаз өнімдерін өндіру
|
-
|
18
|
Жазылған материалдарды басып шығару және қалпына келтіру
|
-
|
19
|
Кокс және мұнай өңдеу өнімдерін өндіру
|
-
|
20
|
Химия өнеркәсібінің өнімдерін өндіру
|
-
|
21
|
Негізгі фармацевтикалық өнімдер мен препараттар өндіру
|
-
|
22
|
Резеңке және пластмасса бұйымдарын өндіру
|
-
|
23
|
Өзге металл емес минералды өнімдерді өндіру
|
-
|
24
|
Металл өнеркәсібі
|
-
|
25
|
Машина және жабдықтан басқа дайын металл бұйымдарын өндіру
|
-
|
26
|
Компьютерлер, электронды және оптикалық өнімдерді өндіру
|
-
|
27
|
Электр жабдығын өндіру
|
-
|
28
|
Басқа санатқа енгізілмеген машиналар мен жабдықтарды өндіру
|
-
|
29
|
Автокөлік құралдарын, трейлер, жартылай тіркемелер өндіру
|
-
|
30
|
Өзге көлік құралдарын өндіру
|
-
|
31
|
Жиһаз жасау
|
-
|
32
|
Өзге дайын бұйымдарды жасау
|
-
|
33
|
Машиналар мен жабдықты жөндеу және орнату
|
-
|
35
|
Электрмен жабдықтау, газ, бу беру және ауа баптау жүйелері
|
-
|
36
|
Суды жинау, өңдеу және бөлу
|
-
|
37
|
Кәріз жүйесі
|
-
|
38
|
Қалдықтарды жинау, өңдеу және жою; қалдықтарды кәдеге жарату
|
-
|
39
|
Топырақ құнарлылығын қалпына келтіру және қалдықтарды жою саласындағы өзге де қызметтер
|
-
|
41
|
Үйлер мен ғимараттар салу
|
-
|
42
|
Азаматтық құрылыс
|
-
|
43
|
Мамандандырылған құрылыс жұмыстары
|
-
|
45
|
Автомобильдерді, мотоциклдерді көтерме және бөлшек саудада сату және оларды жөндеу
|
-
|
46
|
Автомобильдер мен мотоциклдерді қоспағанда, көтерме сауда
|
-
|
47
|
Автомобильдер мен мотоциклдердің саудасын қоспағанда, бөлшек сауда
|
-
|
49
|
Құрлықтағы көлік және құбырмен тасымалдау
|
-
|
50
|
Су көлігі
|
-
|
51
|
Әуе көлігі
|
-
|
52
|
Қойма шаруашылығы және қосалқы көлік тасымалдау қызметі
|
-
|
53
|
Почта және курьерлік қызмет
|
-
|
55
|
Тұруды ұйымдастыру жөніндегі қызмет
|
-
|
56
|
Тамақ өнімдерін және сусындар жеткізу бойынша қызметтер
|
-
|
58
|
Баспа қызметі
|
-
|
59
|
Кино, бейнефильмдер және телевизиялық бағдарламаларды, фонограммалар мен музыкалық жазбаларды шығару бойынша қызмет
|
-
|
60
|
Бағдарламалар жасау және телерадиохабарлар бойынша қызмет
|
-
|
61
|
Байланыс
|
-
|
62
|
Компьютерлік бағдарламалау, кеңестер беру және басқа ілеспе қызметтер
|
-
|
63
|
Ақпараттық қызметтердің жұмысы
|
-
|
64
|
Сақтандыру және зейнетақы қорларының қызметтерін қоспағанда, қаржылық қызметтер
|
-
|
65
|
Міндетті әлеуметтік сақтандырудан басқа, сақтандыру, қайта сақтандыру және зейнетақы қорларының қызметі
|
-
|
66
|
Қаржылық қызмет көрсетуді ұсыну және сақтандыру бойынша қосалқы қызмет
|
-
|
68
|
Жылжымайтын мүлікпен жасалатын операциялар
|
-
|
69
|
Құқық және бухгалтерлік есеп саласындағы қызмет
|
-
|
70
|
Бас компаниялар қызметі; басқару мәселелері жөнінде кеңес беру
|
-
|
71
|
Сәулет саласындағы қызмет, инженерлік ізденістер; техникалық сынақтар мен талдаулар
|
-
|
72
|
Ғылыми зерттеулер мен әзірлемелер
|
-
|
73
|
Жарнама қызметі және нарық конъюнктурасын зерттеу
|
-
|
74
|
Басқа кәсіби, ғылыми және техникалық қызмет
|
-
|
75
|
Ветеринарлық қызмет
|
-
|
77
|
Жалға беру, жалдау және лизинг
|
-
|
78
|
Жұмысқа орналастыру
|
-
|
79
|
Туроператорлардың, турагенттердің және туризм саласында қызмет ұсынатын басқа ұйымдардың қызметі
|
-
|
80
|
Қауіпсіздікті қамтамасыз ету және тергеу жүргізу жөніндегі қызмет
|
-
|
81
|
Үйлер мен аумақтарды қызмет көрсету саласындағы қызмет
|
-
|
82
|
Әкімшілік-басқару, шаруашылық және өзге қосалқы қызмет көрсету саласындағы қызмет
|
-
|
84
|
Мемлекеттік басқару және қорғаныс; міндетті әлеуметтік қамтамасыз ету
|
-
|
85
|
Білім беру
|
-
|
86
|
Денсаулық сақтау саласындағы қызмет
|
-
|
87
|
Тұруды қамтамасыз етуге байланысты қызмет
|
-
|
88
|
Тұруды қамтамасыз етпейтін әлеуметтік қызметтер көрсету
|
-
|
90
|
Шығармашылық, өнер және ойын-сауық саласындағы қызмет
|
-
|
91
|
Кітапханалар, мұрағаттар, мұражайлар және мәдени қызмет көрсететін басқа да мекемелер қызметі
|
-
|
92
|
Құмар ойындар және бәс тігуді ұйымдастыру қызметі
|
-
|
93
|
Спорт, демалыс пен ойын-сауықты ұйымдастыру саласындағы қызмет
|
-
|
94
|
Мүшелік ұйымдар қызметі
|
-
|
95
|
Компьютерлерді, жеке тұтынатын заттарды және тұрмыстық тауарларды жөндеу
|
-
|
96
|
Өзге де дербес қызметтер ұсыну
|
-
|
97
|
Үй қызметшісін жалдайтын үй шаруашылықтарының қызметі
|
-
|
98
|
Жеке тұтыну үшін тауарлар өндіру жөніндегі үй шаруашылықтарының қызметі
|
-
|
99
|
Аумақтан тыс ұйымдар мен органдардың қызметі
|