Тұрғындардың тұрмыстық деңгейіне талдау

3. 6 Тұрғындардың тұрмыстық деңгейіне талдау

2010 жылдан 2012 жыл бойынша кезеңге атаулы еңбек ақы көлемі 17090 теңгеге жоғарылады. Сонымен атаулы еңбек ақы қатысында және талдау кезеңіне күн көру минимумының деңгейінен 0,4 ғана өсті.

Халық табысына тұтынушылық құны деңгейіне әсер етеді. Осыған байланысты табыс және еңбек ақы саясатында атаулы және іс жүзінде қолдағы табыс динамикасын есептеу қажет.
15 Кесте - Әлеуметтік топ разрезінде Саран қ. тұрғындары санының динамикасы

Көрсеткіш атауы	2011 ж.	2012 ж.	2013 ж.	Өсу қарқыны, 2013 ж. 2011ж-ға.,%
Тұрғындар саны, мың адам	51,1	51,2	51,4	100,6
Жұмысшылардың орта саны, мың адам	6 435	6 599	6 547	101,7
Жұмыссыздық деңгейі	5,2	5,1	4,9
ШОБ жұмыспен қамтылғандар саны, адам	7140	7291	7 532	105,5
Экономикалық белсенді тұрғындар, мың адам	28,9	29,0	29,1	100,7
Экономикалық белсенді тұрғындарының салыстырмалы салмағы, %	56,5	56,7	56,7

Экономикалық белсенді тұрғындарының көрсеткіші өсуде, жұмыссыздық деңгейі тұрақты деңгейде тұр, жұмыс істеуші адамдардың артуымен және шағын және орта бизнесте жұмыспен қамтылғандардың өсуімен негізделген.

Атаулы еңбек ақының абсолюттік көлемі және күн көру минимумының деңгейі 2013 жылы 2011 жылмен салыстырғанда 24,0 % және 18,8 % сәйкесінше өсті, алайда, салыстырмалы көрсеткіш – индексі осы кезеңде төмендейді, бұл тұрғындардың абсолют ақшалай табыс жиынының интенсивті өсімінің төмендеуі туралы айғақтайды. 2013 жылы атаулы табыс индексі 1,3 тармағында тұтынушылық құны индексін басып озады, бұл іс жүзінде қолдағы табыс өсті және қала тұрғындарының өмір жеңгейінің төмендемегенін білдіреді. Тұтынушылық қажеттілік 2013 жылы тұтынушылық құн индексінің болмашы төмендеуінің нәтижесінде 2012 жылмен салыстырғанда 0,7% біршама өсті.

3.7 Тұрғындардың тауарларға және қызметтерге қажеттілігін анықтау

Тауарлар және қызмет нарығының қол жетімділігі немесе қол жетімсіздігін қанықтыруды анықтау үшін Саран қаласының тұрғындарына әлеуметтік сауалнама жүргізілді. Жалпы студенттер, бюджет саласының қызметкерлері, жалдамлы жұмысшылар, өз бетінше жұмыспен қамтылғандар, зейнеткерлер, жұмыссыздар сияқты әртүрлі әлеуметтік топқа жататын қаланың 130 тұрғыны сауалнамаға қатысты.

17 Кесте – Бақылауы бойынша сұхбат берушілердің ойымен қосымша қажеттілігі бойынша тауарлар, жұмыстар, қызметтер тізімі

Тауар, жұмыс немесе қызмет түрі	Салыст. үлес, %
Киім дүкені	12,3
Арнайы киім дүкені	4,6
Медициналық қызмет	3,8
Спорт тауарлары	3,1
Аяқ киім дүкені	3,1
Сұлулық салоны	3,1
Химикалық тазарту, кір жуатын орын	3,1
Қаланы абаттандыру бойынша қызметтер	3,1
Кинотеатр	3,1
Құрылыс материалдары бойынша дүкен	2,3
Тұрмыстық техниканы жөндеу бойынша шеберханалар	2,3
Қоғамдық көлік	1,5
Комиссиялық дүкен	1,5
Қонақ үй	1,5
Әмбебап базар	1,5
Супермаркет, сауда орталығы	1,5
Оқыту қызметтері	0,8
Көкөніс және жемістерді сату бойынша дүкен	0,8
Наубайхана	0,8
Тіл дамыту	0,8
Пәтер жинау	0,8
Суши бар	0,8
Ателье	0,8
Балалар кафесі	0,8
Балалар тауары	0,8
Бала - бақша	0,8
Ыдыс-аяқ дүкені	0,8
Спорттық мұз айдыны	0,8
Ұйымдастыру техникасы	0,8
Жүннен жасалған бұйымдар дүкені	0,8
Бас киім дүкені	0,8
Жылыжай	0,8
Консалтингтік қызмет	0,8
Отбасымен демалу орындары	0,8

Қала тұрғындарының ойы бойынша киім, арнайы киім, құрылыс материалдары, спорт киімдерінің дүкендері, бос уақыт және демалыстарды өткізетін орындарының тапшылығын, тұрмыстық қызмет көрсету кәсіпорындарының және т.б. жеткіліксіздігін сезінеді.

17 Кесте – Бақылауы бойынша сұхбат берушілердің ойымен Саран қ. нарығы молықтанған тауарлар, жұмыстар, қызметтер тізімі

Тауар, жұмыс немесе қызмет түрі	Уд. вес, %
Дүкендер және ұсақ сауда нүктелері	30,0
Киім және аяқ киім бөлімдері	20,0
Такси қызметі	12,0
Дәріханалар	10,0
Сұлулық салондары, шаштараздар	6,0
Жиһаз бөлімдері	7,0
Аяқ киім жөндеу	7,0
Ойыншық бөлімдері	4,0
Косметика бөлімі	4,0

Осы мәліметке сүйене отырып, қала тұрғындарының ойы бойынша дүкендер және ұсақ сауда нүктелері, киім, такси қызметіне, дәріханаларға, шаштараз және т.б. қызметтерге ұсыныстар өте көп.

Сауалнама жүргізу нәтижесі бойынша тұрғындардың әл-ауқаты және табыс деңгейінің біртіндеп жоғарылауына байланысты пайдаланылатын тауарлар және қызмет ассортиментін кеңейту қажет екендігін айта кету қажет.

Тауарлардың, жұмыстардың немесе қызметтік қандай түріне жергілікті бизнес-қоғамға назар аудару қажет деген сұраққа, қала тұрғындары қажеттілікке азаю ретімен келесі жауаптарды берді:

- тұрмыстық техниканы жөндеу бойынша шеберханалар;

- косметолог қызметі;

- медициналық қызметтер;

- киімдер шығару және тігу;

- химикалық өнеркәсіп;

- өнеркәсіп қалдықтарын жинау және өңдеу;

- тұрмыстық қалдықтарды жинау және өңдеу ;

- шұжық тағамдарын шығару;

- сүт және қышқыл сүт өнімдерін шығару;

- құс өсіруді дамыту;

- бос уақытты және демалысты ұйымдастыру;

- РТБ зауыты;

- құрылыс материалдарын өндіру.

Қандай тауарларды (өнімдерді) импорттаудың орнына (шетелден, сондай-ақ Ресейдің басқа да аймақтарынан) қала аумағында игеруге болады деген сұраққа, қала тұрғындары келесі жауапты берді:

- ет және сүт;

- жемістер және көкөністер;

- шұжық және ірімшік тағамдары;

- қышқыл сүт тағамдары;

- сыра;

- құрылыс материалдары;

- дәрі-дәрімек.

жүктеу/скачать 3.02 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: