Сайфуллаев бауыржан нұрымбетұЛЫ

152 
жаксы коpeтын окушылаpыныy быpы Әдыл eкeн. Букыл ауылдыy малы сол 
кұдыктан суаpылады. Акыpы асыға куткeн ұшу сәты дe жeтты. 
247-жаттығу. Жакты сойлeмныy туpлepынe, сойлeм мушeлepынe 
талдаyыз.
Быз, Бәйсйыт пeн Ғалымжан жәнe бeс-алты eл жыгыттepы – бәpымыз 
отауға кыpып кeлдык. Бызды кутып жатыp. Жоғаpы, аpаластыpып отыpғызды. 
Жұpт отауда доyгeлeк айналып отыp. Болыс пeн быpаз ғана ыpы кысылepдeн 
баска жыгыттep мeн кыз, кeлыншeк аpаласып отыp. Бәйсeйыт, Ғалымжан 
ушeумызды дe быpыyғай катаp, кыздаpдыy аpалаpына отыpғызған. Жағалай 
кымыз бepып жатыp.
(С. Сeйфуллин) 
248-жаттығу. Толымды, толымсыз сойлeмдepды ажыpатыyдаp. 
Абай Дылдәмeн оyаша коштасты. Коп соз айткан жок. Татулык, 
тылeулeстык аpкасында кабакпeн таныскан. Созгe саpаy, сыpға сыpдаy Дылдә 
быp-ак айтты:
– Кәpы шeшey баp, жас балалаpыy баp. Быздыy ойламасаy да, солаpды 
eскep. Коп саpғайтпай, кeлe жуp! – дeп кулгeн-ды. Оншалыкты куpсынып, 
киналып калатын eмeс. 
(М.Әуeзов) 
249-жаттығу. Томeндeгы болымды хабаpлы сойлeмдepдыy кандай 
лeксикалык, гpамматикалык тәсылдep аpкылы болымды мағынада жұмсалғанын 
тусындыpыyыздep. 
Халыктык шығаpмалаpды окудан, коpудeн eш жалыкпайды. ...Ышындeгы 
куанышын жасыpып тұpа алмады. - Алдияp, кошпeйын дeп отыpған - быз 
жокпыз (Ғ.М.). Жыpлап коpыскeн, кұшак косып кауышкан калыy каpындас 
аpасында жыpлап коpыскeн шeшeн дылмаp да аз eмeс. – Pоссияда тубы быp 
жаксылык тумай коймайды. Бұныy да eсeбы жок eмeс-ты. Абай... Мағыштыy 
сактығын тepыс коpгeн жок (М.Ә.). Шeлапутинныy дe ұшкыш боламын дeгeны 
бос соз болмай шыкты (А.Мак.). -Жаман eмeс eкeн (Ғ.М.). - Ойбай, жeyгe, быз 
согeтын адам eмeспыз... (Б.М.). 

жүктеу/скачать 3.36 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: